Doanh nghiệp Nhà nước được quyền đầu tư bất động sản

Theo đó, với 440/451 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Dự án Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp đã được Quốc hội chính thức thông qua.

Trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật trước khi biểu quyết thông qua, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội - Phan Văn Mãi cho biết, bám sát nguyên tắc tăng cường phân cấp, phân quyền cho doanh nghiệp, không can thiệp vào hoạt động quản trị của doanh nghiệp, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo các cơ quan tiếp tục rà soát, chỉnh lý Dự thảo Luật để thể hiện rõ quyền, trách nhiệm của doanh nghiệp nhà nước.

Cụ thể, doanh nghiệp nhà nước được quyết định hoặc điều chỉnh chiến lược kinh doanh, kế hoạch kinh doanh hằng năm; Quyết định huy động vốn; Quyết định bảo lãnh cho cho công ty do doanh nghiệp nắm giữ trên 50% vốn điều lệ vay vốn với tổng giá trị các khoản bảo lãnh không vượt quá giá trị vốn góp thực tế của doanh nghiệp tại thời điểm bảo lãnh.

Doanh nghiệp cũng được quyết định cho công ty do doanh nghiệp nắm giữ trên 50% vốn điều lệ vay vốn với tổng giá trị các khoản cho vay đối với từng công ty không vượt quá giá trị vốn góp thực tế của doanh nghiệp tại thời điểm cho vay. Được quyết định chủ trương đầu tư hoặc quyết định đầu tư theo các hình thức đầu tư quy định của pháp luật về đầu tư và pháp luật khác có liên quan; Quyết định tiền lương, thù lao, tiền thưởng...

Theo Chủ nhiệm Phan Văn Mãi, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, quy định tại Dự thảo Luật thể hiện sự cân bằng giữa việc tăng cường quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của doanh nghiệp với việc bảo đảm vai trò quản lý của Nhà nước với vai trò chủ sở hữu ở mức độ phù hợp.

Ngoài các nội dung đã nêu, liên quan đến việc đầu tư bất động sản, Chủ nhiệm Phan Văn Mãi cũng cho hay, có ý kiến đề nghị xem xét không cho phép toàn bộ doanh nghiệp nhà nước đầu tư bất động sản mà chỉ cho phép doanh nghiệp lớn của nhà nước được đầu tư lĩnh vực này.

Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, quy định theo hướng không cho phép toàn bộ doanh nghiệp nhà nước đầu tư bất động sản, mà chỉ cho phép một số doanh nghiệp nhà nước quy mô lớn được thực hiện hoạt động này sẽ làm hạn chế quyền tự chủ trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, không phù hợp với chủ trương của Đảng về đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước và chủ trương bỏ tư duy “không quản được thì cấm”.

“Doanh nghiệp có vốn nhà nước được thực hiện các hoạt động kinh doanh phù hợp với quy định pháp luật và định hướng của Nhà nước với vai trò của chủ sở hữu sẽ được thể hiện thông qua Điều lệ, chiến lược phát triển của doanh nghiệp. Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin được không quy định nội dung này trong Dự thảo Luật”, Chủ nhiệm Phan Văn Mãi chia sẻ.

Đồng thời cho biết, về huy động vốn, cho vay vốn, Luật cho phép doanh nghiệp được cho công ty do doanh nghiệp nắm trên 50% vốn điều lệ vay vốn. Điều này sẽ góp phần tăng cường tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của doanh nghiệp; tạo điều kiện cho doanh nghiệp do doanh nghiệp thành lập hoặc đầu tư vốn có thể tiếp cận được nguồn vốn hợp lý, có thêm nguồn lực để phát triển. Cùng với đó, Dự thảo Luật giao Chính phủ quy định chi tiết điều kiện bảo lãnh, điều kiện cho vay nhằm bảo đảm quản lý chặt chẽ, kiểm soát rủi ro.

Theo Chủ nhiệm Phan Văn Mãi, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ khi xây dựng văn bản quy định chi tiết cần lưu ý quy định rõ về điều kiện, mục đích sử dụng vốn vay, đánh giá hiệu quả sử dụng vốn vay, biện pháp bảo đảm khoản vay, cơ chế giám sát, kiểm tra trong quá trình cho vay và thu hồi nợ; bảo đảm các khoản vay được sử dụng đúng mục đích, có khả năng thu hồi đầy đủ, đúng hạn.

Về chuyển nhượng dự án đầu tư, vốn đầu tư của doanh nghiệp, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội về việc quy định chặt chẽ hơn việc chuyển nhượng dự án đầu tư, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết đã chỉ đạo các cơ quan rà soát, chỉnh lý khoản 6 Điều 21 dự thảo Luật và giao Chính phủ quy định chi tiết Điều này.

“Có ý kiến đề nghị xem xét, bổ sung quy định về Tổng Công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước và một số cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính đầu tư đối với doanh nghiệp này vào Luật.

Tuy vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, việc quy định cụ thể Tổng Công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước trong Dự thảo Luật là không đảm bảo phù hợp với thẩm quyền của Quốc hội và chủ trương của Đảng tại Kết luận số 119-KL/TW là: “các quy định của luật phải mang tính ổn định, có giá trị lâu dài” và “luật chỉ quy định những vấn đề thuộc thẩm quyền Quốc hội, không luật hóa các nội dung thuộc phạm vi điều chỉnh của văn bản dưới luật”.

Việc ghi nhận Tổng Công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước trong luật cũng sẽ làm giảm tính khách quan và khái quát của luật, đồng thời tiềm ẩn rủi ro hoặc can thiệp hành chính không cần thiết vào hoạt động của doanh nghiệp. Vì vậy, giao Chính phủ quy định về hoạt động, cơ chế tài chính của doanh nghiệp có chức năng kinh doanh vốn nhà nước”, Chủ nhiệm Phan Văn Mãi thông tin.