Đưa bền vững vào giao hàng chặng cuối

Đây là chia sẻ của các nghiên cứu viên từ Đại học RMIT.

>> Giao hàng tiết kiệm có kế hoạch IPO với định giá 1 tỷ USD

Nghiên cứu có tiêu đề “Giao hàng chặng cuối trong quản lý chuỗi cung ứng và logistics: phân tích trắc lượng thư mục và định hướng tương lai” đề xuất khung tìm hiểu đặc tính và mối liên kết của giao hàng chặng cuối và các yếu tố liên quan. Nghiên cứu được đăng trên Emerald Insights, tạp chí khoa học số độc lập về các nghiên cứu toàn cầu tạo tác động trong kinh doanh, xã hội, chính sách công và giáo dục.

Chủ nhiệm nghiên cứu, sinh viên vừa tốt nghiệp Cử nhân Kinh doanh (Chuỗi cung ứng và logistics) Hà Tuấn Nghiệp giải thích rằng, “trong quản lý chuỗi cung ứng và logistics, giao hàng chặng cuối nhìn chung được hiểu là bước cuối cùng giao hàng hoá đến đúng khách hàng”.

Từ những ngày đầu của thương mại điện tử, khách hàng đã tìm mua hàng hoá trực tuyến thay vì đến các cửa hàng truyền thống mua trực tiếp. Kết quả là thương mại điện tử đã phát triển mạnh mẽ và vững chắc trên toàn cầu, lên tới gần 3,46 tỉ đô la Mỹ vào 2019 và dự báo sẽ đạt hơn 6,5 tỉ đô la Mỹ đến năm 2023.

Nghiệp cho biết dẫu giao hàng chặng cuối đã trở thành công đoạn buộc phải có với doanh nghiệp, đây được xem là thành tố gây ô nhiễm, kém hiệu quả và tốn kém nhất trong chuỗi cung ứng trên toàn cầu.

“Với khối lượng giao dịch thương mại điện tử ngày càng phát triển, số lượng phương tiện giao hàng đang lưu thông cũng tăng lên để tạo cầu nối giữa chặng cuối với người tiêu dùng. Song chính quy trình này lại làm trầm trọng thêm tình trạng tắc nghẽn giao thông và tai nạn giao thông, ô nhiễm không khí và tiếng ồn, và phát thải khí nhà kính”. – Nghiệp nói.

Nghiệp cũng nhấn mạnh rằng giao hàng chặng cuối đã trở nên không bền vững trên cả ba yếu tố bền vững -- kinh tế, môi trường và xã hội, và giao hàng chặng cuối cần phải lấy tính bền vững làm trọng tâm.

>> Chuyện phí giao hàng mùa dịch

Nhóm nghiên cứu lưu ý rằng ý tưởng về tính bền vững trong giao hàng chặng cuối không mới, tuy nhiên, phần lớn hoạt động trong lĩnh vực này vẫn đang tập trung vào lợi ích kinh tế hơn là lợi thế về mặt xã hội và môi trường.

“Giao hàng chặng cuối gồm năm khía cạnh - giao hàng, vận chuyển, vận hành, phân phối và hậu cần”, Nghiệp cho biết. “Mỗi khía cạnh này đều có mối quan hệ tương quan và sở hữu những đặc điểm riêng. Vận hành, vận chuyển và giao hàng được coi là hoạt động vận hành, trong khi phân phối mang tính chiến thuật, còn hậu cần là chiến lược”.

Một điều mà nhóm ghi nhận được là người làm trong ngành đang chú trọng nhiều vào khía cạnh vận hành trong giao hàng chặng cuối mà ít chú ý đến cấp độ chiến thuật và chiến lược của quy trình này.

“Sự rời rạc do nguyên tắc và quan điểm khác nhau sẽ gây bất lợi cho tương lai phát triển của giao hàng dặm cuối cùng, đặc biệt là trong đại dịch COVID-19 và khi các hoạt động thương mại điện tử gia tăng trên khắp thế giới”, Nghiệp nói.

Đồng tác giả và giảng viên Đại học RMIT Việt Nam Bill Au cho biết việc chỉ tập trung vào cấp độ vận hành sẽ hạn chế quá trình ra quyết định của các doanh nghiệp thương mại điện tử và che khuất tiềm năng phát triển các chiến lược mới cho ngành thương mại điện tử.

“Do đó, mở rộng việc lên kế hoạch và lưu tâm đến cấp chiến thuật và chiến lược cho phép doanh nghiệp thương mại điện tử hiểu rõ hơn nhu cầu và đòi hỏi của các bên liên quan”, ông Bill nói.

Tính bền vững trong giao hàng chặng cuối là khả thi và không phải là chuyện hoang đường vì bằng chứng cho thấy giao hàng chặng cuối đã trở nên xanh hơn trong đại dịch COVID-19, và khách hàng hiện đang kỳ vọng việc giao hàng sẽ thuận tiện, nhanh chóng và bền vững với mức giá phù hợp.

“Một khi khách hàng thấy rõ lợi ích của tính bền vững, họ sẵn lòng hy sinh về mặt kinh tế vì lợi ích lớn hơn cho hành tinh và xã hội”, đồng tác giả và giảng viên cấp cao Đại học James Cook Tiến sĩ Mohammadreza Akbari ghi nhận.

“Cần lưu ý rằng không hoạt động đơn lẻ nào có thể thúc đẩy bền vững trong giao hàng chặng cuối, mà cần tất cả người chơi trong hệ sinh thái hợp tác cùng nhau mới có thể thành công được”, ông nói.

Nhóm tin rằng cách tiếp cận toàn diện đối với tất cả các khía cạnh của giao hàng chặng cuối sẽ có lợi trong bối cảnh Việt Nam, nơi ngành thương mại điện tử đang bùng nổ và người tiêu dùng ngày càng đòi hỏi doanh nghiệp phải phát triển bền vững.