Gửi bình luận
(TP.HCM), khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây đang từng bước khẳng định vai trò là trung tâm công nghiệp quan trọng của khu vực phía Nam.
Trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo được xem là một trong những trụ cột chiến lược, tạo động lực mạnh mẽ cho tăng trưởng kinh tế bền vững.
Lợi thế “vàng” về vị trí và hạ tầng
Tọa lạc tại cửa ngõ ra biển Đông, (TP.HCM), khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây sở hữu hệ thống cảng biển nước sâu Cái Mép - Thị Vải hiện đại, kết nối thuận lợi với tuyến hàng hải quốc tế. Cùng với đó là mạng lưới giao thông đường bộ, đường sắt và đường thủy đang được mở rộng và nâng cấp, giúp rút ngắn thời gian và chi phí vận chuyển cho các doanh nghiệp trong ngành chế biến, chế tạo.
Ngoài ra, (TP.HCM), khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây còn có các khu công nghiệp lớn như Phú Mỹ I, II, III; Mỹ Xuân A, B; Châu Đức… với diện tích rộng, cơ sở hạ tầng đồng bộ, đáp ứng tốt nhu cầu đầu tư trong và ngoài nước.
Thu hút FDI – Cú hích cho ngành chế biến, chế tạo
Trong những năm qua, khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây liên tục dẫn đầu khu vực về thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Đặc biệt, nhiều tập đoàn đa quốc gia trong lĩnh vực cơ khí, điện tử, sản xuất vật liệu, chế biến thực phẩm… đã chọn khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu làm điểm đến chiến lược.
Trong 8 tháng đầu năm 2025, TP.HCM cũng ghi nhận sự gia tăng mạnh của dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) với trên 6,8 tỷ USD, tăng 58,02% so với cùng kỳ năm 2024. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) lũy kế 8 tháng tăng 6% so với cùng kỳ, trong đó 4 ngành công nghiệp trọng điểm tăng 11%, và 3 ngành công nghiệp truyền thống tăng 10,6%.
Không chỉ tập trung thu hút đầu tư, khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây còn chú trọng thúc đẩy chuyển đổi công nghệ, phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo theo hướng hiện đại, thân thiện môi trường. Các doanh nghiệp được khuyến khích ứng dụng công nghệ 4.0, cải tiến quy trình sản xuất và nâng cao tỷ lệ nội địa hóa.
Nhiều dự án chế biến sâu trong lĩnh vực hóa chất, vật liệu mới, cơ khí chính xác... đã và đang được triển khai, từng bước tạo ra các sản phẩm có giá trị gia tăng cao, giảm phụ thuộc vào xuất khẩu nguyên liệu thô.
Chính sách đồng hành, tạo đà phát triển. Chính quyền TP. HCM, khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu luôn đồng hành cùng doanh nghiệp thông qua việc cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa quy trình cấp phép đầu tư, hỗ trợ pháp lý và cung cấp quỹ đất sạch. Đồng thời Thành phố cũng đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của ngành chế biến, chế tạo trong bối cảnh hội nhập.
Hướng tới trung tâm công nghiệp chế biến, chế tạo hiện đại. Với những lợi thế vượt trội và định hướng phát triển đúng đắn, TP.HCM khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây đang từng bước trở thành trung tâm công nghiệp chế biến, chế tạo hiện đại, xanh và bền vững của khu vực phía Nam và cả nước. Đây không chỉ là động lực tăng trưởng của tỉnh mà còn là điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Các khu công nghiệp hỗ trợ ngành chế biến, chế tạo tại khu vực Bà Rịa- Vũng Tàu
Các KCN có thế mạnh ngành chế biến – chế tạo & công nghiệp hỗ trợ như: KCN Đông Xuyên. Lĩnh vực hỗ trợ/ưu tiên chế biến – chế tạo: Ưu thế: đóng tàu, cơ khí chế tạo, dịch vụ hàng hải; hỗ trợ ngành dầu khí và các ngành hỗ trợ;
KCN Phú Mỹ I. Lĩnh vực hỗ trợ / ưu tiên chế biến – chế tạo: Nhiều doanh nghiệp cơ khí, chế tạo, lắp ráp, công nghệ; thích hợp cho công nghiệp hỗ trợ đa dạng nghề;
KCN Phú Mỹ II & mở rộng: Thích hợp ngành: chế biến tiêu dùng, dệt-may, hóa mỹ phẩm; hỗ trợ cơ khí & điện tử nhẹ;
KCN Mỹ Xuân A: Hỗ trợ các ngành vật liệu xây dựng, chế tạo cơ khí, sản xuất thiết bị, chế biến thực phẩm nhẹ;
KCN Châu Đức là KCN sạch, công nghiệp hỗ trợ, công nghệ cao, cơ khí chính xác, chế biến thực phẩm, điện – điện tử và logistics.
KCN Mỹ Xuân B1 – Conac: Chế tạo, lắp ráp cơ khí, chế biến thực phẩm; được xem là KCN hỗ trợ trước đây;
KCN Cái Mép: Công nghiệp nặng cần cảng, chế biến nông sản/thực phẩm, cơ khí lớn & vật liệu xây dựng
KCN Long Sơn (Petroleum Industrial Park): Tập trung vào dầu khí, hóa dầu; đồng thời có khả năng hỗ trợ cơ khí nặng, công nghiệp phụ trợ liên quan đến dầu khí;….
TP. HCM, khu vực Bà Rịa‑Vũng Tàu trước đây đặt mục tiêu phát triển công nghiệp hỗ trợ gắn với công nghệ thông minh, đồng thời tăng cao năng suất – chất lượng sản phẩm chế biến‑chế tạo. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp hỗ trợ hiện nay vẫn nhỏ, năng lực sản xuất còn thấp, phụ thuộc lớn vào linh kiện, nguyên phụ liệu nhập khẩu triển khai còn hạn chế.
Cơ hội hợp tác với doanh nghiệp quốc tế tại khu vực Bà Rịa‑Vũng Tàu
Thu hút FDI mạnh vào công nghiệp chế biến, sản xuất, hóa dầu, thiết bị năng lượng tái tạo. Vùng này đang được chọn là địa điểm cho các dự án lớn như nhà máy sản xuất carbon fibre của Hyosung (Hàn Quốc);
Dự án phức hợp hóa dầu Long Sơn do SCG (Thái Lan) đầu tư, có công suất sản xuất lớn, đặt ra nhu cầu lớn về phụ trợ, cung cấp nguyên vật liệu, linh kiện, công nghệ liên quan; Các khu cảng lớn như Cái Mép ‒ Thị Vải, việc phát triển cụm cảng, logistics gắn với khu FTZ (free trade zone) là cơ hội cho các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng, hậu cần, dịch vụ cảng.
Chính sách thu hút đầu tư rõ ràng, ưu đãi dành cho công nghệ cao, xanh, sử dụng đất hiệu quả, bảo vệ môi trường. Ưu tiên lĩnh vực: công nghiệp chế biến/sản xuất, thiết bị sản xuất điện gió, hóa dầu, công nghệ xanh. TP.HCM khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu cam kết chọn lọc dự án phù hợp xu hướng toàn cầu, thúc đẩy sử dụng công nghệ hiện đại, ít sử dụng lao động không chuyên, thân thiện môi trường.
Các doanh nghiệp quốc tế lớn đang tìm kiếm đối tác & mở rộng như: Tripod Vietnam (Đài Loan) đã thuê đất ở KCN Châu Đức để xây nhà máy sản xuất linh kiện điện tử; Long Sơn Petrochemicals đang xin tăng vốn để sử dụng nguyên liệu đầu vào từ khí ethane nhập khẩu, điều này tạo cơ hội cho các bên cung cấp công nghệ, dịch vụ liên quan….
Các doanh nghiệp nước ngoài cần đối tác địa phương để hiểu luật, đất đai, nhân lực, môi trường, có thể muốn hợp tác sản xuất chung hoặc liên doanh…
Định hướng và các giải pháp cụ thể để phát triển công nghiệp chế biến – chế tạo tại TP. HCM khu vực Bà Rịa ‒ Vũng Tàu, dựa vào các chính sách hiện có, lợi thế địa phương, và những xu hướng toàn cầu.
Với định hướng phát triển cụ thể là tập trung phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo có giá trị gia tăng cao, công nghệ cao, công nghệ xanh xác định phát triển công nghiệp phụ trợ, công nghệ cao, công nghệ xanh, công nghiệp chế biến chế tạo là một trong các “định hướng lớn”. Các ngành ưu tiên: thực phẩm chế biến xuất khẩu, hóa chất, sản phẩm công nghiệp điện tử, máy móc thiết bị, năng lượng tái tạo ngoài khơi…
Với hệ thống cảng nước sâu Cái Mép ‒ Thị Vải và vị trí chiến lược trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu muốn nâng cao vai trò kết nối quốc tế, trở thành trung tâm logistics khu vực. Phát triển công nghiệp hỗ trợ & chuỗi cung ứng nội địa.
Để chế biến & chế tạo thực sự phát triển bền vững, cần có mạng lưới phụ trợ mạnh: linh kiện, vật liệu, dịch vụ kỹ thuật, bảo trì, thiết bị phụ, đóng gói, đóng tàu nhỏ…Phát triển bền vững, thân thiện môi trường, kinh tế tuần hoàn
Bao gồm giảm thiểu ô nhiễm, xử lý nước thải tập trung, sử dụng công nghệ sạch, tiết kiệm nguyên liệu, năng lượng, phát triển năng lượng tái tạo.
Tăng năng lực lao động chất lượng cao, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số
Nhân lực được coi là yếu tố quyết định. Cần thu hút, đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng cao, quản lý hiện đại, sáng tạo, gắn với khoa học công nghệ. Quy hoạch không gian công nghiệp – cảng – dịch vụ – đô thị liên kết vùng.
Xác định các hành lang kinh tế, vùng công nghiệp gắn cảng, logistics và đô thị dịch vụ; tránh manh mún, phân tán; đảm bảo hạ tầng kết nối đủ mạnh; ưu tiên các cụm công nghiệp có hạ tầng đồng bộ.
Chính sách hỗ trợ đầu tư và FDI có chọn lọc. Ưu tiên dự án công nghệ cao, ít sử dụng lao động phổ thông, thân thiện môi trường, có khả năng liên kết chuỗi cung ứng quốc tế; sử dụng nguồn nội địa; có cam kết chuyển giao công nghệ, đào tạo lao động.
Có thể nói, mặc dù một số ngành gặp khó khăn, nhưng đà tăng trưởng mạnh của các lĩnh vực chế biến chế tạo vẫn giữ vững nhịp độ phát triển công nghiệp của TP. HCM khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu trước đây, và tạo sự phát triển kinh tế bền vững.
