Khởi nghiệp thành công với nghề nuôi cá chạch đồng

MINH HUỆ• 05/08/2023 01:46

Sau thời gian bôn ba, nhận thấy cá chạch đồng đang có xu hướng phát triển. Nắm bắt thời cơ “vàng”, anh Nguyễn Văn Thỉnh bỏ công việc ở đô thị với mức lương khá cao để trở về quê lập nghiệp.

>>>Công ty khởi nghiệp Lightup xây dựng giải pháp chất lượng dữ liệu

Từ bỏ phố về quê làm bạn với cá...

Anh Nguyễn Văn Thỉnh sinh ra và lớn lên Quỹ Nhất - Nghĩa Hưng – Nam Định. Nơi đây có truyền thống nuôi trồng các loại thủy sản, trong đó cá chạch đồng là giống bản địa, có từ rất lâu đời nên ngay từ nhỏ anh Thỉnh đã biết đến loài cá này. Năm 2010, nhận thấy cá chạch đồng đang có xu hướng phát triển, nắm bắt thời cơ “vàng”, anh bỏ tất cả công việc ở xa với mức lương khá cao để trở về quê lập nghiệp, làm bạn với cá chạch.

Nghĩ là làm, anh Thỉnh quyết định đầu tư tiền lớn vào mảnh đất hơn 1 mẫu để đầu tư, cải tạo ao nuôi, mua con giống. Tuy nhiên, anh thất bại ngay từ vụ nuôi đầu tiên. Lý do mua phải giống cá trôi nổi, sức đề kháng kém. Thiệt hại 100%, không còn con nào sống sót.

Được sự động viên của gia đình, anh Thỉnh giành nhiều thời gian đi tham quan các mô hình nuôi các chạch đồng khác; đồng thời tự mày mò, ghi chép, nghiên cứu thêm các tài liệu hướng dẫn kĩ thuật, cách chăm sóc cá chạch đồng trên mạng internet.

Nuôi cá chạch đồng theo tiêu chuẩn VietGAP, anh Nguyễn Văn Thỉnh (SN 1979, thị trấn Quỹ Nhất, huyện Nghĩa Hưng, Nam Định) không phải lo đầu ra, thị trường ổn định (ảnh intenetr)

Nuôi cá chạch đồng theo tiêu chuẩn VietGAP, anh Nguyễn Văn Thỉnh (SN 1979, thị trấn Quỹ Nhất, huyện Nghĩa Hưng, Nam Định) không phải lo đầu ra, thị trường ổn định (ảnh internet)

Có trong tay cuốn sổ kinh nghiệm, anh tự tin hơn. Nhưng lần này, anh không liều như trước, anh chọn phương châm làm “chậm mà chắc”, áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Nhờ vậy, mô hình chăn nuôi cá chạch đồng của gia đình anh phát triển thuận lợi từ năm 2015 cho đến nay.

Trải qua thời gian dài, diện tích ao nuôi được mở rộng. Đến nay, gia đình anh đang quản lý và canh tác gần 50 ao, với tổng diện tích 10ha; trong đó 7ha nuôi cá chạch thương phẩm, 3ha sản xuất con giống. Quy trình sản xuất hoạt động theo chuỗi khép kín. Sạch từ trang trại đến bàn ăn.

Trải qua không ít thăng trầm, khó khăn vất vả trong những năm đầu nuôi cá chạch, đến nay diện tích nuôi của gia đình anh được mở rộng gần 3ha sản xuất thương phẩm. Mọi quy trình sản xuất cá chạch đồng thương phẩm theo chuỗi khép kín đạt tiêu chuẩn VietGAP.

Anh Thỉnh cho biết: “Nuôi cá chạch khó khăn nhất là thời gian ương cho trứng nở, gột cá bột và nuôi con giống phát triển đến kích cỡ 3cm. Chạch sau khi đạt độ dài thân 3cm sẽ sống khoẻ, nuôi dễ dàng. Khác với cá chạch bùn thường sinh sống dưới bùn, cá chạch đồng có tập tính nổi lên mặt nước để tìm kiếm thức ăn do đó khá thuận lợi cho việc chăm sóc, vệ sinh ao nuôi và phòng trừ dịch bệnh. Do đặc tính ăn nổi, phàm ăn nên quá trình nuôi chạch sụn không quá vất vả, chỉ cần lưu ý cho ăn đúng giờ.

Cá có tập tính ăn chủ yếu vào ban đêm nên cho ăn từ 1 đến 2 lần/ngày và chủ yếu vào chiều tối. Yêu cầu quan trọng nhất trong nuôi thả chạch đồng là phải đảm bảo môi trường, nguồn nước và chất lượng nước để cá phát triển ổn định”. Thời gian trung bình từ khi nuôi ương cá bột cho đến khi thành cá thương phẩm mất từ 4,5 đến 5 tháng tùy theo mùa.

Chạch đạt trọng lượng 40-60 con/kg là có thể xuất bán. Để đảm bảo chất lượng nguồn nước và thức ăn ổn định cho đàn chạch, anh Thỉnh đã chế tạo ra máng cho ăn tự động. Mỗi ao đều đặt từ 2-3 máng ăn tự động. Cá chạch luôn có thức ăn khi đói và người nuôi có thể chủ động kiểm soát lượng thức ăn dư thừa trong ao. Với 3ha, mỗi năm nuôi 2 vụ cá, gia đình anh sản xuất được khoảng 5 triệu con giống và 121,5 tấn cá thương phẩm. Ngoài ra, anh còn ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm cá chạch đồng cho hơn 20 hộ nuôi “vệ tinh” với khối lượng thu mua hơn 300 tấn.

Sản phẩm cá niêu kho của Công ty TNHH Thỉnh Ca

Doanh thu hàng năm gần 10 tỷ đồng. Trung bình mỗi tháng gia đình cung ứng cho các nhà hàng, khách sạn khoảng 8-10 tấn cá chạch đồng thương phẩm. Sau nhiều năm gây dựng nghề và sự nghiệp kinh doanh, từ năm 2018 anh Thỉnh đã thành lập Công ty TNHH Thỉnh Ca để phù hợp với quy mô sản xuất, kinh doanh và thuận lợi cho hoạt động giao dịch.

...đến lưu giữ hồn quê Việt

Những năm gần đây, cá chạch đồng đã trở thành một trong những đối tượng thủy sản thả nuôi mang lại giá trị kinh tế cao ở thị trấn Quỹ Nhất (Nghĩa Hưng). Qua nghiên cứu thị trường, không chỉ dừng lại ở việc thả nuôi, anh Nguyễn Văn Thỉnh - Giám đốc Công ty TNHH Thỉnh Ca còn tìm cách nâng cao hiệu quả kinh tế với sản phẩm cá chạch kho niêu - món ăn rất đỗi giản dị mang hương vị của hồn quê đất Việt.

Anh Thỉnh bộc bạch: quy mô nuôi phát triển rộng thì anh lại nhớ ngày trước, khi đất nước còn khó khăn. Cứ đến tết, mỗi nhà được hợp tác xã chia cho mấy cân cá, bà con phải kho kỹ để có thể bảo quản được lâu, làm thức ăn trong suốt tháng Giêng mà vẫn giữ nguyên hương vị. Khi ấy, cá chạch vốn là loại cá dân dã, bà con tự bắt được và thường đem kho cùng.

Từ nguyên liệu chính là những con cá chạch to, ngon, chắc thịt kho theo công thức gia truyền bằng các gia vị tự nhiên như gừng, riềng, hành, ớt, nước cốt chanh, nước cốt cua đồng...

Đặc biệt, cá được kho trong niêu đất với thời gian từ 12 tiếng trở lên. Cá kho thành phẩm thơm phức hương vị sản phẩm đồng quê, quyện mùi khói rơm, cá khô róc, khi ăn cảm nhận thịt cá mềm nhưng dai chắc không bã, ngấm mắm muối và nước cua nên ngọt đằm, xương cá mềm như sụn, bùi bùi, người ăn không lo hóc xương.

Để có một niêu cá kho ngon, hấp dẫn, hương vị đặc trưng chinh phục khẩu vị người tiêu dùng, Công ty TNHH Thịnh Ca rất kì công ngay từ khâu đầu tiên chọn cá cho đến quá trình sơ chế, chế biến, bảo quản và vận chuyển. Cá chọn kho phải là những con cá tươi sống, mập mạp, chắc nịch. Cá được làm sạch nhớt bằng cách chà xát với tro trấu, lá sả, lá tre; rửa bằng nước chanh; tiếp theo, rửa sạch cá, để ráo rồi ướp cá và thịt lợn với gia vị gừng, riềng, nước mắm, hạt tiêu, hành, đường, tỏi, ớt… chừng 15 phút cho thấm đều, mới mang đi kho bằng tủ điện. Niêu kho cá là loại niêu đất Bát Tràng. Thời gian kho cá từ 8-12 tiếng. Để đảm bảo cá kho niêu đất giữ được nguyên vẹn vị tươi ngon, Công ty đã đầu tư 4 tủ điện, mỗi tủ kho được hơn 30 niêu đất/mẻ. Kho bằng tủ điện đảm bảo đều nhiệt và điều chỉnh lửa to, nhỏ theo đúng kỹ thuật. Bình quân mỗi tháng Công ty xuất bán được hơn 3.000 niêu cá chạch kho.

Sản phẩm cá chạch kho niêu đất của Công ty TNHH Thỉnh Ca đã được UBND tỉnh Nam Định công nhận là sản phẩm OCOP xếp hạng 3 sao.

Theo lãnh đạo huyện Nghĩa Hưng cho biết: Sản phẩm cá chạch kho niêu đất của Công ty TNHH Thỉnh Ca đã được tiêu thụ khắp các tỉnh, thành phố như: Nam Định, Hải Dương, Hà Nội, Lào Cai, Thái Bình, Quảng Ninh… Đặc biệt, trong dịp lễ, tết, tổ chức sự kiện, nhiều doanh nghiệp, cá nhân đặt hàng mua cá chạch kho niêu đất của Công ty để đưa vào thực đơn liên hoan mời quan khách thưởng thức hoặc làm quà biếu người thân và bạn bè. Vì vậy, cá biệt trong dịp tết vừa qua, gia đình anh xuất bán hơn 10 nghìn niêu cá kho.

Hiện tại, riêng xưởng cá kho niêu đất của Công ty đã tạo việc làm cho gần 10 lao động với thu nhập bình quân từ 5-6 triệu đồng/người/tháng. Sản phẩm cá chạch kho niêu đất của Công ty TNHH Thỉnh Ca đã được UBND tỉnh Nam Định công nhận là sản phẩm OCOP xếp hạng 3 sao. Và cá chạch đồng kho niêu đất thương hiệu Thỉnh Ca đang dần xuất hiện nhiều hơn trong bữa cơm hàng ngày của nhiều gia đình trong và ngoài huyện, trở thành là đặc sản thêm vào “kho tàng” ẩm thực truyền thống độc đáo mang nét hồn quê Việt Nam Định.