Gửi bình luận
Có một số thách thức đối với điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) trong năm Ất Tỵ 2025...
Trong đó việc đảm bảo cung tiền phù hợp, tiếp sức doanh nghiệp với mục tiêu tăng trưởng cao, đi cùng là đảm bảo kiềm chế lạm phát, sẽ cần được đặt trọng tâm ưu tiên.
Trước thềm Xuân Ất Tỵ 2025, nhìn lại một số vấn đề trong chính sách tiền tệ của năm 2024, có thể thấy trước hết năm qua NHNN đã điều hành chính sách tiền tệ khá thành công.
Thứ nhất, là thành công về giữ mặt bằng lãi suất thấp. Trong bối cảnh có nhiều yếu tố tác động và giá vốn có xu hướng tăng, NHNN đã điều hành hiệu quả, yêu cầu các ngân hàng thương mại (NHTM) công khai lãi suất bình quân, tiết giảm chi phí để lãi suất vay tiếp tục giảm 0,96% so với cùng năm 2023, sau đà giảm lãi sâu tới 2,5% của năm liền trước.
Thứ hai, là thành công về giữ lạm phát thấp. Theo dự kiến, lạm phát trong năm 2024 ở mức cao, và NHNN có “nhiệm vụ” phải kiềm chế lạm phát ở mức dưới 4,5%. Tuy nhiên, lạm phát đã hạ thấp hơn so với dự kiến và yếu tố này hỗ trợ dư địa cho NHNN điều hành lãi suất, tín dụng đạt mục tiêu trong năm qua.
Thứ ba, là ổn định tỷ giá. Năm 2024 là một năm thử thách với biến động tỷ giá tăng cao, đỉnh điểm đầu quý II/2024, đi cùng là biến động lớn trên thị trường vàng. Tuy nhiên, NHNN đã điều hành hạ nhiệt tỷ giá thành công kể từ tháng 8/2024. Tuy tỷ giá có biến động cao trở lại vào cuối năm 2024 do các yếu tố tác động của DXY và rủi ro chính sách từ thị trường quốc tế trong tương lai, song tựu trung tỷ giá cả năm trong biên độ dao động NHNN đã đặt ra – là mức trượt giá thấp, giữ giá trị VND so với biến động của nhiều đồng tiền khác cùng khu vực và trên toàn cầu.
Thứ tư, là tăng trưởng tín dụng cung ứng vốn cho nền kinh tế tích cực. NHNN đã chủ động giao chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng từ đầu năm. Và tuy giai đoạn đầu năm, tín dụng tăng trưởng khó khăn, song đến các quý dần về cuối năm, cùng với sự phục hồi của nền kinh tế, tăng trưởng tín dụng đã tích cực hơn. Đây là đòn bẩy vốn rất tốt cho nền kinh tế đạt chỉ tiêu tăng trưởng GDP trong năm 2024, trong bối cảnh thị trường vốn (trái phiếu và cổ phiếu) đều còn khó khăn và các doanh nghiệp vẫn phụ thuộc vào vốn tín dụng.
Trong năm Ất Tỵ 2025, NHNN sẽ được “thử vàng” điều hành chính sách tiền để vượt qua một số thách thức đã và đang xuất hiện.
Đầu tiên là lãi suất của các NHTM nhỏ tiếp tục có xu hướng tăng kể từ quý III-IV/ 2024, cho thấy các NHTM nhỏ có thể khó khăn về nguồn vốn; và phải chăng các ngân hàng này gặp khó khăn về thu nợ theo kế hoạch (?).
Do đó, NHNN sẽ phải ổn định lãi suất, hỗ trợ thanh khoản cho các NHTM nhỏ sao cho họ không thiếu vốn mà phá vỡ nền tảng lãi suất với mặt bằng thấp cả hệ thống đã đạt được trong năm 2024. Nói cách khác, NHNN sẽ được “thử vàng” năng lực điều hành trong việc giữ mặt bằng lãi suất ổn định và thấp như năm qua.
Tiếp đó, cơ quan điều hành tiền tệ ngân hàng sẽ phải giải bài toán doanh nghiệp và nền kinh tế cần nguồn vốn mới từ cung tiền. Theo thống kê 50 doanh nghiệp niêm yết lớn nhất trên HoSE, tuy tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận nhưng dòng tiền suy giảm. Điều này không nghịch lý khi lợi nhuận doanh nghiệp tăng không bù đắp được nợ phải trả nếu không có nguồn vốn mới bổ sung. Theo đó, năm 2025, doanh nghiệp rất cần nguồn vốn mới để thúc đẩy tăng trưởng kinh doanh cùng mục tiêu tăng trưởng cao của nền kinh tế. Song nếu NHNN tăng mạnh cung tiền thì có thể đối mặt với rủi ro lạm phát. Bên cạnh đó, còn có rủi ro tỷ giá từ tác động chính sách thuế quan mới của chính quyền Donald Trump.
Nhìn chung, năm Ất Tỵ 2025 sẽ có những thuận lợi cho điều hành chính sách tiền tệ khi: Về vĩ mô, nền kinh tế dự báo tiếp tục tăng trưởng tích cực theo mục tiêu 8% với đầu tư công được đẩy mạnh, tiêu dùng nội địa tiếp tục phục hồi hỗ trợ nhiều ngành sản xuất tăng trưởng. Tuy nhiên, 2025 chưa phải là năm mà “sức khỏe” doanh nghiệp hoàn toàn phục hồi mạnh mẽ. Vì vậy, bên cạnh điều hành chính sách tiền tệ theo hướng hỗ trợ, rất cần sự phối hợp của chính sách tài khóa theo hướng không co hẹp, cùng các gói kích thích hỗ trợ trực tiếp cho doanh nghiệp khác.
