Cho rằng việc bỏ thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đối với nhiều loại dự án là cần thiết, tuy nhiên, góp ý Dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi), không ít ý kiến còn bày tỏ băn khoăn với quy định này.
Dự thảo Luật (sửa đổi) được xây dựng gồm 7 Chương, 53 Điều, quy định về hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam và hoạt động đầu tư kinh doanh từ Việt Nam ra nước ngoài. Việc sửa đổi Luật này nhằm kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về thể chế, pháp luật; cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục trong đầu tư, kinh doanh…

Một trong những nội dung nhận được sự quan tâm đó là việc thu hẹp và làm rõ phạm vi các dự án phải thực hiện chấp thuận chủ trương.
Theo đó, Dự thảo Luật quy định chỉ chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư phát triển hạ tầng trong một số lĩnh vực quan trọng, nhạy cảm như cảng biển, sân bay, viễn thông, xuất bản báo chí; các dự án đề xuất sử dụng đất đai, khu vực biển; các dự án ảnh hưởng đến môi trường hoặc thực hiện tại khu vực có ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh.
Không thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án nhà ở thương mại, khu đô thị được lựa chọn nhà đầu tư thông qua hình thức đấu giá, đấu thầu; dự án đã trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản; dự án hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp; dự án đầu tư thuộc trường hợp giao đất, cho thuê đất thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, trừ các trường hợp dự án quan trọng có tác động ảnh hưởng lớn đến kinh tế - xã hội như dự án sân bay, cảng biển, khu công nghiệp.
Không chỉ có vậy, Dự thảo Luật cũng tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền chấp thuận chủ trương đầu tư cho Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch UBND cấp tỉnh đối với những dự án quan trọng cần có cơ chế chính sách đặc thù, khác với quy định của Luật, Pháp lệnh, Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư sau khi được sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội…

Nhìn nhận về nội dung đã nêu, không ít ý kiến cho rằng, việc bỏ thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đối với nhiều loại dự án là cần thiết, tuy nhiên, quy định này vẫn cần được cân nhắc, xem xét.
Tham gia góp ý cho Dự thảo Luật (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Lâm Thành – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Nguyên cho rằng, việc bỏ thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đối với nhiều loại dự án là cần thiết, song cần có sự phân loại rõ ràng giữa các nhóm dự án.
“Với những dự án quy mô lớn, có tác động phức tạp, vẫn cần quy trình chấp thuận chủ trương đầu tư để làm cơ sở xây dựng hồ sơ liên quan”, đại biểu chia sẻ.
Theo đại biểu, vướng mắc hiện nay không nằm ở nguyên lý của thủ tục này, mà ở quy trình và thủ tục còn chồng chéo và tốn thời gian. Thực tế, nhiều hồ sơ xin chấp thuận chủ trương đầu tư được lập gần như tương đương hồ sơ báo cáo khả thi và thiết kế kỹ thuật, khiến hai khâu này bị trùng lặp và kéo dài tiến độ.
Vì vậy, đại biểu đề nghị, với những dự án có tính chất phức tạp, tác động lớn, vẫn nên giữ bước chấp thuận chủ trương đầu tư, nhưng hồ sơ cần được tinh gọn, tránh rườm rà.
Về nội dung thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, tham gia góp ý, đại biểu Trần Việt Anh – Đoàn đại biểu Quốc hội TP Đà Nẵng cũng cho rằng, đây vẫn là thủ tục cần thiết trong quản lý hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam, nhằm đảm bảo sự kiểm soát hợp lý giữa phát triển kinh tế và yêu cầu quản lý Nhà nước, đồng thời nâng cao tính minh bạch, hiệu quả, phân cấp hợp lý và tránh rủi ro hệ thống.
Việc sửa đổi, bổ sung để hoàn thiện quy định này trong Dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi) là nhằm tháo gỡ các khó khăn vướng mắc và đẩy nhanh quá trình thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ với quy định của pháp luật có liên quan.
Tuy vậy, đại biểu băn khoăn về quy định chuyển thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư từ UBND cấp tỉnh (có tính tập thể) cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh (là quyết định của cá nhân).
Theo đại biểu, dù quy định này phù hợp với chủ trương phân cấp, phân quyền, tăng tính chủ động, trách nhiệm của cá nhân, giúp rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, tăng tính linh hoạt... nhưng cũng cần nghiên cứu có các cơ chế kiểm soát bảo đảm minh bạch, rõ ràng, tránh lạm quyền.
Đồng quan điểm, tham gia góp ý, đại biểu Hoàng Văn Cường – Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội cũng bày tỏ, Dự thảo Luật đã liệt kê những dự án thuộc diện phải chấp thuận chủ trương đầu tư, còn lại là không, như vậy là rõ ràng, khuyến khích nhà đầu tư bỏ tiền đầu tư.
“Việc phân cấp, hạ thẩm quyền 1 cấp trong quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư để đơn giản hóa thủ tục, vì đây là chấp thuận chủ trương đầu tư dự án của nhà đầu tư mang tiền đến, không phải đầu tư công. Tuy nhiên, đi đôi với phân cấp, phải có cơ chế để kiểm soát quyền lực, công khai minh bạch về quá trình và kết quả xét duyệt để bảo đảm minh bạch giữa các nhà đầu tư”, đại biểu bày tỏ.
Được biết, theo Chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Dự án Luật Đầu tư (sửa đổi) sẽ tiếp tục được Quốc hội đưa ra thảo luận ở hội trường, Bộ trưởng Bộ Tài chính giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.