Doanh nghiệp ô tô toàn cầu tái định hình trong kỷ nguyên AI

General Motors (GM) là một trong những tập đoàn đi đầu trong xu hướng này. Hãng cho biết hơn 15% mã phần mềm hiện nay được phát triển bằng công cụ hỗ trợ AI, giúp phát hiện lỗi sớm gấp 10 lần trong giai đoạn phát triển. AI đang giúp GM rút ngắn chu trình sản xuất, giảm chi phí thử nghiệm và tăng độ chính xác của sản phẩm.

Theo ông David Richardson, Phó Chủ tịch cấp cao phụ trách kỹ thuật phần mềm và dịch vụ của GM, AI “đang thay đổi căn bản cách doanh nghiệp tổ chức nguồn nhân lực”, nhưng “người giữ được việc trong tương lai sẽ là người biết cách sử dụng AI trong công việc của mình”.

Sự thay đổi này khiến cấu trúc nhân sự của GM và nhiều hãng xe lớn phải tái thiết. Hãng bổ nhiệm Giám đốc AI đầu tiên và mời Sterling Anderson - cựu lãnh đạo Tesla về giữ chức Giám đốc sản phẩm toàn cầu. Anderson cho biết hệ thống hỗ trợ lái SuperCruise đang được huấn luyện bằng hàng triệu km dữ liệu thực tế mỗi ngày, giúp xe “học hỏi” hành vi người lái để trở nên an toàn và thông minh hơn. Với GM, AI không chỉ là công cụ hỗ trợ kỹ thuật, mà là nền tảng để định hình thế hệ sản phẩm và dịch vụ mới, nơi dữ liệu trở thành tài sản chiến lược của doanh nghiệp.

Không chỉ GM, các tập đoàn khác như Toyota hay Ford cũng đang tiến hành tái cấu trúc toàn diện. Toyota Motor Bắc Mỹ cho rằng các công việc trong ngành ô tô không mất đi, mà đang tiến hóa: kỹ thuật viên cơ khí giờ phải hiểu cảm biến, radar, lập trình và an ninh mạng. Để đáp ứng yêu cầu đó, doanh nghiệp buộc phải đầu tư lại từ gốc, đặc biệt trong đào tạo và hợp tác với hệ thống giáo dục nghề.

Tại bang Michigan (Mỹ), trường Washtenaw Community College đang trở thành đối tác chiến lược của các hãng xe, đào tạo kỹ thuật viên cho thế hệ xe điện và pin. Ông Brandon Tucker, Phó Chủ tịch phụ trách giảng dạy của trường, cho biết các doanh nghiệp giờ tham gia trực tiếp vào việc xây dựng chương trình học, không chỉ nêu nhu cầu nhân lực hiện tại mà còn định hướng kỹ năng cần thiết cho 3-5 năm tới.

Nhìn rộng hơn, quá trình “công nghệ hóa” ngành ô tô cho thấy doanh nghiệp đang chuyển dịch sang mô hình giống các công ty công nghệ. Xe điện, pin và chip bán dẫn trở thành thành phần cốt lõi trong chuỗi giá trị, buộc nhà sản xuất phải mở rộng năng lực sang phần mềm, dữ liệu và dịch vụ số. Sự thay đổi này không chỉ mang tính kỹ thuật, mà còn là thay đổi mô hình kinh doanh: từ bán sản phẩm sang cung cấp nền tảng di chuyển, nơi trải nghiệm và dữ liệu người dùng quyết định sức cạnh tranh. Điều đó mở ra cơ hội lớn, nhưng đồng thời cũng đặt ra thách thức về chi phí đầu tư, quản trị rủi ro công nghệ và duy trì năng lực sáng tạo dài hạn.

Dù AI được ứng dụng ngày càng sâu, các tập đoàn vẫn giữ nguyên tắc “con người trong vòng kiểm soát”. Ông Richardson của GM nhấn mạnh, “AI không tự ra quyết định, nó chỉ giúp con người hiểu vấn đề nhanh hơn”. Điều này phản ánh cách các doanh nghiệp đang tiếp cận công nghệ mới một cách thực tế: tận dụng AI để tự động hóa các khâu lặp lại, song vẫn duy trì yếu tố con người trong kiểm soát an toàn và chất lượng sản phẩm.

Theo giới chuyên gia, cuộc chuyển đổi hiện nay không đơn thuần là thay đổi công cụ, mà là thay đổi cách tư duy vận hành doanh nghiệp. Ông Bernard Swiecki, Phó Chủ tịch phụ trách nghiên cứu và di động của Detroit Regional Partnership, nhận định: “Khi cạnh tranh toàn cầu ngày càng khốc liệt, lợi thế duy nhất của doanh nghiệp nằm ở con người - những người có khả năng học hỏi và làm chủ công nghệ”. Nhận định này cho thấy, dù AI có thể giúp doanh nghiệp tối ưu năng suất và chi phí, yếu tố then chốt vẫn nằm ở năng lực thích ứng của đội ngũ nhân sự.

Với các doanh nghiệp ô tô, chuyển đổi công nghệ không còn là lựa chọn, mà là điều kiện sống còn. Những nhà sản xuất truyền thống chậm thích nghi có nguy cơ bị loại khỏi chuỗi cung ứng toàn cầu, trong khi các doanh nghiệp nhanh nhạy hơn có thể mở rộng thị phần thông qua năng lực công nghệ và dữ liệu. Đầu tư vào AI, tái đào tạo nhân sự và hợp tác sâu với hệ sinh thái giáo dục - công nghệ được xem là ba trụ cột quan trọng giúp doanh nghiệp duy trì sức cạnh tranh bền vững.

Ở một góc nhìn dài hạn, chính sự cân bằng giữa con người và công nghệ sẽ quyết định tuổi thọ của các doanh nghiệp trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo. Khi những chiếc xe trở nên thông minh hơn mỗi ngày, yếu tố con người với khả năng sáng tạo và thích ứng vẫn là động lực cốt lõi giúp doanh nghiệp vững bước trong cuộc đua toàn cầu đang thay đổi từng giờ.