Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi): Cần mở rộng đối tượng được thụ hưởng nhà ở xã hội

GIA NGUYỄN• 12/08/2023 04:00

Góp ý hoàn thiện Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), nhiều ý kiến đề xuất, nên cân nhắc mở rộng đối tượng được thụ hưởng thay vì yêu cầu thuộc đối tượng “không phải nộp thuế thu nhập cá nhân”…

>> Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi): Cần bỏ quy định về thời hạn trong giao dịch mua bán nhà ở

Theo đó, sau nhiều tiếp thu, chỉnh lý, Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) đã từng bước Bộ Xây dựng hoàn thiện gồm 13 Chương, 196 Điều, với các nội dung bao trùm các vấn đề như: sở hữu nhà ở; chiến lược phát triển nhà ở quốc gia, chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở cấp tỉnh; phát triển nhà ở; cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư; chính sách về nhà ở xã hội; tài chính cho phát triển nhà ở; quản lý sử dụng nhà ở; quản lý sử dụng nhà chung cư; giao dịch về nhà ở; quản lý Nhà nước về nhà ở; giải quyết tranh chấp và xử lý vi phạm pháp luật về nhà ở; điều khoản thi hành;…

Các chính sách liên quan đến nhà ở xã hội là một trong những nội dung nhận được sự quan tâm lớn từ dư luận - Ảnh minh họa: ITN

Các chính sách liên quan đến nhà ở xã hội là một trong những nội dung tiếp tục nhận được nhiều sự quan tâm, góp ý trong Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) - Ảnh minh họa: ITN

Trong các vấn đề đã nêu, các chính sách về nhà ở xã hội tiếp tục nhận được sự quan tâm, đặc biệt là quy định về đối tượng hưởng chính sách về nhà ở xã hội. Góp ý về chính sách này trong Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), nhiều ý kiến cho rằng, quy định về đối tượng hưởng chính sách về nhà ở xã hội cần sửa đổi theo hướng mở rộng đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội (được thuê, thuê mua, mua) với tiêu chí đơn giản, dễ nhận biết, giảm tối đa các yêu cầu về giấy tờ, thủ tục hành chính như tình trạng chỗ ở, mức thu nhập,…

Góp ý Dự thảo, TS Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) đề xuất, cần xem xét mở rộng đối tượng được thụ hưởng nhà ở xã hội, đặc biệt là đối tượng thu nhập trung bình thấp. Đồng thời, nên bỏ quy định điều kiện để được mua, thuê mua nhà ở xã hội là phải thuộc diện “không phải nộp thuế thu nhập cá nhân” đối với các khoản thu nhập từ tiền công, tiền lương, bởi quy định này phức tạp, gây ra nhiều yêu cầu về giấy tờ, thủ tục hành chính, ảnh hưởng đến người dân.

“Để mua được nhà ở xã hội, người mua phải xin xác nhận bên Tổng cục Thuế rằng mình “không phải đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân”, rất phức tạp. Vì vậy, Dự thảo Luật (sửa đổi) nên quy định theo hướng người được mua, thuê mua nhà ở xã hội là những người có mức thu nhập dưới mức phải nộp thuế”, vị chuyên gia này đề xuất.

>> Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi): Quan ngại việc chồng lấn quy định về bố trí tái định cư

Trong đó, không ít ý kiến đề xuất, cần mở rộng đối tượng được thụ hưởng thay vì yêu cầu thuộc đối tượng “không phải nộp thuế thu nhập cá nhân” - Ảnh minh họa: ITN

Đồng quan điểm đã nêu, về đối tượng được thụ hưởng chính sách nhà ở xã hội, ông Đoàn Văn Bình – Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) cũng cho rằng, các chính sách cần sửa đổi theo hướng mở rộng đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội (được thuê, thuê mua, mua) với tiêu chí đơn giản, dễ nhận biết, giảm tối đa các yêu cầu về giấy tờ, thủ tục hành chính như tình trạng chỗ ở, mức thu nhập,...

Bên cạnh đó, để giải quyết vấn đề hạn chế do khả năng chi trả của người thu nhập thấp, Phó Chủ tịch VNREA đề xuất, cần có những chính sách hỗ trợ về tín dụng hiệu quả hơn nữa cho các đối tượng thụ hưởng.

Liên quan đến vấn đề này, trước đó, tại cuộc làm việc với Bộ Xây dựng và các bộ, ngành liên quan về tiếp thu, giải trình ý kiến của đại biểu Quốc hội về Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), Phó thủ tướng Chính phủ - Trần Hồng Hà cũng nhấn mạnh, quyền có nhà ở của người dân, Nhà nước có chính sách phát triển nhà ở tạo điều kiện cho mọi người có chỗ ở đã được quy định trong Hiến pháp. Vì vậy, Luật Nhà ở cần tạo điều kiện thuận lợi để các cá nhân, hộ gia đình sẽ có nhà ở tùy theo mức độ thu nhập, khả năng chi trả khác nhau, nhất là làm rõ thêm chính sách phát triển nhà ở xã hội. Rà soát, bổ sung các quy định nhằm khắc phục những bất cập, hạn chế, chậm trễ so với thực tiễn quản lý lĩnh vực nhà ở.

Theo đó, cần tính toán kỹ chính sách nhà ở cho các đối tượng khác nhau như: người có thu nhập thấp ở đô thị và nông thôn, người thuộc diện tái định cư, lực lượng vũ trang, người lao động, sinh viên… xây dựng tiêu chí phù hợp, cụ thể, bình đẳng.

“Chúng ta nên mở rộng đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội (được thuê, thuê mua, mua) với tiêu chí đơn giản, dễ nhận biết, giảm tối đa các yêu cầu về giấy tờ, thủ tục hành chính như tình trạng chỗ ở, mức thu nhập…”, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà bày tỏ.

Bên cạnh những góp ý đã nêu, liên quan đến hoạt động lựa chọn chủ đầu tư dự án, không ít ý kiến cũng cho rằng, một số quy định tại Dự thảo vẫn chưa đảm bảo tính thống nhất với các luật liên quan, cần được tiếp tục rà soát, chỉnh lý.

Cụ thể, về trách nhiệm của chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại (Điều 41), Dự thảo Luật quy định “Trong thời hạn tối đa 3 tháng, kể từ ngày bàn giao nhà ở cho người mua hoặc kể từ thời điểm bên thuê mua đã thanh toán đủ tiền theo thỏa thuận thì phải nộp hồ sơ đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận cho người mua, người thuê mua nhà ở, trừ trường hợp người mua, thuê mua tự nguyện làm thủ tục đề nghị cấp Giấy chứng nhận”. Trong khi đó, Dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) lại quy định thời hạn này là 50 ngày kể từ ngày bàn giao nhà ở cho người mua hoặc kể từ thời điểm bên thuê mua nhà ở đã thanh toán đủ tiền theo thỏa thuận.