Không đồng bộ triển khai dự án thu phí không dừng: “Sẽ tạo tiền lệ xấu”!

Mặc dù hạn chót thực hiện lắp đặt thu phí không dừng tại các trạm thu phí chỉ còn đến 31/12/2020 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, tuy nhiên, Bộ Giao thông vận tải (Bộ GTVT) tiếp tục cho dư luận thấy sự bất cập, tồn tại trong việc triển khai các dự án này, khi đề xuất xin “miễn” thực hiện cho một số dự án tại các tỉnh, thành nhưng lại quyết liệt “đôn đốc” tại một số tỉnh, thành khác.

Trước thực trạng trên, nhiều chuyên gia cho rằng, Bộ GTVT không chỉ đang thiếu nhất quán trong việc triển khai dự án, mà còn biến việc triển khai các dự án này trở lên thiếu đồng bộ, sẽ tạo tiền lệ xấu…

Cụ thể, vừa qua Bộ GTVT đã kiến nghị Thủ tướng cho phép không triển khai thu phí tự động không dừng tại 3 trạm thu phí trên QL51, và 4 trạm thu phí do UBND tỉnh Cà Mau quản lý với lý do: 3 trạm trên QL51 có thời gian thu phí còn lại ngắn; còn 4 trạm do UBND tỉnh Cà Mau quản lý theo đề xuất của tỉnh này.

Bên cạnh đó, Bộ GTVT còn cho rằng, việc không thực hiện thu phí không dừng với các trạm thu phí này là phù hợp với lộ trình và điều kiện thực hiện.

Ngoài ra, Bộ cũng kiến nghị chưa triển tại 2 trạm thu phí là Bờ Đậu – QL3 và trạm thu phí T2 – QL91 do chưa đủ điều kiện triển khai thu phí điện tử không dừng; cùng với đó là lùi thời gian triển khai thu phí điện tử không dừng tại 3 trạm thu phí có doanh thu quá thấp là trạm thu phí cầu Thái Hà, trạm thu phí Cầu Mỹ Lợi và trạm thu phí Km1747 đường Hồ Chí Minh.

Trong khi đó, vẫn liên quan đến việc triển khai các dự án thu phí không dừng, Bộ GTVT lại đề nghị thúc tiến độ dự án thu phí không dừng tại 3 địa phương bao gồm: TP. Hồ Chí Minh, Đồng Nai và Thái Bình, tại văn bản gửi 3 địa phương này, Bộ GTVT cho biết, hiện cơ bản tất cả các trạm thu phí trên toàn quốc đã và đang đồng loạt triển khai thực hiện thu phí điện tử không dừng, phấn đấu hoàn thành trong năm 2020.

Tại văn bản này, 3 trạm thu phí bị Bộ GTVT chỉ mặt điểm tên “đôn đốc” gồm: trạm BOT đường Nguyễn Văn Linh (TP. Hồ Chí Minh), trạm BOT ĐT768 (tỉnh Đồng Nai) và trạm thu phí QL39B (tỉnh Thái Bình), với lý do vẫn còn chậm tiến độ so với yêu cầu.

Do đó, để đảm bảo tiến độ dự án thu phí không dừng đúng kế hoạch đề ra, Bộ GTVT đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai, UBND tỉnh Thái Bình và UBND TP. Hồ Chí Minh đẩy nhanh tiến độ triển khai hệ thống thu phí điện tử không dừng tại các trạm thu phí do địa phương là cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, đặc biệt tại các trạm chậm tiến độ nêu trên.

Bộ cũng nhấn mạnh, các địa phương chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ về tiến độ và mọi vấn đề có liên quan trong quá trình triển khai thực hiện, nếu đến 31/12/2020 mà các trạm thu phí chưa chuyển sang thu phí điện tử không dừng thì UBND các tỉnh, TP căn cứ quy định tại Quyết định số 19/2020 để xem xét thực hiện theo thẩm quyền.

Thông tin với báo chí, PGS.TS Ngô Trí Long – Chuyên gia kinh tế cho rằng, dù Bộ GTVT đã đưa ra khẳng định rằng “về tổng thể đến 31/12/2020 cơ bản toàn bộ các trạm thu phí trên toàn quốc đủ điều kiện triển khai sẽ được lắp đặt, vận hành hệ thống thu phí không dừng”, nhưng nếu đi sâu vào phân tích, vẫn đang còn khá nhiều trạm thu phí gặp vướng mắc trong quá trình triền khai dự án. Điển hình nhất là 7 trạm thu phí Bộ GTVT vừa kiến nghị Thủ tướng không triển khai thu phí không dừng.

“Dù lý do Bộ GTVT đưa ra nghe có vẻ hợp lý là nếu triển khai thu phí không dừng ở các trạm thu phí này sẽ không hiệu quả, nhưng việc triển khai dự án phải đồng bộ và ở tất cả các dự án, trạm thu phí mới có hiệu quả” – PGS.TS Ngô Trí Long phân tích.

Theo ông Long, trong tất cả hệ thống các trạm thu phí, đương nhiên doanh thu và thời gian thu phí sẽ không giống nhau, mục tiêu của thu phí không dừng là công khai hóa, minh bạch hóa doanh thu của các trạm thu phí, nên việc những trạm chưa triển khai đã mang doanh thu thấp ra xin không triển khai dự án theo đúng dự án thu phí không dừng của Chính phủ là không hợp lý.

“Điều này sẽ tạo ra những tiền lệ xấu. Ai dám đảm bảo nếu các trạm doanh thu thấp được “miễn” triển khai thu phí không dừng theo đề nghị của Bộ GTVT thì thời gian tới sẽ không có thêm trạm khác sẽ xin “cơ chế riêng” này vì lý do tương tự” – Chuyên gia Ngô Trí Long nói