Nên đầu tư theo yếu tố mùa vụ của dòng tiền ETF?

>>> Vốn ngoại đang đi đâu?

Thống kê của SSI Research cho thấy trong tháng 10, nhịp giảm mạnh của thị trường đã kích hoạt dòng vốn giải ngân vào thị trường cổ phiếu Việt Nam. Lực cầu bắt đáy đã bù đắp được lượng vốn rút ra, giúp tổng dòng vốn đảo chiều tăng nhẹ 243 tỷ đồng trong tháng 10, sau khi bị rút mạnh trong hai tháng trước đó. Tính từ đầu năm, tổng giá trị vào ròng của các quỹ ETF đạt 526 tỷ đồng.

Ghi nhận ở chiều bán ra, nổi bật có các quỹ DCVFM VNDiamond (-683 tỷ đồng), DCVFMVN30 (-247 tỷ đồng), SSIAM VNFIN Lead (-192 tỷ đồng). Đây là nhóm quỹ chịu ảnh hưởng lớn từ các nhà đầu tư đến từ Thái Lan, khi các quy định thắt chặt hơn về thuế đối với thu nhập từ nước ngoài đã được công bố và có hiệu lực từ 1/1/2024, SSI Research ghi chú.

Ở chiều mua vào, quỹ Fubon bắt đầu mua ròng trở lại từ cuối tháng 9 và đẩy mạnh lực mua trong tháng 10 khi thị trường có những phiên giảm mạnh. Quỹ đã vào ròng 1.264 tỷ đồng trong tháng 10 sau khi bị rút ròng liên tục trong 4 tháng.

Bên cạnh đó, một số quỹ cũng ghi nhận giá trị vào ròng khiêm tốn như FTSE Vietnam (+134 tỷ đồng), iShares Frontiers EM (+224 tỷ đồng), DCVFM VNMidcap (+54 tỷ đồng), SSIAM VN30 (+20 tỷ đồng).

Theo đó, báo cáo tháng 11 của CTCK này duy trì quan điểm tích cực đối với dòng vốn ETF – tuy nhiên nhấn mạnh là vào ròng sẽ không quá đột biến khi các biến số vĩ mô chưa có sự cải thiện rõ nét.

>>> Nỗ lực hút dòng vốn ngoại vào thị trường chứng khoán Việt Nam

Một số yếu tố tích cực có thể hỗ trợ dòng tiền ETF như sau:

Thứ nhất, định giá ở một số thị trường như Đài Loan và Hàn Quốc cao và triển vọng không còn nhiều do tăng trưởng lợi nhuận bị phụ thuộc nhiều vào nhóm ngành công nghệ. Dòng tiền từ các nhà đầu tư Thái Lan tiếp tục cơ cấu nhằm hạn chế tác động của đạo luật mới về thuế. Tuy nhiên, theo SSI Research, kỳ vọng một phần dòng tiền cá nhân rút ra có thể sẽ chuyển sang Chứng chỉ lưu kí (DR) hoặc các quỹ đầu tư từ Thái và do vậy vẫn có thể ghi nhận dòng tiền gián tiếp tới thị trường chứng khoán Việt Nam.

Thứ hai, là theo yếu tố mùa vụ: dòng tiền ETF thường có xu hướng giải ngân mạnh hơn trong Quý 4 và Quý 1. Bất cứ nhịp điều chỉnh mạnh của thị trường trong giai đoạn này sẽ kích hoạt dòng tiền ETF bắt đáy. Nhưng lưu ý đi kèm là rủi ro: Dòng tiền giải ngân vào Quỹ ETF có thể bị chịu ảnh hưởng bởi quán tính rút vốn từ các Quỹ ETF thị trường đang phát triển.

Những lưu ý 2 mặt của dòng tiền ETF phần nào đã thể hiện trong các phiên giao dịch chứng khoán vừa qua, khi sau 3 tháng miệt mài mua ròng từ tháng 9-tháng 11, quỹ ngoại Fubon FTSE Vietnam ETF đã bất ngờ quay đầu rút vốn.

Theo số liệu từ Fubon ETF, phiên 15/11 ghi nhận giá trị rút ròng mạnh nhất kể từ đầu năm 2023 với gần 9 triệu USD. Lũy kế từ phiên 9/11 tới nay, quỹ đã bị rút ròng 43,5 triệu chứng chỉ quỹ, tương ứng giá trị hơn 16 triệu USD. Như vậy, gần 400 tỷ đồng cổ phiếu Việt Nam đã bị quỹ ngoại bán ròng trong một tuần trở lại đây.

Các cổ phiếu bị Fubon ETF bán ròng là HPG, SSI, VHM, VIC, SHB... 

Việc Fubon bán ròng mặc dù vẫn nằm trong dự đoán của giới chuyên môn nên không tạo ra hiệu ứng bất ngờ, song ít nhất đã khiến nhiều phiên gần đây thị trường liên tiếp chứng kiến khối ngoại bán ròng. Riêng tuần qua, thị trường Việt Nam dã ghi nhận nhóm quỹ ETF bán ròng mạnh với -21,2 triệu đô, theo sau Fubon là SAIAM với phiên 15/11 đã giải ngân bán ròng -7,9 triệu USD.

"Dòng tiền ETF như được biết luôn có thể vào nhanh và ra nhanh, do đó, biến động của dòng tiền này có thể khiến nhà đầu tư "trở tay không kịp", nếu trông tín hiệu dòng tiền này để tham gia giao dịch trên thị trường. Ngoài ra, ẩn sau dòng tiền ETF còn là những dòng tiền khó xác định địa chỉ nhà đầu tư cụ thể, nên khả năng dự đoán trước các biến động càng khó. Dù có yếu tố mùa vụ, song nhà đầu tư vì vậy rất cần cẩn trọng khi quan sát dòng tiền.

Một tín hiệu tích cực là với tình hình thanh khoản và tỷ giá toàn cầu hạ nhiệt, dòng USD chảy vào các quỹ toàn cầu đã bắt đầu diễn biến tích cực hơn, ngoại trừ khu vực Trung Quốc. Theo đó, vốn ngoại trên thị trường chứng khoán Việt Nam cũng được kỳ vọng sẽ mạnh lên với xu hướng rõ ràng hơn", một chuyên gia cho biết.