Gửi bình luận
Theo Hiệp hội Doanh nghiệp TP HCM, với xu hướng nợ xấu tăng và nợ trái phiếu đến hạn trả của doanh nghiệp còn cao, rất cần sự hỗ trợ vốn tránh áp lực khi dòng tiền rút đột ngột.
Tình hình kinh tế, chính trị thế giới đang trong giai đoạn biến động hết sức phức tạp và khó lường, Hiệp hội Doanh nghiệp TP Hồ Chí Minh (HUBA) nhận định. Trong đó, quyết định tăng thuế nhập khẩu của Mỹ và chính sách thắt chặt hàng rào thuế quan của Trung Quốc làm các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đối diện các khó khăn mới. Ngoài ra, các cuộc xung đột quân sự giữa các quốc gia, khu vực và xu hướng tiết kiệm chi tiêu của cộng đồng tác động tiêu cực vào các thị trường xuất khẩu của Việt Nam.
Trong bối cảnh đó, Nghị quyết Bộ Chính Trị số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 về phát triển kinh tế tư nhân như một luồng gió mát thổi bùng lên niềm tin, ý chí, khát vọng của cộng đồng doanh nghiệp- doanh nhân. Trong đó, ý nghĩa nhất là Nhà nước đã định vị đúng vị trí, vai trò của kinh tế tư nhân trong nến kinh tế và đưa ra các quyết sách nhằm bảo vệ và phát triển kinh tế tư nhân: Đặc biệt là đảm bảo quyền tự do kinh doanh; không hình sự hóa các quan hệ dân sự- kinh tế và chuyển từ nền hành chính công vụ, quản lý là chủ yếu sang phục vụ, kiến tạo phát triển, theo ông Nguyễn Phước Hưng, Phó Chủ tịch HUBA.
Báo cáo lên UBND TP Hồ Chí Minh về tình hình hoạt động doanh nghiệp tháng 5/2025, theo HUBA, thời gian gần đây, hoạt động kinh tế các ngành hàng trở nên sôi động hơn, niềm tin của doanh nhân cũng có nhiều tính tích cực hơn. Đó là kết quả của sự đổi mới triệt để các thủ tục hành chính, việc chuyển đổi số các dịch vụ công và sự đóng góp đáng kể của hoạt động đầu tư công. Các công trình cơ sở hạ tầng ngoài việc giúp cho giao thương thuận tiện hơn còn tạo điều kiên cho doanh nghiệp tư nhân tham gia một phần dự án, công trình, tăng doanh thu và tạo thêm việc làm cho xã hội.
"Kết quả là hoạt động của các doanh nghiệp đang dần ổn định và nhiều triển vọng phát triển. Các doanh nghiệp có đơn hàng tới cuối năm và có lợi nhuận tăng hơn năm trước.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp giảm sự phụ thuộc vào thị trường truyền thống (Mỹ, châu Âu...) mà đã chuyển hướng khai thác các thị trường mới (Đông Nam Á, Trung Quốc, châu Phi...) và đã có một số thành quả hết sức ấn tượng. Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tăng 36,2%; nhóm hàng dệt may tăng 11%, nhóm hàng giày dép tăng 14,5%, nhóm hàng đồ chơi và dụng cụ thể thao tăng 83,6%.... Trong khi đó, một số ngành khác như ngành thép hều hết có doanh thu tăng nhưng hàng tồn kho cao, lợi nhận thấp, thậm chí có không ít doanh nghiệp ghi nhận lỗ trong quý 1/2025. Mặc dù vậy, triển vọng tăng trưởng tốt đang thuộc một số nhóm ngành mới phục hồi như: bất động sản, chăn nuôi, thủy sản, bán lẻ...
Trên cơ sở như vậy, HUBA báo cáo các kiến nghị của doanh nghiệp gồm hỗ trợ vốn, tiếp cận nguồn lực từ đất, hỗ trợ chuyển đổi số và thương mại điện tử, hỗ trợ phát triển doanh nghiệp xanh.
Đáng chú ý về các kiến nghị hỗ trợ vốn, theo HUBA, trong những năm gần đây, Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách tích cực nhăm hỗ trợ về vốn, giúp doanh nghiệp tiếp cận các nguồn vốn tốt nhất. Tuy nhiên, tình hình doanh nghiệp hiện nay còn nhiều khó khăn.
Cụ thể: khảo sát doanh nghiệp cho thấy có tới 75% doanh nghiệp chưa giải phóng triệt để được hàng tồn kho; có 67% doanh nghiệp bị nợ đọng dây dưa khó đòi và có tới 50% số doanh nghiệp đề nghị hỗ trợ vốn tín dụng, giảm lãi suất.
Trong khi đó, tình trạnh nợ xấu tại các NHTM vãn chưa được giải quyết triệt để, với tổng nợ xấu toàn hệ thống đạt mức 256.112 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 31% trên tổng vốn điều lệ.
Ngoài ra, các doanh nghiệp liên quan đến bất động sản vẫn đang duy trì trái phiếu ở mức cao và nhiều khả năng không thể thanh toán đúng hạn với số nợ phải trả năm 2025 ước tính ở mức 180.000 tỷ đồng. Nếu không có sự hỗ trợ kịp thời, dòng tiền bị rút ra một cách đột ngột mà chưa chuẩn bị sẵn nguồn thay thế sẽ là khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp. Khi đó, áp lực nợ xấu và nợ trái phiếu đến hạn trả sẽ trở thành gánh nặng khó xử lý. Do đó, Hiệp hội kiến nghị Ngân hàng Nhà nước tiếp tục chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ theo tinh thần của Thông tư 02/2023/TT-NHNN.
Bên cạnh đó, kiến nghị số tiền gia hạn nợ của năm 2025 không phải trả nợ ngay trong năm tiếp theo mà trả vào năm cuối cùng của Hợp đồng vay, tức là cho phép tự động gia hạn hợp đồng vay tương ứng với thời gian gia hạn nợ.
"Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng nên khuyến khích các NHTM chia sẻ khó khăn với cộng đồng, bằng cách cố định “biên độ lãi ròng” (NIM) về mức bình quân 3%. Điều này vừa đảm bảo ngân hàng có lợi nhuận, doanh nghiệp có lãi suất vay phù hợp và tạo môi trường kinh doanh cạnh tranh lành mạnh, công bằng giữa các ngành trong nền kinh tế", HUBA cho hay.
Về hỗ trợ tiếp cận nguồn lực từ đất, HUBA cho biết, tiếp cận đất đai để thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh luôn là một rào cản lớn đối với doanh nghiệp tư nhân Việt Nam, nhất là đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa. Do đó, có tới 74% doanh nghiệp báo cáo họ phải trì hoãn hoặc hủy bỏ kế hoạch kinh doanh do gặp khó khăn khi thực hiện các thủ tục hành chính đất đai.
"Trên thực tế, các doanh nghiệp nhỏ với khả năng tài chính hạn chế đã xây dựng nhà xưởng trên diện tích đất nông nghiệp mà cá nhân họ là chủ sở hữu. Tình trạng này tồn tại phổ biến ở nhiều địa phương, trong nhiều năm qua, nhưng thời gian gần đây không được cấp chứng nhận phòng cháy và môi trường... Thâm chí, một số doanh nghiệp không được gia hạn giấy phép kinh doanh vì lý do "đất không phù hợp mục đích sử dụng". Hệ lụy là doanh nghiệp phải ngừng sản xuất, rủi ro pháp lý, không thể vay vốn, mở rộng... Trong khi đó, đất nông nghiệp ở nhiều địa phương không triển khai các dự án kéo dài nhiều năm và lại bị bỏ hoang rất nhiều...", lãnh đạo HUBA nêu.
Do đó Hiệp hội kiến nghị Nhà nước có những quyết sách đột phá, tạo điều kiện cho doanh nghiệp và người dân tự do sử dụng đất nông nghiệp (ngoại trừ đất lúa, đất rừng phòng hộ...), nhưng không làm ảnh hưởng đế kế hoạch phát triển địa phương và có cam kết thu hồi không bồi thường giá trị xây dựng khi Nhà nước có nhu cầu sử dụng cho mục đích công cộng.
Với kiến nghị hỗ trợ chuyển đổi số và thương mại điện tử, yếu tố "tài chính" - "tiền đâu" cũng được các doanh nghiệp nêu là vướng mắc lớn trong mục tiêu áp dụng công nghệ, kỹ thuật số, số hóa hoạt động. Hỗ trợ tài chính và hỗ trợ cơ sở hạ tầng kỹ thuật số cụ thể là cung cấp vốn đầu tư cho các doanh nghiệp để triển khai các dự án chuyển đổi số, bao gồm cả việc nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin và mạng lưới; xây dựng và cải thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, như mạng lưới internet và hạ tầng điện toán đám mây, để tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp hoạt động trên môi trường trực tuyến cũng được HUBA kiến nghị trong đồng bộ nhiều nội dung, giải pháp.
Trở lại với kiến nghị hỗ trợ từ áp lực lo nợ xấu tăng và trái phiếu đến hạn phải trả có thể trở thành gánh nặng khó xử lý, theo thống kê của VIS Rating, trong 6 tháng cuối năm 2025, có 474 trái phiếu với tổng dư nợ 150 nghìn tỷ đồng trái phiếu sẽ đáo hạn, trong đó 148 trái phiếu (tổng dư nợ 25,8 nghìn tỷ đồng) đang ở tình trạng chậm trả.
Trong con số kể trên, dữ liệu ghi nhận khối bất động sản chiếm một nửa trong tổng giá trị đáo hạn. Nhiều tên tuổi bất động sản lớn có trụ sở và địa bàn phát triển dự án chính tại khu vực phía Nam, cũng tiếp tục nổi lên là nhà chậm trả nợ trái phiếu đến hạn trong tháng qua.
