Hải Phòng yêu cầu người đứng đầu phải chịu trách nhiệm nếu để thất thoát tài nguyên, thực hiện nghiêm nguyên tắc “6 rõ” trong quản lý nhà nước về khoáng sản.

Động thái này nhằm khắc phục những hạn chế, tồn tại, bảo đảm việc khai thác, sử dụng tài nguyên khoáng sản trên địa bàn TP Hải Phòng hiệu quả, bền vững, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường.
Còn nhiều hạn chế
Thời gian qua, công tác quản lý, khai thác, sử dụng khoáng sản trên địa bàn TP Hải Phòng đã được triển khai, góp phần đáp ứng nhu cầu nguyên vật liệu phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.
Cụ thể, hệ thống văn bản chỉ đạo, quy chế phối hợp và tổ chức thực thi pháp luật về khoáng sản ngày càng được hoàn thiện; công tác cấp phép, thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm được tăng cường; công tác quản lý các mỏ, khu vực khai thác được chú trọng và triển khai chặt chẽ theo quy định, giảm tình trạng khai thác trái phép, góp phần đáp ứng nhu cầu nguyên vật liệu phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.
Tuy nhiên, theo lãnh đạo TP Hải Phòng, hiện nay, công tác quản lý khoáng sản trên địa bàn vẫn còn một số hạn chế, khi tình trạng khai thác, vận chuyển, tiêu thụ khoáng sản trái phép còn xảy ra. Việc khoanh định khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động khoáng sản và phương án quản lý, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác tại một số địa phương chưa kịp thời, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển của thành phố. Năng lực, lực lượng thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm ở một số địa bàn còn hạn chế.
Ngoài ra, một số tổ chức, cá nhân lợi dụng kẽ hở pháp luật, thủ tục để khai thác vượt quy mô, công suất, vi phạm phương án khai thác, gây sạt lở, ô nhiễm, mất an toàn lao động và gây ảnh hưởng đến an ninh, trật tự và hình ảnh của thành phố.
Đặc biệt, sau khi thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, mở rộng không gian phát triển kinh tế - xã hội TP Hải Phòng, gia tăng nhu cầu vật liệu xây dựng đặt ra yêu cầu cao và chặt chẽ hơn trong công tác quản lý, khai thác, sử dụng khoáng sản trên địa bàn.
Người đứng đầu phải chịu trách nhiệm nếu để thất thoát tài nguyên
Để kịp thời khắc phục những hạn chế, tồn tại và tăng cường công tác quản lý, khai thác, sử dụng khoáng sản trên địa bàn thành phố một cách bền vững, mới đây, Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng vừa ban hành Chỉ thị về việc tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo trong công tác quản lý, khai thác, sử dụng khoáng sản trên địa bàn thành phố.
Theo ông Lê Tiến Châu – Bí thư Thành ủy Hải Phòng, Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng yêu cầu các cấp ủy đảng, chính quyền, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, tạo chuyển biến rõ rệt trong công tác quản lý khoáng sản.

Cụ thể, để thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về khoáng sản, Thành ủy Hải Phòng yêu cầu các đơn vị liên quan nêu cao vai trò, trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, chủ động nắm chắc tình hình, tập trung lãnh đạo, phân công nhiệm vụ bảo đảm nguyên tắc 6 rõ: rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền.. Nếu để xảy ra tình trạng buông lỏng quản lý, xảy ra vi phạm trong hoạt động thăm dò, khai thác, vận chuyển, tiêu thụ khoáng sản gây thất thoát tài nguyên, gây ô nhiễm môi trường, mất an ninh trật tự, ảnh hưởng đến uy tín của Đảng và chính quyền địa phương thì người đứng đầu phải chịu trách nhiệm trước Ban Thường vụ Thành ủy.
Thực tế, Hải Phòng hiện là đô thị cảng biển lớn nhất phía Bắc, đang phát triển với tốc độ cao. Hàng loạt công trình trọng điểm như: cao tốc ven biển, đường vành đai, khu công nghiệp mới… đều cần nguồn vật liệu khổng lồ. Do vậy, việc khai thác khoáng sản hợp lý, đúng quy hoạch, không phá vỡ cân bằng sinh thái trở thành yêu cầu bắt buộc.
Để đảm bảo điều này, Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng cũng yêu cầu các cấp, ngành, đơn vị, địa phương tập trung chỉ đạo bảo đảm việc khai thác, sử dụng khoáng sản phải tuân thủ quy định về giao đất, cho thuê đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất trước khi triển khai, bảo đảm không xảy ra sai phạm trong công tác quản lý đất đai. Việc sử dụng bến bãi để tập kết, trung chuyển khoáng sản phải phù hợp với quy hoạch và được cấp có thẩm quyền cho phép, bảo đảm quản lý chặt chẽ, tránh gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, an toàn giao thông và việc sử dụng đất hợp pháp. Đối với khai thác cát, sỏi lòng sông, ven biển, phải kiểm soát nghiêm ngặt, không để gây sạt lở, ảnh hưởng hệ thống đê điều, dân sinh và các công trình ven biển.
Bên cạnh đó, tập trung rà soát, điều chỉnh, bổ sung phương án quản lý về địa chất, khoáng sản là hợp phần trong phương án bảo vệ môi trường, khai thác, sử dụng, bảo vệ tài nguyên, đa dạng sinh học, phòng, chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu bảo đảm phù hợp để tích hợp vào quy hoạch thành phố. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác, sử dụng khoáng sản, bảo đảm an toàn lao động. Triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp quản lý thuế, phí, lệ phí. Đấu tranh chống các hành vi trốn thuế, gian lận thuế, phí. Kiên quyết đình chỉ hoạt động, tước quyền sử dụng hoặc thu hồi giấy phép, đóng cửa mỏ, cải tạo, phục hồi môi trường đối với những khu vực khai thác không hiệu quả, gây ô nhiễm môi trường theo quy định của pháp luật. Xử lý nghiêm hoạt động khai thác, vận chuyển, buôn bán, xuất khẩu khoáng sản trái phép. Rà soát, kiểm tra công tác đóng cửa mỏ đối với các giấy phép khai thác khoáng sản đã chấm dứt hiệu lực theo quy định.
Một trong những điểm nhấn quan trọng là đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý khoáng sản.
Theo ông Lê Tiến Châu, Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng yêu cầu các cấp ủy, chính quyền, các cơ quan chức năng xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu địa chất và khoáng sản số, tích hợp công nghệ GIS, viễn thám và AI để giám sát và phân tích dữ liệu khoáng sản. Ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số triển khai hệ thống giám sát trực tuyến, thiết bị định vị phương tiện vận tải để quản lý sản lượng và nguồn gốc khoáng sản. Xây dựng cơ sở dữ liệu địa chất, khoáng sản tại địa phương, kết nối về hệ thống thông tin cơ sở dữ liệu của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.
TP Hải Phòng cũng đề nghị các doanh nghiệp đổi mới và hiện đại hóa công nghệ sản xuất nhằm nâng cao năng suất lao động, hiệu quả khai thác, chế biến khoáng sản để nâng cao tỷ lệ thu hồi, giảm tổn thất tài nguyên khoáng sản trong quá trình khai thác, chế biến khoáng sản và nâng cao mức độ an toàn lao động, bảo đảm các quy định về bảo vệ môi trường…