Nghệ An: An toàn lao động tại các doanh nghiệp đang bị thả nổi?

HỒNG QUANG• 05/12/2023 11:00

Từ đầu năm đến nay, Nghệ An liên tục xảy ra các vụ mất an toàn lao động nghiêm trọng khiến nhiều người bị thiệt mạng đã gióng lên hồi chuông đáng báo động.

>>Công an vào cuộc vụ nhiều công nhân nhà máy sản xuất bột đá tử vong ở Nghệ An

Điểm chung của các vụ việc, những người công nhân bị thiệt mạng đa phần là lao động tự do, công nhân làm việc tay chân trong môi trường độc hại, nặng nhọc và nguy hiểm. Ở đó, họ phải chịu rất nhiều thiệt thòi về sức khỏe, an toàn tính mạng nhưng vì “miếng cơm, manh áo” mà phải nhắm mắt làm ngơ, gắng gượng mưu sinh…

An toàn lao động bị “xem nhẹ”?

Như Diễn đàn Doanh nghiệp đã đăng tải loạt bài trước đó, thông tin về việc Công ty TNHH Châu Tiến để xảy ra hàng loạt vi phạm nghiêm trọng khiến nhiều công nhân đã và đang làm việc tại nhà máy chế biến bột đá của đơn vị này bị mắc bệnh bụi phổi và bệnh liên quan đến phổi, trong số đó có 4 người đã bị tử vong.

Và tính đến thời điểm hiện tại, số lượng công nhân làm việc tại công ty này bị tử vong đã lên đến 6 người. Một số liệu khiến cho nhiều người phải rùng mình bởi mối nguy cơ thường trực, hiện hữu ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, an toàn tính mạng của người lao động khi làm việc trong môi trường độc hại này.

Được biết, Công ty TNHH Châu Tiến hoạt động trong lĩnh vực chế biến, sản xuất bột đá; có trụ sở đóng tại Khu công nghiệp Nam Cấm thuộc huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An.

Liên quan đến vấn đề trên, thông tin với báo chí vào trưa ngày 04/12, lãnh đạo Sở Y tế tỉnh Nghệ An cho biết đã có kết quả ban đầu về việc tổ chức khám, phát hiện bệnh nghề nghiệp cho các công nhân Công ty TNHH Châu Tiến. Theo đó, cơ quan chức năng xác định nhiều công nhân bị mắc bệnh bụi phổi, bụi phổi silic ở thể nặng, thể trung bình và thể nhẹ. Ngoài ra, một số công nhân khác hiện đang chờ kết luận hội chẩn từ Viện sức khỏe nghề nghiệp và Môi trường, Bộ Y tế để có đánh giá toàn diện.

Công ty TNHH Châu Tiến có trụ sở đóng tại Khu công nghiệp Nam Cấm, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An là nơi có nhiều công nhân bị mặc bệnh bụi phổi và tính đến nay đã có 6 người tử vong

Cách đây gần tháng trước, một sự cố tai nạn lao động khác cũng đã xảy ra trên địa bàn xã Hưng Đạo, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An. Cụ thể, trong quá trình thi công tháo dỡ ván khuôn tường thân cống thoát nước tại đường gom dân sinh thuộc gói thầu dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Diễn Châu – Bãi Vọt, bất ngờ xảy ra sự cố sập tấm đan cống hộp khiến 2 công nhân tử vong. Nguyên nhân bước đầu được phía nhà thầu lý giải là do thời tiết có mưa kéo dài dẫn đến nền đất xung quanh chân tường thân bị bão hòa.

Hay như trước đó là vụ 3 người bị tử vong trong quá trình làm việc tại xưởng đá ốp lát thuộc địa bàn xã Nghi Hoa, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An. Cụ thể, vào khoảng 10h30’ ngày 2/10, một nhóm gồm 3 người đang vận chuyển đá từ trên thùng xe tải để đưa vào xưởng xay thì bất ngờ xảy ra sự cố, bị đá đè lên người khiến 2 người tử vong tại chỗ, một người còn lại mặc dù được đưa xuống bệnh viện cấp cứu nhưng cũng không qua khỏi.

>>Nghệ An: Nhiều công nhân của doanh nghiệp sản xuất bột đá tử vong, cấp cứu

Qua tìm hiểu được biết, các công nhân làm việc tại xưởng đá nói trên đều là lao động tự do, công nhân thời vụ nên không có hợp đồng làm việc hay bảo hiểm nào cả. Về phía xưởng đá là hộ kinh doanh cá thể mới hoạt động được khoảng 15 ngày; chưa có bất kỳ giấy phép hay hồ sơ thủ tục pháp lý liên quan.

Hai vụ tai nạn lao động nghiêm trọng nói trên cũng cho thấy một điều rằng, không chỉ có sự bất cập, buông lỏng trong công tác quản lý, giám sát, điều hành công việc của doanh nghiệp, chủ đầu tư, đơn vị thi công mà còn phải nhìn nhận thêm rằng, chính bản thân người lao động chỉ vì “miếng cơm, manh áo” mà buộc phải chấp nhận, làm ngơ và “xem nhẹ” an toàn tính mạng của mình…

Cần thuốc đặc trị bệnh “thiếu trách nhiệm”

Theo thông tin PV vừa nhận được, liên quan đến Công ty TNHH Châu Tiến, vừa qua Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh Nghệ An đã tiếp cận hồ sơ để điều tra, làm rõ vụ việc.

Trước đó, UBND tỉnh Nghệ An đã lập đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra Công ty TNHH Châu Tiến. Qua đó phát hiện hàng loạt sai phạm của doanh nghiệp này, điển hình như: Không thực hiện đầy đủ quy định về quan trắc môi trường lao động, chưa lập hồ sơ báo cáo đề xuất cấp giấy phép môi trường, công tác thu gom, lưu trữ chất thải nguy hại còn sơ sài…

Cụ thể, trong giai đoạn từ năm 2017 - 2022, công ty không thực hiện đầy đủ theo quy định của pháp luật về quan trắc môi trường lao động để kiểm soát tác hại đối với sức khỏe người lao động theo quy định về phân loại số lao động làm các công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, cũng như về khám sức khỏe định kỳ cho người lao động và khám phát hiện bệnh nghề nghiệp cho người lao động tiếp xúc với các yếu tố tác hại có nguy cơ mắc bệnh nghề nghiệp hoặc làm các nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.

Công ty CP Đầu tư Phúc Thành Hưng ra thông cáo báo chí về việc xảy ra sự cố tai nạn lao động trong quá trình thi công khiến 2 công nhân tử vong

Đối với việc chấp hành pháp luật về môi trường, đoàn kiểm tra phát hiện Công ty TNHH Châu Tiến chưa lập hồ sơ báo cáo đề xuất cấp giấy phép môi trường trình cơ quan có thẩm quyền thẩm định, cấp phép. Bên cạnh đó, công tác thu gom, lưu trữ chất thải nguy hại còn sơ sài, chưa đúng quy định; chưa hợp đồng với đơn vị có chức năng vận chuyển xử lý chất thải công nghiệp thông thường; kho lưu giữ chất thải công nghiệp thông thường, chất thải sinh hoạt cũng như mạng lưới thoát nước nội bộ sân công nghiệp chưa đáp ứng được yêu cầu…

Đặc biệt, các loại hóa chất như Acid Oxalic, NaOH, Chrome Oxide Green, Acid Boric… sử dụng cho hoạt động sản xuất chưa được bố trí kho lưu giữ riêng, còn để chung trong xưởng sản xuất. Hơi axit phát tán trong nhà xưởng làm ảnh hưởng tới sức khỏe người lao động. Quá trình ngâm tẩm, tẩy trắng đá silic được thực hiện trong bể, không có biện pháp thu axit cưỡng bức, công nghệ thô sơ, hơi axit tạo ra làm ảnh hưởng sức khỏe người lao động. Dây chuyền nghiền đá silic được thực hiện bằng công nghệ “dã chiến” ngoài trời, không có biện pháp thu bụi.

Dư luận cho rằng, nếu việc kiểm tra an toàn lao động được thực hiện nghiêm túc, đúng định kỳ theo quy định pháp luật thì tình trạng công nhân bị mắc bệnh bụi phổi sẽ được ngăn ngừa, không xảy ra những cái chết thương tâm, đau lòng trên (Trong ảnh: Công nhân làm việc tại nhà máy chế biến bột đá của Công ty TNHH Châu Tiến luôn phải sống chung với bụi bặm, ô nhiễm môi trường)

Trong khi đó, băng chuyền vận chuyển từ lò sấy hơi đốt vào công đoạn nghiền tinh là băng chuyền hở, là nơi phát sinh bụi khi hoạt động. Công ty chưa lắp đặt hệ thống xử lý bụi phát sinh từ lò sấy hơi đốt, hơi axit phát sinh từ quá trình sấy sau khi ngâm tẩy trắng. Tại khu vực nghiền tinh, bụi mịn silic phát tán rất nhiều làm ảnh hưởng tới môi trường làm việc và sức khỏe người lao động.

Dựa trên kết luận của đoàn kiểm tra liên ngành tỉnh Nghệ An, có thể thấy rằng, Công ty TNHH Châu Tiến “dính” rất nhiều sai phạm. Vậy nhưng, không hiểu sao doanh nghiệp này lại mới chỉ bị xử lý vì 2 hành vi liên quan đến người lao động với tổng số tiền chưa đến 120 triệu đồng?!

Đáng nói hơn cả, dư luận cũng đang thắc mắc một điều, thông qua kết luận kiểm tra trong giai đoạn từ năm 2017 – 2022, với hàng loạt sai phạm về an toàn lao động được chỉ ra như vậy thì vào những năm đó, các cơ quan chức năng liên quan của tỉnh này đã làm tròn trách nhiệm hay chưa? Và liệu rằng, có hay không sự buông lỏng, thiếu trách nhiệm trong việc kiểm tra, giám sát hoạt động của doanh nghiệp này?