Cây quế đã trở thành một trong những loại cây trồng mang lại giá trị kinh tế bền vững cho nhân dân Lào Cai.
Tuy nhiên tại xã Bản Liền, (huyện Bắc Hà cũ), quế gắn liền với đời sống nông – lâm nghiệp của người dân mà còn có thể mở ra hướng đi quan trọng trong công cuộc xóa đói, giảm nghèo. Mặc dù tiềm năng là thế nhưng cây quế chưa thực sự trở thành cây trồng chủ lực, giúp ổn định đời sống, nâng cao thu nhập cho bà con xã Bản Liền.
Ông Trịnh Quang Hưng – Phó Chủ tịch UBND xã Bản Liền cho biết hiện toàn xã có 954 ha quế, với gần 300 hộ gia đình tham gia trồng loại cây này. Sản lượng đạt khoảng 68.000 tấn vỏ tươi mỗi năm. Ngoài ra, theo kế hoạch năm 2025, diện tích quế của Bản Liền dự kiến đạt 1.027 ha; 6 tháng đầu năm đã thực hiện 992 ha, bằng 97% kế hoạch. Những con số này cho thấy diện tích và quy mô trồng quế tại Bản Liền đã tương đối lớn, hình thành vùng sản xuất đáng kể so với nhiều xã khác trong khu vực.
Không chỉ dừng lại ở diện tích, cây quế tại Bản Liền còn thể hiện rõ tiềm năng thương mại hóa, phù hợp để trở thành cây kinh tế chủ lực. Quế thích ứng tốt với khí hậu, thổ nhưỡng đặc thù của vùng, đồng thời đã gắn bó lâu đời với tập quán canh tác của đồng bào. Không chỉ là cây trồng mang lại giá trị kinh tế, quế còn gắn liền với đời sống thường nhật của bà con. Vỏ và lá quế được dùng trong nấu ăn, làm thuốc dân gian, tinh dầu quế được sử dụng để xoa bóp, giữ ấm vào mùa đông. Chính sự hiện diện đa dạng này cho thấy tiềm năng thương mại hóa sản phẩm quế, từ nguyên liệu thô đến các sản phẩm chế biến sâu, mở ra cơ hội gia tăng giá trị và nâng cao thu nhập cho người dân.
Ông Hưng còn cho biết thêm: “Qua nghiên cứu, khảo sát, đánh giá về điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, đất đai cũng như tập quán canh tác, nhận thấy rằng cây quế rất phù hợp với địa bàn xã Bản Liền, đặc biệt là khu vực xã Nậm Khánh giáp với xã Nậm Đét – một trong những vùng quế nguyên liệu lớn nhất của huyện. Bà con nơi đây cũng đã có thói quen, kinh nghiệm trồng và phát triển cây quế trong nhiều năm qua. Vì vậy, có thể khẳng định cây quế rất phù hợp để phát triển tại địa phương.”
Đồng thời, trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã Bản Liền nhiệm kỳ 2025–2030 cũng đã đề ra mục tiêu phấn đấu trồng trên 1.000 ha quế, coi đây là một trong những thành tố quan trọng để nâng cao thu nhập bình quân đầu người và giá trị kinh tế trên một đơn vị diện tích canh tác nông nghiệp của xã.
Tuy nhiên, so với xã Nậm Đét, nơi cây quế được đưa vào sản xuất từ rất sớm thì người dân ở Nậm Khánh (nay là Bản Liền) lại bắt đầu muộn hơn. Điều này khiến bà con chưa tích lũy được nhiều kinh nghiệm cũng như kỹ thuật chăm sóc còn hạn chế.
Thêm vào đó, dù có nhiều điểm tương đồng về đất đai, nhưng không phải toàn bộ diện tích ở Bản Liền đều tối ưu cho cây quế. Thói quen canh tác truyền thống cũng khiến bà con chưa nắm vững quy trình kỹ thuật để đạt năng suất cao. Ông Hưng còn chia sẻ thêm rằng diện tích trồng quế của mỗi hộ còn nhỏ lẻ, manh mún, chưa hình thành được những cánh rừng lớn để tập trung thâm canh. Điều đáng nói, khó khăn của Bản Liền không chỉ nằm ở diện tích.
Tuy cây quế tuy đã bước đầu khẳng định tiềm năng trở thành cây kinh tế chủ lực, nhưng để thực sự vươn lên giúp người dân thoát nghèo thì cần sự đầu tư bài bản về kỹ thuật, vốn và tổ chức sản xuất. Đây chính là những rào cản cơ bản, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng sản phẩm.
Trước những khó khăn đó, chính quyền xã Bản Liền đã đưa ra định hướng rõ ràng trong việc phát triển cây quế. Theo ông Hưng, thay vì mở rộng ồ ạt, xã sẽ ổn định diện tích ở mức khoảng 1.000 ha, tập trung vào thâm canh, nâng cao năng suất và tăng giá trị trên một đơn vị diện tích. Đặc biệt, công tác tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật cũng được chú trọng để bà con nắm vững quy trình chăm sóc, bảo đảm hiệu quả sản xuất. Địa phương cũng đang thực hiện chuyển đổi diện tích cây trồng hiệu quả thấp sang cây có giá trị kinh tế cao, trong đó quế được bổ sung thêm 12 ha trong năm 2025.
Ông Hưng nhấn mạnh: “Trên cơ sở đó, chúng tôi sẽ vận dụng, lồng ghép các nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước, bao gồm các chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới; chương trình hỗ trợ phát triển sản xuất; chương trình dành cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số đặc biệt khó khăn (chương trình 135); các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững… Từ đó, sẽ huy động nguồn vốn để hỗ trợ bà con về phân bón, phương tiện, máy móc, kỹ thuật; đồng thời tổ chức các hội nghị tập huấn, hướng dẫn “cầm tay chỉ việc” để bà con nắm chắc quy trình kỹ thuật như chăm sóc, bón phân, đốn tỉa, thu hái và tạo tán, giúp cây quế phát triển bền vững.”
Cây quế đang dần được xác định là một trong những cây trồng chủ lực của xã Bản Liền, đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao thu nhập cho người dân và góp phần vào xây dựng nông thôn mới. Khi diện tích trồng quế ổn định, địa phương sẽ tiếp tục quan tâm, chỉ đạo và hướng dẫn bà con phát triển theo hướng chuyên sâu, nhằm gia tăng giá trị thu nhập trên cùng một đơn vị diện tích.
Trong quá trình chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp, quế được xem là giải pháp thay thế các loại cây truyền thống có giá trị kinh tế thấp, đồng thời góp phần nâng cao tỷ lệ che phủ rừng. Định hướng phát triển chung cũng nhấn mạnh việc gắn cây trồng chủ lực với chuỗi giá trị chế biến và tiêu thụ sản phẩm, mở ra triển vọng thương mại hóa mạnh mẽ cho cây quế.
Sự phát triển của cây quế không chỉ giúp người dân nâng cao đời sống, mà còn thể hiện quyết tâm của cộng đồng Bản Liền trong việc chuyển đổi kinh tế nông nghiệp bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống lâu dài. Đặc biệt, khi thị trường quế ngày càng mở rộng, việc phát triển cây quế theo hướng hàng hóa sẽ góp phần đưa Bản Liền trở thành vùng sản xuất trọng điểm, khẳng định thương hiệu quế Lào Cai trên thị trường.