Hải Phòng đẩy mạnh công nghệ cao, để phát triển thủy sản và bảo vệ môi trường

Mục tiêu là phát triển nuôi trồng và khai thác hiệu quả, bền vững, đồng thời kiểm soát chặt chẽ chất lượng nước. Việc áp dụng các giải pháp công nghệ cao không chỉ giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, mà còn góp phần quan trọng vào việc bảo vệ môi trường, đảm bảo sự hài hòa giữa phát triển kinh tế thủy sản và gìn giữ hệ sinh thái nước.

Đưa công nghệ tuần hoàn để giảm chất thải ra môi trường

Trọng tâm trong chiến lược phát triển bền vững của Hải Phòng là ứng dụng khoa học công nghệ cao để giảm thiểu tác động đến môi trường. Trong lĩnh vực nuôi trồng, thành phố khuyến khích chuyển đổi từ các hình thức nuôi quảng canh truyền thống sang nuôi thâm canh, siêu thâm canh có kiểm soát trong ao nổi, bể xi măng, hoặc nuôi lồng bè công nghệ mới trên biển.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường: Việc ứng dụng công nghệ Biofloc, hệ thống tuần hoàn nước (RAS) hay các quy trình nuôi chuẩn VietGAP, GlobalGAP đã giúp tối ưu hóa việc sử dụng thức ăn, giảm thiểu chất thải rắn và nước thải ra môi trường. Đặc biệt, các hệ thống quan trắc, giám sát chất lượng nước tự động đang được lắp đặt tại các vùng nuôi tập trung, giúp người dân và cơ quan quản lý kịp thời cảnh báo nguy cơ ô nhiễm, dịch bệnh.

Trong lĩnh vực chế biến thủy sản, thành phố ưu tiên đầu tư vào công nghệ chế biến hiện đại, tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải carbon và xử lý chất thải đạt chuẩn nghiêm ngặt trước khi thải ra môi trường.

Để giảm thiểu ô nhiễm là chuyển đổi công nghệ nuôi trồng, TP Hải Phòng đang tích cực khuyến khích và hỗ trợ người dân chuyển từ mô hình nuôi quảng canh, thâm canh truyền thống sang các mô hình tiên tiến, thân thiện với môi trường như, áp dụng hệ thống Nuôi trồng Tuần hoàn (RAS – Recirculating Aquaculture System). Hệ thống này cho phép tái sử dụng đến 90-99% lượng nước, xử lý triệt để chất thải rắn và các hợp chất nitơ, gần như không thải nước ra môi trường bên ngoài. Đây là mô hình lý tưởng cho việc nuôi tôm, cá chất lượng cao với mật độ lớn nhưng ít tác động tiêu cực đến môi trường.

Ngoài ra còn áp dụng công nghệ Biofloc (BFT). Công nghệ này sử dụng vi sinh vật để chuyển hóa chất thải hữu cơ và nitơ thành sinh khối protein (floc), vừa làm sạch nước vừa tạo nguồn thức ăn bổ sung cho tôm/cá. Điều này giúp giảm đáng kể lượng nước thay, giảm chi phí thức ăn và giảm thiểu ô nhiễm. Việc lót bạt giúp chống thấm, kiểm soát tốt hơn chất lượng nước và dễ dàng thu gom bùn thải, chất lắng đọng. Nước thải được thu về hồ lắng, xử lý sinh học trước khi thải ra hoặc tái sử dụng.

Ông Nguyễn Văn Hùng - nuôi trồng Thủy sản xã Tiên Minh cho biết: Thời gian qua, TP Hải Phòng khuyến khích mô hình nuôi sinh thái, ứng dụng công nghệ tuần hoàn, giảm chất thải ra môi trường, góp phần bảo vệ nguồn nước và đa dạng sinh học. Các mô hình nuôi tuần hoàn, nuôi sinh thái, nuôi thủy sản kết hợp trồng cây lọc nước được khuyến khích nhân rộng. Chính quyền địa phương cũng hướng dẫn và phối hợp chặt chẽ với các hộ dân, doanh nghiệp để quản lý chặt vùng nuôi, cấp mã số cho cơ sở sản xuất, đảm bảo truy xuất nguồn gốc.

Nhờ đó, chất lượng nước được cải thiện, sản phẩm thủy sản dần đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu, góp phần nâng cao giá trị kinh tế và khẳng định cam kết của Hải Phòng trong bảo vệ môi trường sinh thái.

Theo ông Hùng, những năm qua, ngành thủy sản của thành phố phát triển nhanh chóng nhờ ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, nhất là việc xây dựng vùng nuôi tập trung, nuôi thâm canh tạo sản phẩm hàng hoá lớn.

Cam kết bảo vệ môi trường sinh thái

Để phát triển ngành thuỷ sản nuôi trồng theo hướng bền vững, thành phố ban hành Kế hoạch số 164/KH-UBND thực hiện đề án bảo vệ môi trường trong hoạt động thủy sản giai đoạn 2021-2030 trên địa bàn thành phố Hải Phòng.

Mục tiêu nhằm kiểm soát, ngăn ngừa ô nhiễm trong các hoạt động thủy sản; phòng ngừa và giải quyết các sự cố môi trường; bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản và môi trường sống, góp phần ngăn chặn suy giảm đa dạng sinh học; nâng cao năng lực thích ứng biến đổi khí hậu, giảm nhẹ phát thải khí nhà kính; xây dựng và phát triển các mô hình kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh trong hoạt động thủy sản để bảo vệ môi trường và phát triển bền vững ngành thủy sản của thành phố.

Mục tiêu cụ thể đến năm 2030, đó là nguồn ô nhiễm, chất thải từ các hoạt động thủy sản được điều tra, đánh giá, quản lý và kiểm soát; chấm dứt việc sử dụng các loại hóa chất độc hại trong nuôi trồng thủy sản gây ô nhiễm nguồn nước và làm suy giảm đa dạng sinh học….

Với lợi thế tự nhiên từ vùng biển trù phú, cùng sự đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng và công nghệ hiện đại, ngành thủy sản Hải Phòng không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn chinh phục nhiều thị trường khó tính trên thế giới như Nhật Bản, Mỹ, và châu Âu. Đây là động lực quan trọng, góp phần đưa kinh tế Hải Phòng ngày càng phát triển bền vững.

Được biết, hiện nay nhiều doanh nghiệp nuôi trồng thủy sản của Hải Phòng đang dần chuyển đổi từ phương pháp truyền thống sang mô hình nuôi trồng công nghệ cao (aquaculture technology). Các trang trại nuôi tôm, cá hiện đại đã tích hợp hệ thống giám sát tự động để kiểm soát các yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ pH, oxy hòa tan và độ mặn. Dữ liệu này được truyền về trung tâm điều khiển, cho phép người nuôi điều chỉnh kịp thời, từ đó tối ưu hóa môi trường sống cho thủy sản, giảm thiểu rủi ro dịch bệnh và nâng cao năng suất.

Ngoài ra, một số doanh nghiệp tiên phong còn ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất con giống và thức ăn. Việc sử dụng các chế phẩm sinh học, men vi sinh và thức ăn bổ sung đã giúp tăng cường sức đề kháng cho thủy sản, đồng thời giảm thiểu việc sử dụng kháng sinh. Điều này không chỉ giúp sản phẩm đạt chất lượng cao mà còn đáp ứng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về an toàn thực phẩm của các thị trường xuất khẩu như Nhật Bản, châu Âu và Mỹ.

Ông Ngô Việt Trường – Giám đốc Công ty TNHH Việt Trường cho biết: Doanh nghiệp đã có hơn 20 năm gắn bó với ngành nuôi trồng và chế biến thực phẩm từ thủy, hải sản. Công ty luôn chú trọng trang bị hệ thống máy móc hiện đại tại nhà máy để nâng cao năng lực sản xuất.

Nhờ đó, ở thị trường trong nước, sản phẩm của công ty đã có mặt tại nhiều hệ thống nhà hàng, khách sạn lớn. Còn trên thị trường quốc tế, sản phẩm đã chinh phục được những thị trường khó tính như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore và Malaysia. Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu thủy, hải sản của công ty đạt 13 triệu USD, tổng doanh thu đạt 25 triệu USD.

Theo ông Trường: Đối với các thị trường khó tính như Nhật Bản, châu Âu hay Mỹ, doanh nghiệp chúng tôi phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn quốc tế như HACCP, BRC, BAP cùng nhiều quy chuẩn riêng mà khách hàng yêu cầu. Từ khâu kiểm soát nguyên liệu tại vùng nuôi trồng cho đến quy trình chế biến, tất cả đều được quản lý chặt chẽ để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm cho sản phẩm xuất khẩu.

Với quyết tâm đối mặt các thách thức về biến đổi khí hậu, suy giảm nguồn lợi và ô nhiễm môi trường, TP Hải Phòng đang kiên định với chiến lược phát triển thủy sản bền vững dựa trên nền tảng khoa học và công nghệ cao. Việc đẩy mạnh áp dụng hệ thống Nuôi trồng Tuần hoàn (RAS), công nghệ Biofloc (BFT), cùng các tiêu chuẩn quốc tế như VietGAP, GlobalGAP và HACCP, đã tạo ra sự chuyển mình rõ rệt.

Các giải pháp công nghệ này không chỉ giúp tối ưu hóa sản xuất, nâng cao năng suất, và đảm bảo chất lượng sản phẩm xuất khẩu đi các thị trường khó tính (Mỹ, Nhật Bản, châu Âu), mà còn giữ vai trò cốt lõi trong việc bảo vệ môi trường. Bằng cách tái sử dụng 90-99% lượng nước và giảm thiểu triệt để chất thải, Hải Phòng đang hiện thực hóa mô hình kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh trong ngành thủy sản.