Jack Ma tái xuất, Alibaba sẽ thế nào?

Jack Ma tái xuất hiện đã làm dấy đồn thổi về việc Trung Quốc có thể sẽ giảm bớt sức ép lên khu vực kinh tế tư nhân của nước này. Alibaba - công ty của Jack Ma, vẫn là minh chứng cho thành công của khu vực kinh tế tư nhân Trung Quốc. Nhưng bản thân công ty đã thay đổi từ một gã khổng lồ bán lẻ thành trụ cột cho tham vọng về trí tuệ nhân tạo (AI) và điện toán đám mây của Trung Quốc.

Cuộc họp vừa qua của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình với các CEO hàng đầu trong khu vực tư nhân có thể nhằm mục đích khắc phục một số thiệt hại do các chính sách trước đây gây ra. Trong năm qua, việc bắt giữ các nhà lãnh đạo doanh nghiệp tư nhân đã gây lo lắng trong khu vực kinh tế này.

Bằng cách triệu tập các doanh nhân hàng đầu Trung Quốc trong khu vực tư nhân, Trung Quốc không chỉ muốn trấn an khu vực tư nhân mà còn vạch ra ranh giới sau nhiều năm siết chặt khu vực này, báo hiệu rằng khu vực tư nhân vẫn không thể thiếu.

Trong khi đó, Alibaba đã tái cấu trúc để phù hợp với những ưu tiên đó và đặt mình vào trung tâm của tham vọng công nghệ của Trung Quốc. Hiện nay, Alibaba hoạt động trong lĩnh vực thương mại, tài chính và công nghệ. Giống như tất cả các công ty lớn của Trung Quốc, Alibaba luôn cân bằng giữa tham vọng kinh doanh và các ưu tiên của Nhà nước.

Những đột phá về AI của DeepSeek đã buộc phải đánh giá lại năng lực của Trung Quốc, và Alibaba đang nổi lên như một lựa chọn tốt nhất của quốc gia này để mở rộng cơ sở hạ tầng AI.

Bộ phận đám mây của Alibaba có vị thế độc đáo để hỗ trợ triển khai AI trong nhiều ngành, từ tài chính và chăm sóc sức khỏe đến sản xuất và hậu cần. Khi các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ được thắt chặt, sức mạnh tính toán ở Trung Quốc đang trở nên quan trọng như chính nghiên cứu AI.

DeepSeek đã chứng minh rằng các mô hình AI của Trung Quốc có thể cạnh tranh với các mô hình của Thung lũng Silicon, nhưng Alibaba sở hữu cơ sở hạ tầng cần thiết để mở rộng các khả năng đó. Nếu không có điện toán đám mây mạnh mẽ, nghiên cứu AI sẽ nhanh chóng đạt đến giới hạn.

Sự thay đổi này được củng cố thêm thông qua quan hệ đối tác với Apple, được cho là đã chọn Alibaba làm đối tác AI cho thị trường Trung Quốc. Đối với Apple, quan hệ đối tác này là một nhu cầu pháp lý cần thiết, đảm bảo tuân thủ trong khi tích hợp các khả năng AI vào các thiết bị của mình. Đối với Alibaba, đây là sự xác nhận vị thế dẫn đầu về AI của mình và là sự mở rộng chiến lược vào các ứng dụng AI hướng đến người tiêu dùng. Trong thời điểm các công ty công nghệ nước ngoài phải đối mặt với sự giám sát ngày càng tăng ở Trung Quốc, Alibaba đang nổi lên như một cầu nối giữa sự phát triển AI toàn cầu và thị trường trong nước.

Theo nhiều chuyên gia, trong bối cảnh này, sự trở lại của Jack Ma mang một ý nghĩa khác. Việc ông bị gạt sang một bên vào năm 2020 không chỉ liên quan đến các quy định tài chính mà còn là một tuyên bố chính trị rộng hơn rằng không một doanh nhân tư nhân nào, dù có ảnh hưởng đến đâu, có thể hoạt động ngoài tầm với của Nhà nước. Sự tái xuất của Jack Ma hiện không báo hiệu sự đảo ngược mà là sự hiệu chỉnh chiến thuật. Với sự phục hồi kinh tế vẫn chưa đồng đều và đầu tư nước ngoài còn mong manh, Trung Quốc dường như nhận ra rằng động lực của khu vực tư nhân vẫn rất quan trọng và Alibaba đang ở vị thế độc nhất để sử dụng AI và các ngành công nghiệp có liên quan làm đòn bẩy cho tăng trưởng kinh tế Trung Quốc.

Trung Quốc có lịch sử dao động giữa việc hỗ trợ và hạn chế khu vực tư nhân. Ưu tiên của chính phủ không chỉ là thúc đẩy đổi mới mà còn đảm bảo rằng quyền lực của doanh nghiệp vẫn phù hợp với lợi ích của Nhà nước. Nếu ảnh hưởng của Alibaba trong AI và điện toán đám mây bị coi là đi quá xa so với sự phù hợp đó, chính sách có thể thay đổi một lần nữa.

Đó là lý do tại sao sự trở lại của Ma, mặc dù có ý nghĩa quan trọng, nhưng không có khả năng báo hiệu sự trở lại những thành tích nổi bật trong quá khứ của ông. Jack Ma dường như đã tiếp thu những bài học của một số năm qua, có sự hiện diện có chừng mực hơn, ở lại phía sau hậu trường trong khi những người khác nắm quyền. Không giống như trước đây, khi ông là người ủng hộ Alibaba mạnh mẽ nhất và thậm chí chỉ trích các cơ quan quản lý, thì giờ đây ông đang thực hiện một cách tiếp cận chiến lược im lặng.

Hiện tại, Alibaba có vẻ đang phù hợp với tham vọng của Trung Quốc. Sự phù hợp đó kéo dài bao lâu sẽ phụ thuộc vào việc công ty này điều hướng tốt như thế nào trong một môi trường mà việc trở nên thịnh vượng và hữu ích cho nền kinh tế Trung Quốc được củng cố.