Đô thị Net Zero nhìn từ khu đô thị đáng sống

Quá trình đô thị hóa và phát triển đô thị nhanh, thiếu tính bền vững ở nước ta những thập kỷ qua đã và đang làm cho các đô thị phải đối mặt trước nhiều tác động tiêu cực, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của đất nước, trong đó có tác động của Biến đổi khí hậu.

Sự bùng nổ thiếu kiểm soát về dân số, về các phương tiện giao thông cá nhân; tần suất sử dụng thiết bị điều hòa nhiệt độ, thiết bị làm lạnh ngày càng cao; quá trình thi công xây dựng ồ ạt các dự án kiến trúc và công trình giao thông… làm gia tăng các loại khí nhà kính như: CO2, CH4, CFC, Ozon… tăng khả năng hấp thụ nhiệt của môi trường khí quyển, làm cho nhiệt độ đô thị tăng cao. Hiệu ứng nhà kính gây tác hại trực tiếp đến môi trường sống và tuổi thọ của con người.

Vậy làm thế nào để giảm thiểu hiệu ứng nhà kính, cải thiện môi trường sống bền vững cho con người trong gần 900 đô thị hiện nay ở nước ta? Đây là vấn đề rất lớn, liên quan đến nhiều lĩnh vực, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt của các nhà quy hoạch kiến trúc, giới kiến trúc sư, các nhà khoa học môi trường, cộng đồng, các nhà đầu tư, doanh nghiệp… mà đặc biệt là vai trò quản lý-quản trị đô thị của chính quyền các cấp.

Nói như vậy bởi đô thị có cấu trúc phức tạp bên cạnh cảnh quan thiên nhiên (núi, sông, cây xanh, hồ đầm…) là hàng triệu công trình kiến trúc nhà ở, công trình văn hóa-xã hội, dịch vụ của tư nhân và cộng đồng đã tồn tại hàng chục năm, thậm chí cả trăm năm song hành cùng các loại hình kiến trúc mới được xây dựng, cải tạo trong quá trình đô thị hóa mà điển hình là các Khu đô thị mới (KĐTM) xuất hiện từ những năm 90 thế kỷ trước đến nay.

Hướng tới đô thị Net Zero

Trong khi các đô thị truyền thống đang phải gánh chịu những tác động của hiệu ứng nhà kính, của biến đổi khí hậu, thì các KĐTM do các nhà đầu tư lớn, có uy tín tạo dựng lên với không gian xanh rộng lớn, chiếm tới tới 70% diện tích đất dự án được phê duyệt, sẽ tiên phong trong thực hiện giảm thiểu hiệu ứng nhà kính, hướng đến Net Zero vào 2050 như cam kết của Chính phủ.

Người ta đã tính toán, một cây xanh đô thị có tán rộng sẽ hấp thụ 25 kg CO2/năm. Nếu như hiện nay, các đô thị Việt Nam, trong đó có Hà Nội, Hải Phòng, TP Hồ Chí Minh… tỷ lệ cây xanh mới đạt ở mức 2-3m2/người. Trong khi đó, chỉ tiêu cây xanh tối thiểu theo quy định của Liên Hợp Quốc là 10m2/người, còn các đô thị hiện đại trên thế giới là 20-25m2/người.

Còn với mục tiêu đề ra đến 2025 diện tích cây xanh bình quân trên mỗi người dân đô thị đạt khoảng 6 - 8 m2; đến năm 2030 đạt khoảng 8 - 10 m2/người, thì chúng ta thì vẫn còn một khoảng cách khá xa so với chỉ tiêu cây xanh đô thị của nhiều nước hiện đại trên thế giới. Chính vì thế, tại các khu đô thị của các nhà đầu tư bất động sản nổi tiếng như: Vin Group, Sun Group, Ecopark… nhiều năm liền được tôn vinh là các khu đô thị đáng sống, các dự án đáng sống, các không gian xanh luôn được chủ đầu tư quan tâm chăm sóc.

Không gian xanh không chỉ phục vụ cư dân sống tại đây, mà chính nó còn làm tăng giá trị kinh tế của các dự án bất động sản. Các không gian xanh ở đây được thiết kế kiến trúc cảnh quan đẹp, tạo nên những không gian sáng tạo nghệ thuật hấp dẫn phục vụ nhu cầu giải trí, vui chơi, thể thao quanh năm xanh mướt cây xanh, thảm cỏ, rực rỡ muôn sắc hoa, công viên, hồ nước, đường dạo… cùng với những tòa chung cư hiện đại, đầy đủ tiện ích, kết nối đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội với thành phố đã tạo nên một nơi chốn đi về bình yên, an toàn và thân thiện, là nơi chốn đáng sống, sự lựa chọn hàng đầu hiện nay của cư dân đô thị.

Chúng ta đang trong thời kỳ phát triển mới với chuyển đổi số, kinh tế số, kinh tế xanh, đô thị xanh, trí tuệ nhân tạo (AI) và Net Zero tất cả đều hướng tới phát triển bền vững. Phát triển đô thị bền vững thích ứng biến đổi khí hậu, vì môi trường sống an toàn bền vững cho con người là xu thế tất yếu mà trong đó không thể thiếu không gian xanh, cây xanh đô thị.

Và các khu đô thị mới, mà tiêu biểu là các dự án bất động sản được tôn vinh hàng năm là khu đô thị đáng sống, dự án đáng sống đã và đang làm được điều đó vì cuộc sống hạnh phúc của con người.