Hải Phòng số hóa để tối ưu hóa chuỗi cung ứng

Nền tảng số này không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình, giảm 100% nhân lực kiểm soát cổng bãi và giải phóng tàu nhanh chóng, mà còn là chìa khóa vàng để TP Hải Phòng tối ưu hóa chuỗi cung ứng, nâng cao khả năng cạnh tranh toàn cầu, hiện thực hóa khát vọng trở thành trung tâm trung chuyển quốc tế.

Số hóa thay đổi cuộc chơi

Những bước tiến vượt bậc về hạ tầng và năng lực khai thác đang khẳng định vị thế Hải Phòng trên bản đồ hàng hải quốc tế. Với định hướng đầu tư đồng bộ, nhiệm kỳ 2025 - 2030, TP Hải Phòng đặt mục tiêu trở thành trung tâm cảng biển và logistics hàng đầu cả nước, hướng tới vai trò trung chuyển quốc tế. Trong chiến lược này, Hải Phòng sẽ tích cực tăng cường chuyển đổi số trong lĩnh vực cốt lõi là cảng biển, phát triển xã hội số. Với vị thế là cảng cửa ngõ quốc tế, Hải Phòng đang đẩy mạnh ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn.

Sắp tới, Hải Phòng cũng sẽ ưu tiên nguồn lực để xây dựng và triển khai Nền tảng cảng biển số (Digital Port Platform), nhằm mục tiêu nâng cao năng lực quản lý, tối ưu hóa quy trình, giảm chi phí và nâng cao khả năng cạnh tranh quốc tế cho hệ thống cảng biển.

Chuyển đổi số không chỉ là định hướng mà đã đi vào thực tiễn khai thác tại các cảng thành viên, mang lại hiệu quả rõ rệt. Tại Cảng Hải An, việc ứng dụng ePort trên thiết bị di động thông minh đã hỗ trợ khách hàng tra cứu, khai báo thủ tục nâng, hạ container và thanh toán trực tuyến. Theo Trưởng Phòng Khai thác Cảng Hải An Trần Anh Đức, phương pháp này đã giúp khách hàng trên địa bàn Hải Phòng rút ngắn thời gian nhận lệnh từ 20 đến 30 phút, còn đối với khách hàng ngoại tỉnh, thời gian được rút ngắn 1 ngày, thậm chí nhiều ngày.

Đặc biệt, tại Cảng Nam Đình Vũ, trí tuệ nhân tạo (AI) được đưa vào vận hành với hình thức giao nhận không người, xác thực thông tin tự động giữa hải quan, hãng tàu, chủ hàng và vận tải. Phó giám đốc Cảng Nam Đình Vũ Đoàn Trung Nguyên nhận định công nghệ này giúp giảm 100% số nhân sự kiểm soát cổng, bãi. Hiện, cảng Nam Đình Vũ hoàn thiện quy trình giao nhận không dừng được các hãng tàu quốc tế đánh giá là cảng đầu tiên trên thế giới ứng dụng công nghệ AI hoàn toàn tự động, tiết kiệm chi phí, tối ưu hóa năng suất, hiệu quả kinh doanh. Qua đó, góp phần giải phóng tàu nhanh chóng, mang lại lợi ích trực tiếp cho các hãng tàu, doanh nghiệp...

Là một trong những đơn vị tiên phong chuyển đổi số khu vực phía Bắc, Công ty cổ phần Cảng Hải Phòng cũng đạt được những kết quả ấn tượng. Doanh nghiệp đã ứng dụng thành công tự động chụp ảnh, nhận diện tình trạng vỏ container, hệ thống định vị dẫn hướng tự động (D.GPS) lắp đặt trên các RTG/Reach Stacker. Nhờ vậy, tỷ lệ khách hàng sử dụng dịch vụ cảng điện tử ePort đạt 91,78%, tỷ lệ khách hàng sử dụng cổng thông minh Smart Gate là 94,5%. Việc ứng dụng nền tảng số góp phần nâng cao năng lực đón tàu của hệ thống cẩu tăng khoảng 50%, khả năng giải phóng hàng hóa tại bãi tăng 30%.

Theo ông Nguyễn Minh Đức - Trưởng Bộ môn Logistics khoa Kinh tế (Trường đại học Hàng Hải Việt Nam), Phó chủ tịch Hiệp hội Logistics TP Hải Phòng, ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số sẽ thúc đẩy nhanh mục tiêu chuyển đổi các cảng biển theo xu hướng xanh hóa với các hoạt động bền vững và thân thiện với môi trường trong mọi lĩnh vực thuộc ngành hàng hải. Chuyển đổi số ngành cảng biển cần tập trung vào 6 yếu tố cốt lõi: phát triển hạ tầng, công nghệ số, đầu tư nền tảng số, bảo đảm an toàn, an ninh mạng, xây dựng nguồn lực thực hiện và chuẩn bị nguồn lực tài chính.

Chiến lược vươn tầm quốc tế và tầm nhìn cảng thông minh

Ông Lê Đình An - Giám đốc Công ty Vận tải Logistics Á Châu chia sẻ, trước đây, việc làm thủ tục giao nhận container tại cảng là một nút thắt lớn nhất về thời gian và chi phí. Chúng tôi thường xuyên phải đối mặt với cảnh nhân viên chờ đợi hàng giờ, mang theo giấy tờ vật lý để đối chiếu và thanh toán thủ công. Tuy nhiên, với sự đầu tư mạnh mẽ vào chuyển đổi số của các cảng thành viên tại Hải Phòng, điển hình như hệ thống ePort của Cảng Hải An hay mô hình giao nhận tự động bằng AI/Smart Gate tại Nam Đình Vũ, mọi thứ đã thay đổi hoàn toàn.

"Đối với các đơn hàng tại khu vực Hải Phòng, chúng tôi có thể rút ngắn thời gian nhận lệnh từ 20−30 phút xuống chỉ còn vài phút thực hiện online. Quan trọng hơn, đối với các đối tác vận tải ngoại tỉnh, việc này giúp tiết kiệm được trọn vẹn một ngày làm việc, vì họ không cần phải quay lại cảng chỉ để hoàn tất thủ tục giấy tờ. Nền tảng cảng biển số đã giúp chúng tôi loại bỏ 90% giấy tờ thủ tục, giảm chi phí nhân lực và tăng tốc độ giải phóng hàng hóa lên đáng kể. Đây chính là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp logistics như chúng tôi nâng cao tính cạnh tranh, đảm bảo hàng hóa luân chuyển nhanh và hiệu quả, góp phần vào mục tiêu trở thành trung tâm trung chuyển quốc tế của Hải Phòng" – ông An cho biết thêm.

Phát biểu tại lễ công bố Nghị quyết về hợp nhất Hải Phòng - Hải Dương, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã định hướng: Hải Phòng phải nghĩ sâu, làm lớn, hành động quyết liệt để trở thành trung tâm logistics, công nghiệp hiện đại hàng đầu với hạ tầng chiến lược, đồng bộ, hiện đại, thông minh.

Dựa trên chỉ đạo này, Hải Phòng đặt mục tiêu chiến lược 2025−2030 là trở thành thành phố cảng biển công nghiệp hiện đại, văn minh, tiên phong trong chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, là trung tâm kinh tế biển, dịch vụ - logistics hàng đầu cả nước và là cửa ngõ quốc tế quan trọng.

Theo Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng, 8 tháng qua, sản lượng hàng hóa thông qua hệ thống cảng đạt 75,6 triệu tấn, tăng 8% so với cùng kỳ năm trước, riêng Lạch Huyện đạt 1,45 triệu TEUs, tăng hơn 30%. Mục tiêu cả năm 2025 là đạt 2,2 triệu TEUs tại khu vực này. Hải Phòng đã ghi dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ hàng hải quốc tế bằng việc liên tục tiếp nhận các tàu container siêu lớn. Sự kiện Cảng Container quốc tế Hải Phòng (HTIT) đón thành công tàu MSC KALINA (chiều dài hơn 366 m, sức chở gần 14.000 TEUs) và trước đó là tàu ONE Singapore của hãng ONE, đã minh chứng cho năng lực khai thác vượt trội của cụm cảng nước sâu Lạch Huyện.