Gửi bình luận
Việt Nam đang đứng ở thời điểm then chốt khi AI không còn là một từ khóa “thời thượng” mà là một cuộc đua toàn cầu.
Ông Andy Phạm – Sáng lập kiêm Giám đốc Luna AI:
Theo Precedence Research, giá trị thị trường AI dự kiến đạt 757,6 tỷ USD vào năm 2025 và tăng vọt lên 3,68 nghìn tỷ USD vào năm 2034. Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, nơi Việt Nam đóng vai trò quan trọng, được dự báo sẽ tăng trưởng với tốc độ tăng trưởng kép hằng năm (CAGR) 19,8%. Con số này cho thấy mọi thứ trong AI đang diễn ra rất nhanh.
Hãy nhìn vào chuỗi giá trị của AI. Ba tầng giá trị trong lộ trình bước vào nền kinh tế AI bao gồm: bán dẫn (semiconductor) - nơi có các chip và bộ xử lý; hạ tầng (infrastructure), đó là trung tâm dữ liệu và nền tảng điện toán; ứng dụng (application), đó là tất cả phần mềm và giao diện người dùng.
Cơ hội lớn nhất nằm ở lớp ứng dụng, nơi hàng nghìn tỷ đô la sẽ được tạo ra và cũng là nơi chúng ta có thể tận dụng thế mạnh của Việt Nam với vai trò là một trung tâm phát triển phần mềm gia công. Chúng ta cũng có thể chuyển sang lớp hạ tầng. Còn bán dẫn, tôi nghĩ là dài hạn hơn, rất tốn kém về vốn và rủi ro cao. Nhưng tôi tin Việt Nam có thể làm được trong 20-30 năm tới với đầu tư vào nhân tài kỹ thuật (engineering talent) và liên minh toàn cầu.
Hãy nhìn vào ngành gia công phần mềm ở Việt Nam ngày nay. Chúng ta đang cạnh tranh dựa vào chi phí lao động thấp. Chi phí một dòng mã lập trình ở Việt Nam là từ 50 xu (cent) đến 1.20 USD, trong khi ở Mỹ là khoảng 6 USD. Nghĩa là, chi phí một dòng mã ở Việt Nam chỉ bằng khoảng 10%. Tuy nhiên, lợi thế này sẽ biến mất ngay lập tức khi AI xuất hiện.
Một thực tế để tham khảo: Thông thường, để tạo một ứng dụng hoặc website sẽ mất từ 9 đến 12 tháng, thậm chí hơn một năm. Nhưng AI giờ có thể được thực hiện trong một ngày, với giá dưới 1 xu (/một dòng mã).
Nếu AI có thể tạo ra một giải pháp trong một ngày, điều đó có nghĩa là chúng ta không thể tiếp tục là một trung tâm gia công dựa trên chi phí lao động thấp. Chúng ta phải sản xuất giải pháp AI. Đó là nơi lớp ứng dụng phát huy tác dụng. Việt Nam phải chuyển sang sản xuất giải pháp AI và cung cấp giá trị, không còn là lao động giá rẻ, bởi vì tất cả những điều đó sẽ biến mất với AI. Điều này không chỉ dành cho Việt Nam mà cho cả thế giới.
Câu trả lời rất rõ ràng: chúng ta phải chuyển đổi ngành gia công phần mềm của Việt Nam từ định hướng lao động giá rẻ thành nhà cung cấp giải pháp định hướng sở hữu trí tuệ (IP). Điều này không chỉ dành cho khu vực tư nhân mà phải có sự hợp tác với chính phủ (chính sách), các tổ chức giáo dục và luật pháp. Một khi điều này được thực hiện, Việt Nam có thể xuất khẩu tất cả những giải pháp này ra toàn cầu.
Chúng ta phải tiến lên từ việc dựa vào lao động giá rẻ sang nền kinh tế dựa trên sở hữu trí tuệ và giá trị.
Theo tôi, đối với AI ở Việt Nam, tầm nhìn 5 năm đến năm 2030 là cố gắng đạt được 1.000 startup dựa trên AI (khoảng 200 startup mỗi năm) và đào tạo 10.000 kỹ sư AI mỗi năm. Đó phải là mục tiêu của chúng ta để bắt kịp đà phát triển.
Việt Nam có cơ hội để dẫn đầu, không chỉ đi theo. Không chỉ dẫn đầu về phát triển AI, sản phẩm AI tại Việt Nam mà còn có thể xuất khẩu ra toàn cầu và dẫn đầu khu vực Đông Nam Á.
