Dự án Vành đai 3 TP HCM: Vẫn còn nhiều nút thắt ở chặng nước rút?

Nhiều nút thắt ở chặng nước rút?

Đáng chú ý, theo thông tin từ Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP HCM (TICIP - chủ đầu tư dự án Vành đai 3 TP HCM), Dự án thành phần (DATP) 1 đoạn qua TP HCM, 2 gói thầu XL12 và XL13 xây dựng hệ thống chiếu sáng, tín hiệu, an toàn giao thông sẽ phải điều chỉnh để bảo đảm tuân thủ đúng quy định. Sự việc đang thu hút sự quan tâm của nhiều nhà thầu với hàng chục lượt yêu cầu làm rõ hồ sơ mời thầu (HSMT), trong khi toàn dự án đang đẩy nhanh tiến độ ở chặng nước rút để đảm bảo thông xe kỹ thuật vào ngày 19/12/2025.

Cụ thể, theo phản ánh của các nhà thầu, Dự án thành phần (DATP) 1 đoạn qua TP HCM, 2 gói thầu XL12 và XL13 xây dựng hệ thống chiếu sáng, tín hiệu, an toàn giao thông còn nhiều thiếu sót về nội dung thuyết minh thiết kế, chỉ dẫn kỹ thuật, gồm: Gói thầu XL12 Xây dựng hệ thống chiếu sáng - tín hiệu - an toàn giao thông đoạn qua TP Thủ Đức (cũ) có giá 163,799 tỷ đồng. HSMT được phát hành ngày 30/10/2025, sau đó được điều chỉnh vào các ngày 14 và ngày 17/11/2025, bổ sung nhiều trang thuyết minh và chỉ dẫn kỹ thuật; Gói thầu XL13 Xây dựng hệ thống chiếu sáng - tín hiệu - an toàn giao thông đoạn qua huyện Củ Chi - Hóc Môn - Bình Chánh (cũ) có giá 202,784 tỷ đồng, phát hành HSMT ngày 31/10/2025.

Đáng nói, ngay sau khi phát hành hồ sơ mời thầu (HSMT), nhiều nhà thầu đã phát hiện thiếu nội dung thuyết minh thiết kế, thiếu mục mô tả thanh toán, không thống nhất giữa bản vẽ, tiên lượng và chỉ dẫn kỹ thuật. Với Gói thầu XL12, Chủ đầu tư đã ban hành Quyết định số 8608/QĐ-BQLDAGT-KHĐT ngày 14/11 bổ sung các trang thuyết minh 63, 64, 76, 77, 146, 147 và điều chỉnh mục lục chỉ dẫn kỹ thuật. Ngày 17/11, HSMT tiếp tục được quyết định điều chỉnh bổ sung 6 trang thuyết minh thiết kế do thiếu sót trong quá trình scan hồ sơ. Phần chỉ dẫn kỹ thuật thi công và nghiệm thu được bổ sung, điều chỉnh 3 nội dung do thiếu sót trong quá trình scan và đánh máy.

Tương tự, tại Gói thầu XL13, các yêu cầu làm rõ HSMT chỉ ra sai lệch khối lượng lớn giữa chỉ dẫn kỹ thuật với hồ sơ thiết kế. Đơn cử, với cáp điện Cu/XLPE/PVC/DSTA/PVC 2×10 mm², HSMT công bố 475 m, trong khi bản vẽ thiết kế thể hiện 930,98 m. Bên cạnh đó, nhiều đơn vị tính thiếu thống nhất như: biển báo trong chỉ dẫn kỹ thuật tính theo diện tích (m²), trong bảng kê lại tính theo “biển”; móng giá long môn trong chỉ dẫn kỹ thuật tính theo tấn, bảng khối lượng lại tính theo “bộ”… Ngoài ra, nhiều hạng mục như: móng trụ đèn, móng tủ điều khiển, mương cáp điện ngầm, hố ga kéo cáp, dây cáp điện, tiếp địa, trụ - đèn tín hiệu, phao giới hạn luồng, phao tiêu, biển báo dưới cầu… không có mô tả kỹ thuật. Ngày 18/11, Chủ đầu tư có quyết định điều chỉnh HSMT, theo đó sửa đổi bảng kê hạng mục công việc ở 9 đề mục khác nhau, đồng thời điều chỉnh bổ sung nhiệm vụ thiết kế, nhiệm vụ BIM.

Cũng theo các nhà thầu, việc thiếu trang trong tài liệu kỹ thuật, thiếu chỉ dẫn kỹ thuật không phải là lỗi hiếm gặp, nhưng tại các gói thầu lớn, sự thiếu sót này dễ tạo rủi ro, ảnh hưởng đến sự chuẩn xác khi tiên lượng xây dựng giá dự thầu.

“HSMT yêu cầu các hạng mục A1, A2, A3 phải thuộc công trình giao thông cấp I, trong khi theo Mẫu số 3A ban hành kèm theo Thông tư số 79/2025/TT-BTC, trường hợp gói thầu chỉ bao gồm các hạng mục công việc (không phải là công trình theo pháp luật xây dựng), không bắt buộc quy định cấp công trình. Đây là điểm dễ gây tranh cãi. Bởi, nếu HSMT không tuân thủ mẫu bắt buộc theo Thông tư số 79/2025/TT-BTC, áp dụng chưa nhất quán giữa “hạng mục” và “công trình” theo pháp luật xây dựng, có thể làm giảm số lượng nhà thầu tham dự, ảnh hưởng đến tính cạnh tranh của cuộc thầu. Đây là một “nút thắt” có thể dẫn đến kiến nghị, khiếu nại sau này”, các nhà thầu nêu.

Theo thông tin từ Diễn đàn Doanh nghiệp, hiện HSMT các gói thầu XL12, XL13 với số lượng yêu cầu làm rõ dày đặc, hàng loạt sai lệch khối lượng, thiếu chỉ dẫn kỹ thuật, thuyết minh thiết kế… đặt ra yêu cầu rà soát khâu lập, thẩm định HSMT để bảo đảm đồng bộ, chính xác và tuân thủ quy định pháp luật. Hiện tại, thời điểm đóng/mở thầu hai gói thầu XL12 và XL13 lần lượt được lùi sang các ngày 28/11 và 1/12/2025 sau khi Chủ đầu tư có các quyết định điều chỉnh HSMT.

Liên quan tiến độ tại dự án Vành đai 3 TP HCM, ông Lê Ngọc Hùng - Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP HCM (TICIP), cho biết, tổng sản lượng thi công Vành đai 3 đạt khoảng 65%, tăng 6,5% so với đợt kiểm tra ngày 25/9.

Tiến độ dự án hiện chưa đạt so với mục tiêu phấn đấu đề ra. Nguyên nhân chủ yếu là thời tiết mưa nhiều cản trở thi công, khan hiếm vật liệu đá.

Đẩy nhanh tiến độ để kịp thông xe ngày 19/12

Cũng theo ông Hùng, dự kiến, ngày 19/12, các chủ đầu tư thông xe kỹ thuật 29,2km đường cao tốc, gồm 14,7km cầu cạn trên địa bàn Thủ Đức; 5km trên địa bàn Đồng Nai; 3,1km trên địa bàn Bình Dương (cũ) và 6,4km trên địa bàn Tây Ninh.

Thông tin về tiến độ tại các gói thầu tại đường Vành đai 3 TP HCM đoạn qua tỉnh Đồng Nai, ông Nguyễn Linh, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án (QLDA) đầu tư xây dựng tỉnh Đồng Nai, cho biết đoạn tuyến qua Đồng Nai dài 11,26 km, tổng mức đầu tư hơn 2.584 tỷ đồng, dự kiến cơ bản hoàn thành trong năm 2025 và đưa vào khai thác đồng bộ vào năm 2026.

Đến thời điểm hiện tại, khối lượng thi công đạt 60,2% giá trị hợp đồng và nhiều hạng mục đi trước tiến độ. Tuyến có 3 gói thầu xây lắp chính. Trong đó, gói thầu 26 dài 2,2 km từ đầu tuyến đến nút giao ĐT.25C đạt 47%. Cầu nút giao cao tốc Bến Lức – Long Thành và Vành đai 3 đã gác xong 12/14 nhịp, hoàn thiện 12/14 bản mặt cầu và hoàn thành toàn bộ 2 mố cầu cuối.

Cũng theo ông Linh, ở gói thầu 32 đường song hành từ ĐT25B đến cầu Nhơn Trạch, đạt 64% giá trị hợp đồng. Phần cầu Lý Tự Trọng, cầu Rạch Chạy và đường song hành từ ĐT.25B đến ĐT.769 cơ bản hoàn thiện. Hiện, đang xử lý nền đất yếu tại 2 tuyến song hành hạng mục khó, ảnh hưởng lớn tiến độ.

“Tiến độ thi công bị tác động rõ rệt do thời tiết mưa kéo dài: tháng 8 có 15 ngày mưa, tháng 9 có 18 ngày, tháng 10 có 15 ngày và tháng 11 đã ghi nhận hơn 10 ngày mưa. Bên cạnh đó, Đồng Nai cũng đang đồng thời triển khai nhiều dự án lớn như cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, chuẩn bị xây dựng cầu Cát Lái và nâng cấp nhiều tuyến tỉnh lộ, khiến nguồn cung vật liệu tại các mỏ khan hiếm, ảnh hưởng đến các gói thầu của Vành đai 3”, ông Linh nêu.

Liên quan đến các vướng mắc hiện hữu tại dự án, ông Bùi Xuân Cường - Phó Chủ tịch UBND TPHCM cho biết, trên tuyến vẫn còn hạ tầng kỹ thuật đang chờ di dời nhưng không ảnh hưởng đến tiến độ thi công. Về thời tiết, giai đoạn mưa nhiều nhất cũng đã qua.

Hiện nay, thách thức lớn nhất tại dự án nằm ở việc huy động nguồn vật liệu đá. Vào cuối năm, hàng loạt dự án trọng điểm tại khu vực phía Nam như sân bay Long Thành, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, các dự án mở rộng cao tốc Bắc - Nam... đang tăng tốc về đích, gây ra tình trạng khan hiếm vật liệu.

"Về vấn đề vật liệu, tinh thần chung là nhà thầu phải tự lo, tự thực hiện theo hợp đồng. Thành phố cũng đang tập trung tháo gỡ khó khăn về nguồn vật liệu đá cho các nhà thầu. Do đó, để giải quyết vấn đề khan hiếm vật liệu, UBND TPHCM và Đồng Nai sẽ hỗ trợ nhà thầu làm việc với các chủ mỏ, đồng thời nâng công suất, điều chỉnh đầu ra của các mỏ này để tập trung cho dự án”, ông Cường nhấn mạnh.