"Điểm yếu" của Mỹ trong cuộc chiến công nghệ với Trung Quốc

Từ việc áp đặt các hạn chế đối với gã khổng lồ viễn thông Huawei đến việc ban hành các lệnh cấm giao dịch với ByteDance và buộc công ty phải bán các hoạt động của ứng dụng phổ biến TikTok tại Mỹ, Washington đã tăng cường áp lực lên các công ty công nghệ của Trung Quốc trong những năm gần đây.

Tháng này, Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ cho biết họ đang thảo luận về việc liệu Tập đoàn Quốc tế Sản xuất Chất bán dẫn (SMIC), nhà sản xuất chip lớn nhất Trung Quốc, có nên bị hạn chế xuất khẩu hay không.

James Andrew Lewis, phó chủ tịch cấp cao kiêm giám đốc Chương trình Chính sách Công nghệ tại CSIS, cho biết: “Bất lợi lớn nhất của Hoa Kỳ trong cuộc đua công nghệ này là họ không sẵn sàng chi tiền”.

Lewis, từng làm việc cho Bộ Ngoại giao và Thương mại Hoa Kỳ cho biết: “Trung Quốc có thể chi hơn chúng ta 1.000 ăn 1 khi đầu tư vào chất bán dẫn và 1.000 ăn 1 không phải là cách để giành chiến thắng trong cuộc đua.

Ông giải thích rằng mặc dù có sự ủng hộ của lưỡng đảng đối với dự luật tăng cường của liên bang để thúc đẩy sự lãnh đạo của Mỹ trong lĩnh vực sản xuất chất bán dẫn, nhưng cho đến nay “nó vẫn chưa chuyển thành tiền”.

Chất bán dẫn chiếm một phần quan trọng trong cuộc chạy đua công nghệ, bao gồm cả Mỹ và Trung Quốc đang cạnh tranh để thống trị trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo (AI) và điện toán lượng tử.

“Tôi nghĩ rằng họ đang nhận ra rằng nếu bạn muốn chơi trong trò chơi này với Trung Quốc, bạn sẽ phải bỏ ra hơn vài triệu USD,” Lewis nói thêm.

SMIC là một trong những công ty lớn trong kế hoạch của Trung Quốc về ngành công nghiệp bán dẫn trong nước. Hầu hết các chip được sử dụng ở Trung Quốc ngày nay đều được nhập khẩu, khiến nền kinh tế lớn thứ hai thế giới phụ thuộc vào các nhà cung cấp nước ngoài cho chất bán dẫn tiên tiến. Việc áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu sẽ cắt đứt quyền tiếp cận của SMIC với các công ty Mỹ bán công nghệ sản xuất chip.

Nhiều nguồn tài trợ trong lĩnh vực bán dẫn của Trung Quốc đến từ chính phủ. Reuters đưa tin, Quỹ Đầu tư Công nghiệp Vi mạch Tích hợp Quốc gia đã chi 139 tỷ Nhân dân tệ (20 tỷ USD) cho các dự án chip trong năm 2014 và thêm 204 tỷ Nhân dân tệ (khoảng 29,8 tỷ USD) vào năm 2019. Ngày càng có nhiều nhà đầu tư tư nhân quan tâm.

Tuy nhiên, phải mất ít nhất một thập kỷ để Trung Quốc có thể bắt kịp Mỹ về khả năng sản xuất chip cao cấp đòi hỏi độ chính xác cao cũng như kỹ năng khoa học, Lewis cho biết thêm rằng các biện pháp gần đây của Mỹ có thể làm chậm lại tiến trình của nó.

“Trung Quốc có những lợi thế - sẵn sàng chi tiêu, đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ, một chính phủ rất kiên quyết nhưng cũng có những nhược điểm. Tôi nghĩ điều này sẽ diễn ra ở đâu là họ đã học được từ kinh nghiệm của Mỹ rằng khả năng lãnh đạo công nghệ mang lại cho bạn quyền lực, ảnh hưởng trên thế giới và họ sẽ theo đuổi nó”, Lewis nói.

“Vì vậy, chúng ta chỉ mới bắt đầu một cuộc xung đột lớn hơn, nơi công nghệ, lực lượng kinh tế và có thể là các thiết bị nhà bếp của bạn sẽ đóng một vai trò lớn hơn”, ông nói thêm.