Dù đang nắm quyền chi phối gần như tuyệt đối tại Cadivi, nhưng Tổng Công ty Thiết bị điện Việt Nam (GEX) lại muốn bỏ tiền ra gom hết số cổ phiếu còn lại. GEX cũng muốn hủy niêm yết công ty con này mặc cho Cadivi đang tăng trưởng đều đặn...
Muốn hủy niêm yết “gà đẻ trứng vàng”
Công ty Cổ phần Dây cáp điện Việt Nam – Cadivi (CAV) kỳ vọng, tại đại hội cổ đông giữa tháng 4/2018, công ty mẹ là GEX muốn nâng sở hữu lên 100% và hủy niêm yết Cadivi. Hiện GEX đang nắm xấp xỉ 80% cổ phần của “con gà đẻ trứng vàng” Cadivi.
Từ khi niêm yết trên sàn chứng khoán TP.HCM cuối năm 2014 đến nay, lợi nhuận ròng của Cadivi luôn tăng đều mỗi năm. Riêng năm 2017, doanh nghiệp này thu được con số lợi nhuận kỷ lục kể từ khi cổ phần hóa cách đây mười năm, đạt 326 tỷ đồng. Kết quả này giúp GEX gặt hái khá nhiều quả ngọt. Trước đó, GEX cũng được hưởng mức cổ tức cao ngất ngưỡng hàng năm từ Cadivi, trong đó 30% năm 2015, 35% năm 2016.
Năm 2017, Cadivi đạt gần 7.000 tỷ đồng doanh thu, tăng hơn 20% so với cùng kỳ. Mục tiêu trong ba năm tới, doanh thu Cadivi sẽ cán mức 10.000 tỷ đồng nhờ lợi thế lịch sử hình thành từ 1975 và đang chiếm khoảng 30% thị phần dây cáp điện trong nước. Nếu tiếp tục niêm yết, ắt hẳn giá cổ phiếu CAV còn cao hơn hiện tại. Điều này mang lại cho GEX nhiều cái lợi.
Nếu giá cổ phiếu tăng, nhờ triển vọng kinh doanh khả quan, cũng giúp tăng giá trị công ty mẹ là GEX. Hoạt động kinh doanh ổn định tạo điều kiện cho Cadivi tăng vốn dễ hơn qua các kênh, từ đó quy mô công ty cũng tăng theo. GEX sẽ được lợi trước tiên vì là cổ đông lớn nhất. Nhưng GEX đang có ý định hủy niêm yết Cadivi khiến nhà đầu tư khó hiểu.
Một khi cổ phiếu CAV bị hủy niêm yết, chắc chắn sẽ cản trở mục tiêu tăng quy mô công ty mẹ - GEX. Mặt khác, niềm tin của nhà đầu tư chắc chắn cũng giảm rõ rệt, vì tính minh bạch đã không còn như lúc niêm yết với các báo cáo định kỳ. Điều này cũng sẽ tác động đến việc các cổ đông khác suy nghĩ liệu nên ở lại hay thoái vốn. Một khó khăn khác là sau khi hủy niêm yết, áp lực siết tín dụng từ các ngân hàng là hoàn toàn có thể xảy ra.
Cadivi trở thành công cụ đầu tư tài chính?
Thị trường từng có không ít doanh nghiệp muốn hủy niêm yết khi đang "ăn nên làm ra", vì nhiều lí do khác nhau. Đầu năm 2015, “vua tôm” Minh Phú (MPC) cho rằng thị trường chưa định giá đúng giá trị doanh nghiệp, khiến công ty khó huy động vốn nên muốn rời sàn. Khi đó, ông Lê Văn Quang – Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Minh Phú cho rằng, khi mua cổ phiếu với giá cao hơn thị giá, ngay lập tức đối tác ngoại sẽ buộc phải ghi nhận ngay một khoản lỗ, vì vậy rất khó “ăn nói” với cổ đông của họ. Gần nhất là cuối năm 2017, Đường Biên Hòa (BHS) chấp nhận hủy niêm yết vì sáp nhập theo kế hoạch với Đường Thành Thành Công Tây Ninh (SBT).
Xét về giá cổ phiếu, giá CAV đã tăng 2,5 lần từ khi lên sàn nhưng đi ngang trong gần hai năm qua dù lợi nhuận doanh nghiệp tăng liên tục. Dù vậy, cổ đông cũng chưa nghe ban lãnh đạo than phiền gì về chuyện thị trường đánh giá thấp cổ phiếu doanh nghiệp mình hay khó huy động vốn.
Nếu nhìn theo hướng Minh Phú, ông Lê Đức Khánh – Giám đốc Chiến lược đầu tư của Công ty Chứng khoán Maritime Bank (MSBS) cho rằng, rất có khả năng GEX muốn huỷ niêm yết Cadivi để tiện bề bán cổ phần cho nhà đầu tư chiến lược. Xuất khẩu dây và cáp điện của Việt Nam tăng mạnh trong vài năm gần đây. Hiện tại GEX cũng đang đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu sang thị trường Mỹ, Campuchia, Myanmar, xúc tiến tiếp cận thị trường Australia và Nhật Bản. Do đó, các doanh nghiệp trong ngành có 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam muốn hợp tác với Cadivi cũng là điều dễ hiểu. Khi đó, giá bán sẽ không phụ thuộc giá niêm yết của Cadivi.
Một số nhà đầu tư cũng cho rằng có thể GEX đang tính biến Cadivi trở thành công cụ đầu tư tài chính cho GEX. Cái lợi là sau khi hủy niêm yết, hoạt động hỗ trợ tài chính giữa hai bên sẽ ít được chú ý và linh hoạt hơn. Dù dòng tiền hàng năm của Cadivi không lớn, nhưng hoạt động giao dịch liên quan giữa GEX và Cadivi có số lượng khá lớn, riêng năm 2017 là hơn 1.500 tỷ đồng (theo báo cáo tài chính năm 2017 đã kiểm toán của Cadivi). Trong lĩnh vực đầu tư, GEX không giấu tham vọng mua lại các doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp và logistics. Hoạt động này cần tính bảo mật thông tin cao nên hủy niêm yết là giải pháp thích hợp. Cuối năm 2014, Công ty Cổ phần Đầu tư Alphanam (ALP) cũng hủy niêm yết tự nguyện với lý do tương tự.
Nếu Cadivi phải hủy niêm yết, phần thiệt thòi sẽ hướng về các cổ đông nhỏ lẻ. Dù sao, diễn biến theo kịch bản nào còn tùy thuộc vào quyết định của GEX trong kỳ đại hội cổ đông sắp tới. Tuy nhiên, đây chỉ mới là đề xuất chứ chưa phải quyết định chính thức, việc hủy niêm yết Cadivi vẫn còn bỏ ngỏ.
Trước đó vào năm 2016, Công ty Thép Thái Hưng liên mục mua vào cổ phiếu Thép Việt – Ý (VIS) để thâu tóm. Có nhiều thông tin lan truyền Thái Hưng sẽ hủy niêm yết VIS sau khi thâu tóm, do trước đó VIS làm ăn kém hiệu quả. Tuynhiên, sau khi nắm cổ phần chi phối, Thái Hưng bán lại 20% cổ phần cho thép Kyoei Steel của Nhật Bản, góp phần tạo nên một số phận hoàn toàn khác cho VIS. Theo đó, không chỉ thoát cảnh kinh doanh thua lỗ, VIS còn đạt lợi nhuận khả quan trở lại.