Tình trạng mở cửa xe ô tô không quan sát gây tai nạn ngày càng phổ biến, đòi hỏi nâng cao ý thức và kỹ năng an toàn để giảm thiểu rủi ro giao thông.
Tình trạng kẹt xe cùng mật độ phương tiện cao, đặc biệt là xe máy, là vấn đề nghiêm trọng ở các đô thị lớn của Việt Nam. Nhiều người dân di chuyển sát lề đường hoặc giữa các phương tiện công cộng như taxi và xe hợp đồng dừng đỗ đón khách. Trong bối cảnh này, ý thức về việc mở cửa ô tô an toàn vẫn chưa được chú trọng đúng mức, dẫn đến nhiều tai nạn đáng tiếc.
Thực tế đã ghi nhận nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng liên quan đến việc mở cửa xe ô tô bất ngờ. Gần đây, tại Vũng Tàu, một phụ nữ 48 tuổi đang điều khiển xe máy đã va phải cửa xe taxi vừa mở, khiến chị ngã xuống đường và bị một ô tô khác cán qua. Tương tự, ở Nghệ An, camera an ninh cũng ghi lại cảnh một hành khách ngồi ghế sau của ô tô mở cửa đột ngột, làm hai người đi xe máy mất thăng bằng và ngã vào một chiếc xe ô tô khác đang đỗ bên đường. Vụ va chạm không chỉ khiến hai nạn nhân bị thương nặng mà còn gây hư hại cho chiếc xe đối diện. Những tình huống như vậy cho thấy sự nguy hiểm và hậu quả nghiêm trọng khi hành khách hoặc tài xế thiếu quan sát trước khi mở cửa xe.
Hành vi mở cửa xe không quan sát có nhiều nguyên nhân. Một phần là do thiếu ý thức của người lái xe và hành khách, đặc biệt trong các tình huống vội vàng hoặc khi thiếu kinh nghiệm về kỹ năng xuống xe an toàn. Cũng có trường hợp tài xế chỉ quan tâm đến hư hại của xe sau tai nạn, thay vì chú ý đến người bị nạn.
Cơ sở hạ tầng chưa hoàn thiện là một nguyên nhân khác. Nhiều tuyến đường ở các đô thị không có làn riêng cho xe máy, khiến các phương tiện này buộc phải di chuyển sát ô tô dừng đỗ bên lề, làm tăng nguy cơ va chạm khi cửa xe bất ngờ mở ra. Tình trạng này còn làm gia tăng kẹt xe trong giờ cao điểm khi những vụ va chạm nhỏ gây ra ách tắc giao thông.
Không tuân thủ quy định giao thông cũng là yếu tố quan trọng. Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, mở cửa ô tô không đảm bảo an toàn sẽ bị phạt từ 400.000 đến 600.000 đồng. Nếu hành vi này gây tai nạn, tài xế có thể bị tước bằng lái từ 2 đến 4 tháng và chịu trách nhiệm hình sự nếu gây thiệt hại nghiêm trọng.
Giải pháp quan trọng đầu tiên là nâng cao nhận thức về kỹ năng mở cửa xe an toàn. Phương pháp "Dutch Reach" – mở cửa bằng tay xa để buộc người mở phải xoay người và quan sát phía sau – là một ví dụ hiệu quả và cần được phổ biến rộng rãi.
Cơ quan chức năng cần tăng cường tuyên truyền, giáo dục về luật giao thông và xử phạt nghiêm minh để tạo tính răn đe. Đồng thời, việc cải thiện cơ sở hạ tầng, đặc biệt là xây dựng làn đường riêng cho xe máy, cũng sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ va chạm với xe ô tô dừng đỗ bên lề đường.
Tai nạn do mở cửa ô tô bất cẩn không chỉ ảnh hưởng đến nạn nhân mà còn gây áp lực lên hệ thống y tế và lực lượng chức năng trong việc cấp cứu và xử lý hiện trường. Để xây dựng văn hóa giao thông an toàn, cần có sự phối hợp chặt chẽ từ cả người dân và chính quyền.