VCCI nhấn mạnh, việc chưa xác định rõ trách nhiệm của tổ chức thu phí và người nộp phí có thể tạo khoảng trống pháp lý nếu không được rà soát, bổ sung kịp thời.
Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa gửi văn bản góp ý đối với Dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phí và lệ phí (Dự thảo), Theo VCCI, một số điều khoản vẫn chưa đảm bảo tính rõ ràng, minh bạch và có thể gây khó khăn khi áp dụng trên thực tế, đặc biệt liên quan đến trách nhiệm của các chủ thể, biện pháp khắc phục hậu quả và cách hiểu các hành vi vi phạm.
Theo đó, một trong những nội dung đáng chú ý là quy định tại Điều 10 về hành vi khai không đúng để được miễn, giảm phí, lệ phí và hành vi thực hiện miễn, giảm không đúng quy định.
Cụ thể, Dự thảo cũng đưa ra biện pháp khắc phục hậu quả như buộc nộp lại vào ngân sách nhà nước số tiền phí, lệ phí đã bị miễn, giảm sai và buộc hoàn trả cho người nộp phí trong trường hợp xác định được đối tượng. Tuy nhiên, theo VCCI, quy định này chưa xác định rõ chủ thể nào sẽ phải nộp lại khoản phí, lệ phí trong trường hợp tổ chức thu phí tự ý áp dụng mức miễn, giảm cao hơn quy định.
Thực tế có thể phát sinh trường hợp người nộp phí hoàn toàn không biết về mức phí đúng và chỉ thực hiện theo hướng dẫn của đơn vị thu. Khi đó, lỗi thuộc về tổ chức thu phí, nhưng Dự thảo lại chưa làm rõ liệu chính tổ chức này có phải nộp ngân sách hay thực hiện hoàn trả hay không. Thậm chí, trong trường hợp không xác định được người nộp phí để hoàn trả, Dự thảo cũng chưa hướng dẫn cụ thể trách nhiệm xử lý khoản tiền này.
Theo VCCI, việc làm rõ trách nhiệm của từng chủ thể là điều kiện cần thiết để tránh cách hiểu khác nhau và đảm bảo sự minh bạch khi áp dụng. Quy định càng cụ thể bao nhiêu thì càng hạn chế được tình trạng mỗi nơi áp dụng một kiểu, dẫn đến thiếu thống nhất trong xử lý vi phạm.
Bên cạnh đó, tại Điều 13, Dự thảo quy định xử phạt đối với hành vi không công khai chế độ thu phí, lệ phí hoặc niêm yết, thông báo không đúng, không rõ ràng gây nhầm lẫn. Tuy nhiên, phần biện pháp khắc phục hậu quả lại chưa được đề cập. VCCI cho rằng, để bảo đảm quyền tiếp cận thông tin của người nộp phí và ngăn chặn nguy cơ phát sinh tiêu cực, cần bổ sung yêu cầu buộc công khai chế độ thu phí, lệ phí theo đúng quy định; đồng thời buộc niêm yết, thông báo lại một cách chính xác và rõ ràng.
Đối với Điều 14 về các hành vi lập chứng từ chênh lệch giữa các liên, lập chứng từ khống hoặc chứng từ giả, VCCI nhận định đây đều là những hành vi có tính chất gần nhau và rất dễ nhầm lẫn trong thực tế. Nếu không được giải thích rõ ràng, cơ quan xử phạt có thể lúng túng khi phân biệt mức độ vi phạm, dẫn đến khó khăn trong quá trình áp dụng. Do vậy, Dự thảo cần bổ sung định nghĩa hoặc mô tả cụ thể để tránh cách hiểu khác nhau giữa các địa phương hoặc giữa các đơn vị thực thi.
Theo VCCI, các góp ý trên nhằm hoàn thiện hơn hệ thống chế tài trong lĩnh vực phí và lệ phí, bảo đảm tính khả thi, minh bạch và thống nhất của quy định pháp luật, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, tiếp thu và chỉnh sửa để Nghị định khi được ban hành có thể áp dụng hiệu quả, góp phần nâng cao kỷ cương, kỷ luật trong quản lý nhà nước đối với phí và lệ phí.
