Doanh nghiệp mong giảm chi phí thông quan nhờ mô hình hải quan hiện đại

Đây là chia sẻ của nhiều doanh nghiệp tại Hải Phòng liên quan đến các thủ tục hải quan hiện nay. Những đề xuất này góp phần xây dựng một môi trường xuất nhập khẩu văn minh, chuyên nghiệp và bền vững, hướng tới dòng chảy thương mại thông suốt.

Kỳ vọng vào đề án “Thông quan tập trung”

Là cửa ngõ giao thương quốc tế phía Bắc với hệ thống cảng biển hiện đại, Hải Phòng giữ vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường quốc tế nhiều biến động, hoạt động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp tại Hải Phòng cũng gặp một số khó khăn như: chi phí logistics tăng cao. Cùng với đó là sự thiếu hụt nhân lực chất lượng cao và những rào cản kỹ thuật từ thị trường nhập khẩu.

Dưới góc nhìn thực tế từ phía người trực tiếp thực hiện các thủ tục hải quan, ông Vũ Ngọc Lâm - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP Hải Phòng, Phó Tổng giám đốc Công ty CP Container Việt Nam cho rằng vẫn còn một số điểm cần được quan tâm để hoàn thiện hơn nữa phục vụ cho môi trường kinh doanh tại Hải Phòng.

“Chúng tôi thừa nhận rằng không ít doanh nghiệp, đặc biệt là các đơn vị vừa và nhỏ, vẫn chưa thể theo kịp và nắm vững tất cả các quy định pháp luật hải quan đang thay đổi nhanh chóng. Vẫn còn tồn tại hiện tượng thiếu sự đồng bộ, nhất quán trong việc áp dụng và diễn giải chính sách giữa các bộ phận. Sự thiếu đồng bộ này gây ra sự không chắc chắn và làm tăng rủi ro phát sinh chi phí cho doanh nghiệp. Mặc dù đã có nhiều cố gắng, nhưng việc ứng dụng và khai thác triệt để các tiện ích của chuyển đổi số đôi khi còn chưa đạt được hiệu quả tối ưu ở một số khâu. Chúng tôi kỳ vọng vào các nền tảng công nghệ thông minh hơn, thực sự giúp tối đa hóa thời gian và nguồn lực thông quan. Đồng thời, mong muốn Hải quan tăng cường các chương trình tập huấn và hướng dẫn chuyên sâu, kịp thời hơn”, ông Vũ Ngọc Lâm chia sẻ.

Cũng theo ông Lâm, một trong những nội dung được các doanh nghiệp quan tâm là trong thời gian tới, theo kế hoạch Cục Hải quan sẽ triển khai thí điểm mô hình “Thông quan tập trung” tại Chi cục Hải quan khu vực III. Mô hình này phù hợp với xu hướng quốc tế, tăng tính minh bạch do giảm tiếp xúc trực tiếp giữa cán bộ và doanh nghiệp, từ đó giảm thiểu tiêu cực, nhũng nhiễu.

“Cộng đồng doanh nghiệp Hải Phòng đánh giá cao mục tiêu của đề án “Thông quan Tập trung” nhằm hướng tới một mô hình quản lý hiện đại, tập trung, nền tảng công nghệ tiên tiến với mục tiêu kiến tạo, thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu và giảm tiêu cực phát sinh. Tuy nhiên, chúng tôi nhận thấy một số điểm nghẽn cần phải chú ý khi triển khai đề án. Đó là, đề án ngoài việc tái cấu trúc bộ máy Hải quan, cần phải ưu tiên đơn giản hóa, thuận tiện hóa quy trình thủ tục hành chính, để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hơn nữa trong việc thực hiện thủ tục hải quan. Doanh nghiệp ủng hộ mục tiêu cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa ngành hải quan, do đó cần phải thống nhất việc hiểu và thực hiện quy trình thủ tục hải quan. Đồng thời, nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin để tránh nguy cơ gây ách tắc, làm tăng chi phí cho doanh nghiệp”, ông Vũ Ngọc Lâm cho biết thêm.

Đồng quan điểm trên, ông Trần Tiến Dũng – Chủ tịch Hiệp Hội Logistics Hải Phòng cho rằng, hiện nay Hải quan đang thực hiện thủ tục một cách phân tán trên nhiều địa bàn, nhiều đơn vị quản lý việc này dẫn đến nhiều hạn chế trong việc phân tán nguồn lực. Trong chiến lược phát triển hiện đại hóa ngành hải quan mô hình thông quan tập trung được xem là giải pháp trọng tâm, hướng tới mục tiêu thủ tục hải quan phi chứng từ. Mô hình này không chỉ là bước cải cách trong nội bộ ngành hải quan mà còn là bước quan trọng trong hải quan số, hải quan thông minh nhằm tối ưu hóa quy trình, nguồn lực và nâng cao hiệu quả quản lý. Đồng thời, giảm thời gian và chi phí thông quan, công chức chuyên sâu nghiệp vụ và giải quyết nhanh chóng hồ sơ.

Tạo dựng môi trường xuất nhập khẩu chuyên nghiệp

Trong thời gian tới, TP Hải Phòng tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp để thực hiện mục tiêu phát triển nhanh, bền vững, trở thành trung tâm logistics và cảng biển hiện đại của khu vực, phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng GRDP trên 12% và thu ngân sách nhà nước vượt 190.000 tỷ đồng.

“Về phía Hải quan, chúng tôi nhận thấy, hiện nay nhiều quy trình đã được điện tử hóa, tự động hóa một cách triệt để, góp phần rút ngắn đáng kể thời gian thông quan hàng hóa, tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động xuất nhập khẩu. Đặc biệt, Hải quan Hải Phòng luôn giữ vững tinh thần chủ động lắng nghe, đối thoại thẳng thắn để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp. Còn về phía doanh nghiệp, cộng đồng doanh nghiệp nói chung và các doanh nghiệp logistics nói riêng đã ngày càng nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật. Sự hợp tác tự nguyện và minh bạch này chính là chìa khóa để xây dựng một môi trường kinh doanh công bằng, an toàn và hiệu quả. Chính nhờ sự đồng lòng này, chúng ta đã cùng nhau tạo nên dòng chảy thương mại thông suốt, giữ vững vai trò là cửa ngõ logistics quan trọng nhất của miền Bắc Việt Nam”, ông Vũ Ngọc Lâm khẳng định.

Được biết, hiện TP Hải Phòng đã và đang phố hợp với các ngành liên quan đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, áp dụng công nghệ thông tin trong cấp Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O). Tăng cường tuyên truyền, tập huấn, hướng dẫn doanh nghiệp tận dụng cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do (EVFTA, CPTPP, RCEP, UKVFTA). Đồng thời, đồng hành, tháo gỡ khó khăn để tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, minh bạch. Những nỗ lực này không chỉ góp phần tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, minh bạch, nâng cao năng lực cạnh tranh, mà còn khẳng định vị thế Hải Phòng là trung tâm xuất nhập khẩu lớn của cả nước và khu vực phía Bắc.

Ông Trần Văn Quân – Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng cho biết, TP Hải Phòng cam kết tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp, cùng ngành Hải quan và các cơ quan Trung ương trên địa bàn để xây dựng môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, minh bạch, hiệu quả.

Còn theo ông Trần Mạnh Cường – Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Khu vực III, Chi cục sẽ tăng cường đối thoại thẳng thắn, lắng nghe đầy đủ và giải quyết các vướng mắc, hợp tác đồng hành và trách nhiệm hai chiều giữa cơ quan hải quan và doanh nghiệp. Khuyến khích doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan. Tích cực hoàn thiện và sớm đưa mô hình đề án “Thông quan tập trung” vào thực tiễn.