Thời gian qua, Hải Phòng quyết liệt công tác quản lý khai thác thuỷ sản nhằm góp phần tháo gỡ “Thẻ vàng” của EC đối với thủy sản xuất khẩu Việt Nam.
Vẫn còn gian nan
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn: TP. Hải Phòng hiện có tổng số tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 06m trở lên trên địa bàn TP Hải Phòng: 971 tàu cá, trong đó 913 tàu cá đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản (đã cập nhật trên hệ thống VnFishbase), 18 tàu cá đã đăng ký nhưng không đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản (không duy trì thiết bị giám sát hành trình, hết hạn đăng kiểm…), 40 tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 06m đến dưới 12m thuộc diện tàu “3 không”.
913 tàu cá đủ điều kiện và đang hoạt động khai thác thủy sản được đăng ký trên hệ thống VnFishbase, gồm: tàu có chiều dài lớn nhất từ 6m -< 12m: 414 tàu; 12m -< 15m: 188 tàu; trên 15m: 311 tàu.
Phân theo nhóm nghề khai thác: lưới kéo: 175 tàu, lưới rê: 293 tàu, câu: 42 tàu, lưới chụp: 161 tàu, hậu cần: 112 tàu, nghề khác: 130 tàu. Số lao động tham gia khai thác khoảng 4.808 người.
So với tháng 6, số tàu biến động như sau: cập nhật bổ sung trên VnFishbase 47 tàu cá có chiều dài 6-12m (các tàu thuộc diện “3 không” đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký và giấy phép khai thác thủy sản). Giảm 04 tàu “3 không” (xác minh 3 tàu không tham gia hoạt động thủy sản, 1 tàu dưới 6m). Xóa đăng ký 03 tàu có chiều dài từ 15m trở lên (2 tàu bán sang tỉnh ngoài, 1 tàu không hoạt động thủy sản).
Theo lãnh đạo Chi cục Thủy sản, Sở NN&PTNT, thời gian qua đơn vị đã công khai thủ tục chứng nhận thủy sản khai thác trên hệ thống dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 để phục vụ người dân khi làm các thủ tục chứng nhận thủy sản khai thác qua mạng. Đặc biệt, tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát 100% các tàu cá xuất, nhập bến; không cho xuất bến đi khai thác đối với các tàu cá không đảm bảo các quy định về IUU, xử lý nghiêm đối với các trường hợp cố tình vi phạm; tuyên truyền, vận động, hướng dẫn các chủ tàu liên hệ cơ quan chức năng thực hiện.
Tuy nhiên việc thực hiện kiểm tra, kiểm soát tàu cá, tiếp nhận nhật ký khai thác, nhật ký thu mua, chuyển tải, báo cáo khai thác, kiểm đếm, giám sát sản lượng khai thác thủy sản theo quy định còn rất hạn chế chưa đạt yêu cầu...
Cụ thể, theo số liệu cập nhật trên hệ thống giám sát theo đánh giá của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Hải Phòng đạt dưới 5%. Theo báo cáo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Từ 01/01/2024 đến nay đã xử lý 100 vụ vi phạm hành chính với tổng số tiền 1.171.900.000 đồng.
Cụ thể như sau: Lỗi tàng trữ kích điện trên tàu cá để khai thác thủy sản trái phép: 28/100 trường hợp, số tiền 320.750.000 đồng. Lỗi liên quan thiết bị giám sát hành trình: 16/100 trường hợp, số tiền 400.000.000 đồng. Trong đó, không duy trì hoạt động hoặc vô hiệu hoá thiết bị giám sát hành trình trong quá trình hoạt động trên biển: xử phạt 12 trường hợp tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 mét đến dưới 24 mét, tổng số tiền: 300.000.000 đồng.
Không thực hiện quy định trong trường hợp thiết bị giám sát hành trình bị hỏng: xử phạt 04 trường hợp, tổng số tiền: 100.000.000 đồng. Lỗi khác (không thông báo cập, rời cảng; thiếu chứng chỉ thuyền, máy trưởng; thuyền viên không có tên trong Sổ danh bạ thuyền viên. GCN an toàn kỹ thuật tàu cá hết hạn, khai thác sai vùng, không nộp nhật ký, ghi nhật ký không đầy đủ, không có nhật ký, không treo quốc kỳ ...): 56/100 trường hợp, số tiền 451.150.000 đồng.
Quyết liệt hơn
Để kiểm soát 100% tàu cá xuất, nhập bến; kiểm soát, giám sát 100% sản lượng khai thác bốc dỡ tại các cảng cá, quản lý chặt chẽ tàu cá từ cấp cơ sở, thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU. Đồng thời có kết quả báo cáo với Đoàn thanh tra, kiểm tra của Ủy ban Châu Âu EC sang làm việc lần thứ 5 dự kiến vào tháng 11/2024 về chống khai thác bất hợp pháp IUU trên địa bàn thành phố.
Để chống khai thác IUU hiệu quả, mới đây ông Nguyễn Đức Thọ - Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng đã có ý kiến chỉ đạo tại Văn bản 7954/VP-TL giao UBND các quận, huyện tiếp tục tăng cường thông tin tuyên truyền về chống khai thác IUU và nắm bắt hiện trạng hoạt động của tàu cá tại địa phương (tàu nằm bờ, tàu thường xuyên hoạt động tại Hải Phòng, tàu thường xuyên hoạt động trên địa bàn tỉnh ngoài không về Hải Phòng); tàu cá tỉnh ngoài hoạt động trên địa bàn; đồng thời thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Thiết lập tạm thời các điểm kiểm tra, kiểm soát tàu cá tại các bến cá tư nhân, truyền thống, các cảng cá, khu neo đậu chưa được công bố mở theo quy định trên địa bàn quản lý để kiểm soát tàu cá ra vào cảng; tiếp nhận, kiểm soát nhật ký khai thác, nhật ký thu mua, chuyển tải, báo cáo khai thác đối với các tàu cá ra vào cảng kể cả các tàu cá không bốc dỡ, lên hàng theo quy định, kiểm đếm sản lượng.
Giao Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng thành phố tiếp tục chỉ đạo các Đồn, Trạm kiểm soát Biên phòng tăng cường kiểm tra, kiểm soát hoạt động của các tàu cá trên khu vực biển thuộc địa bàn quản lý đảm bảo kiểm soát 100% tàu cá xuất, nhập bến phải đầy đủ các giấy tờ, chấp hành các quy định về ghi đầy đủ các thông tin trong nhật ký khai thác, nhật ký thu mua, báo cáo khai thác và nộp theo quy định; kiểm tra chất lượng nhật ký khai thác, nhật ký thu mua, truyền tải, báo cáo khai thác. Bên cạnh đó, dướng dẫn ngư dân cài đặt tài khoản thực hiện truy xuất nguồn gốc thuỷ sản khai thác điện tử (eCDT).
Giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thường xuyên kiểm tra việc triển khai thực hiện nhiệm vụ tại các điểm kiểm tra, kiểm soát tàu cá tạm thời. Xử lý, đề xuất xử lý các trường hợp vi phạm theo quy định; phối hợp chặt chẽ với địa phương, cân đối, bố trí lực lượng tham gia các điểm kiểm tra, kiểm soát tạm thời cho phù hợp, đảm bảo hiệu quả. Tổng hợp, cập nhật vào hệ thống phần mềm Vnfishbase sản lượng khai thác thủy sản được kiểm tra, kiểm soát tại các điểm kiểm tra, kiểm soát tàu cá tạm thời.
Chủ động phối hợp, hướng dẫn lực lượng Biên phòng kiểm tra chất lượng nhật ký khai thác, nhật ký thu mua, truyền tải, báo cáo khai thác, cài đặt tài khoản thực hiện truy xuất nguồn gốc thuỷ sản khai thác điện tử (eCDT).
Theo chỉ đạo của UBND TP Hải Phòng, trong thời gian tới, Hải Phòng sẽ thực hiện bố trí mỗi xã, phường trọng điểm về thuỷ sản một cán bộ chuyên trách về thuỷ sản để hoạt động chống khai thác IUU; mua thêm xuồng cao tốc phục vụ tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển chống khai thác IUU.
Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng Nguyễn Đức Thọ, các giải pháp trên nhằm thực hiện Chỉ thị 32/CT/TW ngày 10/4/2024 của Ban Bí thư và Nghị quyết 52/NQ- CP ngày 22/4/2024 của Chính phủ về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, Kế hoạch hành động của Chính phủ đối với công tác chống khai thác thuỷ sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU) góp phần cùng cả nước quyết tâm tháo gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của Uỷ ban Châu Âu (EC) trong năm 2024 và phát triển bền vũng ngành thuỷ sản TP Hải Phòng.