Gửi bình luận
Hàng trăm tài sản công bị bỏ hoang, sử dụng kém hiệu quả, thậm chí sai mục đích, Hải Phòng đang đối mặt với một thách thức lớn trong việc quản lý và sử dụng.
Theo báo cáo của Sở Tài chính, toàn TP Hải Phòng hiện có tới 230 cơ sở nhà đất công sản cần được xử lý. Con số này bao gồm 203 cơ sở không sử dụng, 1 cơ sở sử dụng kém hiệu quả, và đáng báo động là 26 cơ sở sử dụng sai mục đích. Thực trạng này không chỉ diễn ra tại các cơ quan, đơn vị cấp thành phố mà còn phổ biến ở các quận, huyện.
Những điểm nóng về vi phạm sử dụng đất công
Tình trạng cho mượn, cho thuê trái quy định, thậm chí biến đất công thành nơi kinh doanh hoặc nhà ở cá nhân đang là vấn đề nhức nhối. Điển hình là trường hợp của Thành đoàn Hải Phòng. Tại các cơ sở “đất vàng” có diện tích rộng tới 6,9ha trên đường Lạch Tray (quận Ngô Quyền) được giao cho Thành đoàn Hải Phòng xây dựng công trình công cộng, thì hầu hết đang xảy ra vi phạm về quản lý, sử dụng. Cụ thể, với 2 cơ sở nhà đất sử dụng sai mục đích. Hội trường A của Cung Văn hóa Thiếu nhi (55 Lạch Tray) đang bị sử dụng để kinh doanh đồ dùng văn phòng, mặc dù Thành đoàn đã báo cáo sẽ hoàn trả mặt bằng. Thậm chí, Sở Tài chính đã phải chỉ rõ việc Thành đoàn Hải Phòng cho mượn cơ sở để kinh doanh là trái quy định về quản lý, sử dụng tài sản công, đồng thời yêu cầu xem xét xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân liên quan.
Cơ sở tại số 11 Lạch Tray, thuộc quản lý của Thành đoàn Hải Phòng (Trung tâm Huấn luyện cán bộ và Dạy nghề thanh niên cũ đã giải thể), lại trở thành nơi sinh sống của 11 hộ dân. Dù đã vận động được 2 hộ tự nguyện bàn giao, việc di dời 9 hộ còn lại vẫn đang gặp khó khăn.
Không chỉ Thành đoàn, Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch cũng có 5 cơ sở nhà đất sử dụng sai mục đích. Trong khuôn viên các cơ sở này, nhiều diện tích đã được bố trí cho cán bộ, nhân viên sinh sống từ trước năm 2007, thời điểm Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg của Chính phủ về sắp xếp, xử lý nhà đất thuộc sở hữu nhà nước được ban hành.
Trong đó, rạp chiếu phim Lê Văn Tám (23 Mê Linh, quận Lê Chân) được Trung tâm Thông tin Triển lãm và Điện ảnh quản lý không còn hoạt động, phần diện tích mặt đường khoảng 40m2 đang được 1 hộ dân sử dụng làm nhà ở. Nhà hát Sông Cấm - cũng là trụ sở Đoàn Nghệ thuật Múa rối Hải Phòng (274 Lê Lợi, quận Ngô Quyền) - có 2 hộ dân sử dụng hơn 100 m2 làm nơi sinh sống. Tại trụ sở Đoàn Ca múa Hải Phòng (80 Phan Bội Châu), Nhà hát Tháng Tám (117 Đinh Tiên Hoàng) và Trung tâm Văn hóa (18 Đinh Tiên Hoàng, cùng quận Hồng Bàng), khoảng 15 hộ dân chiếm dụng hàng ngàn mét vuông nhà đất để sinh hoạt. Việc di dời các hộ dân này hiện vẫn chỉ dừng lại ở mức vận động, trao đổi mà chưa có sự phối hợp đồng bộ với các đơn vị thực hiện bồi thường, hỗ trợ tái định cư.
Bên cạnh đó, tình trạng sử dụng sai mục đích cũng diễn ra ở các địa phương, đặc biệt là các quận, huyện. Tại 12 quận huyện, thành phố trực thuộc TP Hải Phòng, có 212 cơ sở nhà đất phải xử lý, trong đó có 194 cơ sở không sử dụng, 18 cơ sở sử dụng không đúng mục đích. Tại quận Hồng Bàng, 4 cơ sở nhà đất sử dụng sai mục đích đang gặp khó khăn trong xử lý. Trong đó, có 3 cơ sở bị các hộ dân tận dụng để kinh doanh, và đáng chú ý là Trường tiểu học Quán Toan 1 (số 48 Quán Toan 1) lại có tới 15 hộ dân sinh sống ngay trong khuôn viên đất. Việc rà soát nguồn gốc sử dụng làm nhà ở của các hộ dân này đang được tiến hành để có phương án xử lý phù hợp.
Huyện Tiên Lãng cũng ghi nhận 11 cơ sở nhà đất sử dụng không đúng mục đích. Một số cơ sở thuộc Trung tâm Văn hóa – Thông tin và Thể thao huyện đã bị cho thuê lại để kinh doanh, gây vướng mắc khi bên thuê bất hợp tác trong việc chấm dứt hợp đồng. 8 cơ sở nhà đất đang được Bưu điện văn hóa xã, Quỹ tín dụng nhân dân và Hội người mù sử dụng, UBND huyện Tiên Lãng báo cáo rất khó khăn trong việc đòi lại nhà do các đơn vị đã sử dụng từ nhiều năm trước nên huyện chưa có phương án xử lý, nhất là đối với các điểm bưu điện văn hoá xã vì nhà bưu điện thuộc sở hữu của Bưu điện thành phố còn đất do UBND xã cho mượn nhưng không có hồ sơ lưu trữ.
Những tồn tại này cho thấy sự lỏng lẻo trong công tác quản lý, rà soát và xử lý tài sản công tại nhiều cơ quan, đơn vị, dẫn đến tình trạng tài sản công bị chiếm dụng, sử dụng sai mục đích một cách tràn lan, gây thất thoát và lãng phí nguồn lực của thành phố.
Quyết liệt chấn chỉnh
Trước thực trạng đáng báo động về việc quản lý và sử dụng đất công, Chủ tịch UBND TP Hải Phòng đã có những chỉ đạo quyết liệt nhằm chấn chỉnh và đưa các cơ sở nhà đất công sản vào sử dụng hiệu quả, đúng mục đích. Căn cứ báo cáo đề xuất của Sở Tài chính, UBND thành phố đã yêu cầu các cơ quan, đơn vị khẩn trương thực hiện xử lý theo nhiều phương án, trong đó nhấn mạnh việc chấm dứt sử dụng sai mục đích và di dời các hộ dân ra khỏi cơ sở nhà đất công. Đặc biệt nhấn mạnh việc chấm dứt khẩn trương tình trạng sử dụng nhà đất không đúng mục đích, với hạn xử lý trong tháng 6/2025.
UBND TP Hải Phòng yêu cầu các quận, huyện như Hồng Bàng, Tiên Lãng, cùng với Thành đoàn Hải Phòng, cần nghiêm túc rút kinh nghiệm trong việc quản lý, sử dụng nhà đất thuộc phạm vi quản lý. Đồng thời yêu cầu, các đơn vị này phải đẩy mạnh hơn nữa công tác rà soát việc quản lý, sử dụng tài sản công nói chung và các cơ sở nhà đất nói riêng để kịp thời khắc phục hạn chế, chấm dứt tình trạng tài sản là nhà đất dôi dư không sử dụng, sử dụng kém hiệu quả. Đặc biệt, trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy, các cơ quan, đơn vị phải chủ động thống kê hiện trạng, nhu cầu sử dụng tài sản để xây dựng phương án sử dụng, xử lý tài sản phù hợp, đảm bảo không để xảy ra tình trạng lãng phí sau khi sắp xếp.
Đối với các cơ sở nhà đất không có nhu cầu sử dụng hoặc sử dụng kém hiệu quả nhưng chưa có phương án xử lý, Hải Phòng đưa ra 2 hướng giải quyết chính. Trường hợp cơ sở nhà đất thuộc quy hoạch thực hiện các dự án của thành phố, địa phương: Các cơ quan, đơn vị và Công ty TNHH MTV Quản lý và Kinh doanh nhà Hải Phòng có trách nhiệm tiếp tục trông coi, quản lý và bàn giao khi có quyết định thu hồi của cơ quan có thẩm quyền.
Trường hợp cơ sở nhà đất không nằm trong các quy hoạch thực hiện dự án: Các cơ quan, đơn vị lập hồ sơ xử lý tài sản theo hướng chuyển giao về địa phương quản lý, cụ thể là Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố để quản lý, khai thác theo quy định. Sở Tài chính đã đề xuất chuyển giao 146 cơ sở nhà đất không sử dụng về đơn vị này.
Đối với các cơ sở nhà đất cơ quan, đơn vị không có nhu cầu sử dụng, sử dụng kém hiệu quả dự kiến thực hiện giao, điều chuyển cho đơn vị khác sử dụng thì các cơ quan đơn vị khẩn trương hoàn thiện hồ sơ giao, điều chuyển tài sản, gửi Sở Tài chính để tham mưu trình UBND theo quy định tại Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.
Đối với các cơ sở nhà đất có tình trạng các hộ dân đang sinh sống trong khuôn viên trụ sở cơ quan, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch, UBND các huyện An Lão, Tiên Lãng, cùng Thành đoàn Hải Phòng, có trách nhiệm khẩn trương thống nhất phương án di dời và triển khai thực hiện theo đúng quy định.
Về các trường hợp cho thuê, cho mượn trái phép để kinh doanh, như tại Cung Văn hóa Thiếu nhi hay một số cơ sở tại Tiên Lãng, thành phố yêu cầu chấm dứt ngay lập tức hoạt động kinh doanh, đồng thời xem xét trách nhiệm của các tập thể, cá nhân liên quan.
