Gửi bình luận
Việt Nam đang định vị lại vai trò trong chuỗi giá trị toàn cầu, không chỉ là "công xưởng gia công giá rẻ" mà dần chuyển thành trung tâm sản xuất xanh, có giá trị gia tăng cao.
Theo báo cáo mới nhất từ Cushman & Wakefield, Việt Nam đang ngày càng khẳng định vị thế là điểm đến chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu, nhờ hội tụ nhiều lợi thế về chi phí, cơ sở hạ tầng, chính sách hỗ trợ và cam kết phát triển bền vững. Bối cảnh tái thiết lập chuỗi cung ứng hậu đại dịch, chiến tranh thương mại và các cú sốc toàn cầu đã thúc đẩy các tập đoàn đa quốc gia tìm kiếm những địa điểm sản xuất an toàn, bền vững và chi phí hiệu quả hơn.
Dù kết quả của cuộc chiến thuế quan mới chưa ngã ngũ, Việt Nam vẫn giữ được lợi thế cạnh tranh với mức thuế thực tế chỉ khoảng 20%. Bất động sản công nghiệp trở thành trụ cột chiến lược, khi nhiều doanh nghiệp toàn cầu ưu tiên lựa chọn cơ sở hạ tầng tuân thủ tiêu chuẩn ESG. Khảo sát của Cushman & Wakefield cho thấy, hơn 70% doanh nghiệp sẵn sàng trả giá thuê cao hơn 7-10% để sử dụng công trình xanh. “Tính bền vững” hiện nằm trong top 3 tiêu chí hàng đầu khi lựa chọn bất động sản thương mại.
Tính đến năm 2025, giá thuê nhà xưởng tại Việt Nam đã tăng 70% so với năm 2019, dao động từ 4–7 USD/m²/tháng, song vẫn hấp dẫn trong khu vực. Tổng nguồn cung nhà xưởng vượt 11 triệu m², tăng 113% so với 2019, với tỷ lệ lấp đầy 85-90%. Việt Nam có chi phí lao động chỉ bằng 25% mức trung vị toàn cầu và giá điện sản xuất đứng thứ ba thấp nhất thế giới.
Cam kết phát triển bền vững được thể hiện rõ từ COP26 với mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Từ đó, Chính phủ đã ban hành các chính sách như Nghị định 06/2022/NĐ-CP và Quyết định 280/QĐ-TTg, giúp số lượng công trình xanh vượt mốc 250 vào năm 2025 (tăng mạnh so với mục tiêu 150 vào 2030), đưa Việt Nam lên thứ 28 toàn cầu về số công trình được Hội đồng Công trình Xanh Hoa Kỳ (USGBC) chứng nhận. Đáng chú ý, 75% các công trình đạt LEED thuộc phân khúc nhà xưởng và văn phòng, chiếm 80% tổng diện tích sàn xây dựng.
Trong 5 năm gần đây, Việt Nam đã thu hút gần 164,15 tỷ USD vốn FDI, với 12.225 dự án mới được cấp phép từ 2021 đến tháng 5/2025, theo Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Tài chính). Vốn FDI thực hiện trong 5 tháng đầu năm 2025 đạt mức cao nhất trong 5 năm qua. Các “ông lớn” như Samsung, Intel, LG, Foxconn, Amkor, NVIDIA, Toyota, Nike, Adidas... đang hiện diện ngày càng nhiều, kéo theo sự phát triển của hệ sinh thái công nghiệp phụ trợ và dịch vụ logistics.
Cũng theo Cushman & Wakefield, các tập đoàn đa quốc gia ngày càng yêu cầu nhà cung cấp đạt chứng chỉ xanh như LEED, EDGE hoặc ISO 14001. Điều này đẩy mạnh nhu cầu thuê nhà xưởng xanh tại Việt Nam, nhất là từ doanh nghiệp sản xuất vừa và nhỏ, hoặc doanh nghiệp dịch chuyển từ Trung Quốc sang. Các nhà đầu tư hiện cũng ưu tiên các tài sản có lộ trình phát triển bền vững và minh bạch lịch sử carbon, giúp thị trường bất động sản công nghiệp Việt Nam không chỉ mở rộng quy mô mà còn nâng cao chất lượng và định hướng phát triển.
Việc Việt Nam vươn lên trở thành điểm đến hấp dẫn trong chuỗi cung ứng toàn cầu không phải là điều ngẫu nhiên, mà là kết quả của quá trình định hình chính sách, cải thiện môi trường đầu tư và bắt nhịp nhanh với xu thế phát triển bền vững. Trong bối cảnh cạnh tranh khu vực ngày càng gay gắt, các yếu tố về chi phí lao động, giá thuê hợp lý và cơ sở hạ tầng đang giúp Việt Nam giữ được lợi thế so với các nước như Thái Lan, Malaysia hay Indonesia.
Tuy nhiên, điểm đáng chú ý và mang tính chiến lược lâu dài chính là việc Việt Nam đang định vị lại vai trò của mình trong chuỗi giá trị toàn cầu, đang dần chuyển thành trung tâm sản xuất xanh, có giá trị gia tăng cao. Việc các nhà phát triển hạ tầng công nghiệp đi đầu trong việc tích hợp tiêu chuẩn ESG, đặc biệt là LEED, cho thấy mức độ thích ứng nhanh và quyết tâm chiếm lĩnh phân khúc đầu tư chất lượng.
Các công trình xanh không chỉ là hình thức, mà đang trở thành yêu cầu thực tế từ phía khách thuê là các tập đoàn đa quốc gia ngày càng siết chặt tiêu chuẩn môi trường với toàn bộ chuỗi cung ứng. Nếu Việt Nam duy trì được tốc độ tăng trưởng các dự án hạ tầng xanh, đây sẽ là lợi thế cạnh tranh mang tính bền vững mà không phải quốc gia nào trong khu vực cũng làm được.
Tuy vậy, thách thức cũng không ít. Việc thiếu hụt nguồn nhân lực kỹ thuật cao, sự chênh lệch phát triển giữa các tỉnh thành và năng lực thực thi chính sách ESG ở cấp địa phương vẫn là những điểm nghẽn cần tháo gỡ. Ngoài ra, áp lực về cải thiện lưới điện, phát triển năng lượng tái tạo đủ mạnh để phục vụ các nhà máy xanh cũng đang đặt ra yêu cầu cấp thiết cho hạ tầng năng lượng.
Nhìn tổng thể, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để nâng tầm vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Nhưng để tận dụng được cơ hội này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính sách quốc gia, hành động cụ thể của địa phương và chiến lược dài hạn của các doanh nghiệp phát triển hạ tầng.
