Doanh nghiệp nông nghiệp tận dụng cơ hội từ EVFTA

Tại Hội nghị “Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU: Các cam kết quan trọng trong lĩnh vực nông nghiệp và những điều cần lưu ý” diễn ra mới đây (21/8), Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương Lương Hoàng Thái cho biết, khoảng 50% số dòng thuế ngành thủy sản sẽ được xóa bỏ ngay khi hiệp định có hiệu lực, giảm từ 6%-22% hiện nay về 0%; các sản phẩm rau củ quả tươi và chế biến, nước trái cây xóa bỏ thuế ngay; cà phê, tiêu, điều, mật ong tự nhiên… cũng vậy.

EU cũng dành tổng lượng hạn ngạch gạo khoảng 80.000 tấn/năm đối với gạo xay xát, gạo chưa xay xát và gạo thơm với mức thuế 0%... Một số ít mặt hàng nông sản nhạy cảm không được miễn thuế hoàn toàn nhưng chỉ áp dụng hạng ngạch thuế quan như: Ngô ngọt, tỏi, nấm hương, đường và các sản phẩm có hàm lượng đường cao…

Tuy nhiên, thị trường châu Âu là một thị trường tầm cao nhất đòi hỏi sản phẩm nông nghiệp phải có chất lượng ở mức cao nhất, cũng như nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Vì vậy, bà Phạm Thị Hồng Hạnh -–Trưởng phòng Vụ Hợp tác quốc tế Bộ NN&PTNT đã chỉ ra những khó khăn và thách thức đối với hàng nông sản khi vào thị trường châu Âu.

Theo bà, những khó khăn có thể kể đến là sự gia tăng cạnh tranh với hàng nhập khẩu do hàng rào thuế quan dần được cắt giảm; những quy định về hàng rào kỹ thuật trong thương mại, các biện pháp về kiểm soát vệ sinh và kiểm dịch, hay quy định về truy xuất nguồn gốc của các nước nhập khẩu ngày càng chặt chẽ; Việt Nam sẽ phải đảm bảo tuân thủ các quy định khác về sở hữu trí tuệ, lao động, minh bạch hóa thông tin...

Theo các chuyên gia, EVFTA là hiệp định tác động mạnh mẽ nhất đến nền kinh tế, nếu chúng ta có sự chuẩn bị tốt và cải cách mạng mẽ. Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, giả định hiệp định có hiệu lực từ năm 2020, thì GDP sẽ tăng thêm  2,5% vào cuối năm 2020 (so với không có EVFTA).  

Cũng tại Hội nghị, ông Trần Tuấn Anh – Bộ trưởng Bộ Công thương nhận định "Các doanh nghiệp càng phải hiểu rằng đối với liên minh Châu Âu, không phải chỉ là đạt tiêu chuẩn sản phẩm đó đã là đủ mà nhiều khi Liên minh Châu Âu còn kiểm tra về cả các quy trình, quá trình tổ chức các mặt hàng đó”.

Hàng rào kỹ thuật, truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm cũng là những vấn đề đặt ra cho các doanh nghiệp Việt Nam. Đây là khó khăn lớn khi sản xuất nông nghiệp của nước ta còn manh mún, chưa kể hiện nay các chuỗi nông sản minh bạch, quy trình khép kín vẫn chiếm tỷ trọng nhỏ, liên kết sản xuất còn lỏng lẻo.

Ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Tập đoàn Intimex (Intimex Group), một doanh nghiệp lớn chuyên về xuất khẩu các mặt hàng nông sản, cho rằng, với sự cạnh tranh của giá cả hiện nay, vấn đề doanh nghiệp đầu tư chế biến sâu nông sản vô cùng quan trọng, nhất là hiệp định EVFTA này giúp các mặt hàng nông sản giảm được thuế rất lớn. Riêng đối với cà phê, việc giảm thuế về 0% sẽ mang lại lợi thế rất lớn. Hiện nay, doanh nghiệp nhiều nước đầu tư vào ngành hàng này tại Việt Nam.

“Bên cạnh những thời cơ, sẽ luôn là những thách thức, các nước EU sẽ chuyển sang hàng rào kỹ thuật như vấn đề hóa chất, vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm. Và đặc biệt, họ liên tục đưa ra những hóa chất mới để tạo ra những rào cản... Tuy nhiên, đã hội nhập thì chúng ta bắt buộc phải thay đổi, những quy trình sản xuất nông nghiệp chúng ta phải thay đổi cho phù hợp với yêu cầu của thị trường xuất khẩu” - ông Nam cho biết.