"Giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu không vì lợi ích bộ ngành nào"

NGUYỄN VIỆT• 16/03/2022 13:28

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho rằng, đề xuất giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu để góp phần nhanh giảm giá xăng dầu, giảm khó khăn cho người dân.

>>Rà soát và tính toán lại các mức chi phí trong cơ cấu tính giá xăng dầu

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn với lĩnh vực công thương, ngày 16/3.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên.

Chất vấn Bộ trưởng Bộ Công Thương về giải pháp giảm thuế bảo vệ môi trường, đại biểu Quốc hội Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội) cho rằng, việc giảm thuế trong bối cảnh hiện nay là cần thiết. Tuy nhiên, giảm sắc thuế nào cũng cần tính toán, trong đó giảm thuế môi trường có ba điểm bất hợp lý.

Thứ nhất, sẽ không phù hợp với bản chất thuế bảo vệ môi trường. Vì thuế bảo vệ môi trường đánh vào mặt hàng gây ô nhiễm, mức thuế được xây dựng trên mức độ gây ô nhiễm. Nếu giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu sẽ dẫn đến một nghịch lý đó là có những đối tượng có thể gây ô nhiễm cao thì thuế suất thấp nhưng những đối tượng gây ô nhiễm thấp có thể phải chịu thuế cao.

Thứ hai, đối với xăng dầu đã mua dự trữ bắt buộc theo quy định đã chịu mức thuế bảo vệ môi trường hiện hành là 4.000 đồng, nhưng khi bán ra sau thời điểm giảm thuế chắc chắn sẽ phải chịu lỗ và điều này chưa phù hợp với nguyên tắc điều hành giá, là phải đảm bảo lợi ích của các bên. Nếu lựa chọn một sắc thuế khác thì sẽ không phát sinh nghịch lý này.

Thứ ba, xét về kinh nghiệm quốc tế hiện nay đối với các quốc gia sử dụng công cụ thuế để điều tiết bình ổn giá cả thì đều lựa chọn các sắc thuế khác như thuế VAT, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế nhập khẩu… Như đối với Canada, Anh và Bồ Đào Nha hiện nay đang lựa chọn giảm thuế VAT, đối với Ấn Độ, Thái Lan, giảm thuế tiêu thụ đặc biệt…

Đại biểu Vũ Thị Lưu Mai cho rằng, việc dùng công cụ thuế để điều tiết giá cả trong một số trường hợp là cần thiết, tuy nhiên lựa chọn sắc thuế nào, đề nghị Bộ Công thương phối hợp với Bộ Tài chính đưa ra giải pháp hợp lý.

Đồng tình với nhận định công cụ điều hành giá, nhất là giá xăng dầu thì phải dùng đến quỹ bình ổn, sau đó đến thuế, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, chọn sắc thuế nào, ngành công thương cũng rất cân nhắc.

Qua trao đổi liên ngành và báo cáo Chính phủ, Bộ Công Thương nhận thấy tình hình rất căng thẳng từ những biến động giá thế giới như hiện nay thì xử lý tình huống nhanh nhất chỉ có giảm thuế môi trường. Đây thuộc thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

>>Vai trò các nhà máy lọc dầu vẫn còn là “ẩn số”

Đại biểu Quốc hội Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội).

“Trong lúc khó khăn chúng ta giải quyết như vậy để cấp bách giảm giá, để cứu được kinh tế, hỗ trợ được người dân. Còn trong tương lai, tôi đồng ý cần phải nghiên cứu cho phù hợp. Nhưng như tôi trao đổi lại là mô hình của chúng ta kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nhất là những mặt hàng này phải có sự quản lý của nhà nước”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Đồng thời, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định, mọi động thái cấp bách phải vì người dân chứ không phải mang lại gì cho bộ này, bộ kia. Ở đây là giải quyết bài toán cấp bách về giá xăng, còn nếu chờ Quốc hội sửa luật và thông qua thì phải đến tháng 6, tháng 7. Khi đó đã hết quỹ bình ổn, trong khi giá thế giới tăng hàng ngày sẽ khiến cho công tác điều hành gặp rất nhiều khó khăn.

Tham gia làm rõ thêm về nội dung này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nhấn mạnh, chúng ta phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu nên giá dầu thô tăng thì giá cơ sở xăng dầu trong nước cũng tăng, gây thiệt hại nền kinh tế cũng như ảnh hưởng sản xuất, kinh doanh.

Vẫn biết giảm thuế sẽ dẫn đến giảm thu ngân sách, nhưng trước thực tế giá xăng dầu đang rất cao thì cần có giải pháp linh hoạt để giảm giá và công cụ thuế chỉ là một trong nhiều giải pháp.

“Việc trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng, dầu là nhanh nhất, góp phần sớm giảm khó khăn cho sản xuất, kinh doanh”, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc bày tỏ.