Phát biểu tại họp báo sáng 9/10, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan khẳng định, an sinh xã hội không chỉ là mục tiêu mà còn là động lực trong mọi quá trình phát triển quốc gia.
Tại buổi Họp báo về công tác chuẩn bị, tổ chức Đại hội đại biểu Đảng bộ Chính phủ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, liên quan đến chính sách an sinh xã hội trong giai đoạn 2020-2025, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan thay mặt các bộ, ngành liên quan khẳng định: "Chính sách an sinh xã hội là chính sách vì con người, lấy người dân làm trung tâm, là mục tiêu và cũng là động lực trong tất cả quá trình phát triển của đất nước".
Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, trong Đại hội Đảng toàn quốc cũng như các cấp trong nhiều nhiệm kỳ vừa qua, đều lấy chính sách an sinh xã hội là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, quan trọng để gắn kết vấn đề tăng trưởng kinh tế với việc triển khai thực hiện các chính sách công bằng xã hội.
Trong 5 năm, chúng ta phải trải qua tình hình căng thẳng do dịch COVID-19, bão lũ, thiên tai, đã tác động rất lớn đến đời sống của người dân. Các chính sách trụ cột lớn như BHXH, BHYT, BHTN, các chính sách liên quan đến cứu trợ, trợ giúp xã hội đã được Đảng, Nhà nước quan tâm chỉ đạo. Trên cơ sở triển khai thực hiện các chính sách này, hàng loạt quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước liên quan đến hoàn thiện thể chế, pháp lý, tăng cường khả năng tiếp cận dịch vụ về y tế, giáo dục, trợ giúp pháp lý, nhà ở… được triển khai rất đồng bộ.
Trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đảng, Nhà nước, Chính phủ đặc biệt quan tâm, nhất quán tinh thần "không để ai bị bỏ lại phía sau". Trung ương đã ban hành Nghị quyết 42-NQ/TW ngày 24/11/2023 về đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội; Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 71-NQ/TW, Nghị quyết số 72-NQ/TW liên quan đến chính sách về giáo dục, y tế với các giải pháp đột phá, đề cập nhiều nhiệm vụ, giải pháp nhằm tăng cường triển khai thực hiện chính sách an sinh xã hội, trong đó nhấn mạnh yêu cầu "lấy người dân làm trung tâm".
Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, nhìn lại thời gian qua, có thể khẳng định, chính sách an sinh xã hội đã góp phần bảo đảm quyền con người, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và củng cố niềm tin của nhân dân với nhiều kết quả nổi bật.
Thứ nhất, ngay trong giai đoạn đại dịch Covid-19, nhiều chính sách hỗ trợ đã được triển khai kịp thời, thể hiện rõ tính nhân văn, trách nhiệm và sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với người dân. Chính phủ đã triển khai 4 gói hỗ trợ chưa từng có tiền lệ, hơn 120.000 tỷ đồng cùng 200.000 tấn gạo để giúp hàng chục triệu người dân và doanh nghiệp vượt qua khó khăn.
Thứ hai, hệ thống y tế được củng cố, hướng tới bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân. Người dân ngày càng được tiếp cận tốt hơn với dịch vụ y tế, từ y tế cơ sở đến chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em. Tuổi thọ trung bình của người Việt Nam đạt khoảng 75 tuổi, với ít nhất 68 năm sống khỏe mạnh. Đến nay, hơn 94% dân số đã có thẻ bảo hiểm y tế.
Bộ trưởng dẫn chứng trong lĩnh vực bảo hiểm y tế, đến nay Việt Nam đã có hơn 95 triệu người tham gia, đạt mức bao phủ y tế toàn dân, với quyền lợi ngày càng được mở rộng. Đây là một trong những kết quả nổi bật, thể hiện nỗ lực của Đảng, Nhà nước trong việc bảo đảm phúc lợi nhân dân.
Hoặc về chính sách trợ giúp xã hội, trước đây người cao tuổi không có thu nhập từ 80 tuổi trở lên mới được hưởng trợ cấp hàng tháng. Hiện nay, Nhà nước đã giảm độ tuổi hưởng xuống còn 75 tuổi, mở rộng hơn phạm vi và quyền lợi của người dân.
Thứ ba, hệ thống trợ giúp xã hội được mở rộng, trở thành "lưới an sinh" cho người yếu thế. Tỷ lệ người được trợ cấp thường xuyên tăng, mỗi năm hàng triệu người được trợ giúp đột xuất khi gặp thiên tai, dịch bệnh. Mức độ bao phủ trợ giúp xã hội tăng từ 2,7% dân số năm 2016 lên 4,5% dân số năm 2025 (khoảng 4,5 triệu người được hưởng trợ cấp thường xuyên); hàng năm có khoảng 1,5 triệu người được trợ giúp đột xuất do thiên tai, bão lũ, dịch bệnh, giáp hạt và thảm họa.
Thứ tư, công tác giảm nghèo đạt nhiều kết quả rõ rệt. Tỷ lệ hộ nghèo từ 4,4% năm 2021 giảm xuống còn dưới 1,93% năm 2024, dự kiến năm 2025 còn khoảng 1%. Việt Nam đã hoàn thành trước hạn mục tiêu thiên niên kỷ của Liên Hợp quốc, được quốc tế ghi nhận là điểm sáng về giảm nghèo bền vững.
Thứ năm, đặc biệt là việc xóa nhà tạm, nhà dột nát. Hoàn thành công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát trước 5 năm 4 tháng so với mục tiêu tại Nghị quyết 42-NQ/TW với 334.234 căn nhà được xóa, tổng kinh phí gần 50.000 tỷ đồng.
"Việc huy động sức dân, kết hợp với sự hỗ trợ của các tổ chức xã hội và cộng đồng địa phương, đã tạo nên sức mạnh tổng hợp, lan tỏa tinh thần “cả nước chung tay vì an sinh xã hội", Bộ trưởng nhấn mạnh và cho rằng với tinh thần tập trung, đồng bộ và sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, chương trình được triển khai từ Trung ương đến địa phương, huy động mọi nguồn lực của Nhà nước và xã hội. Công tác rà soát, hỗ trợ được thực hiện công khai, minh bạch, đúng đối tượng.
Tuy nhiên, Chính phủ và Ban Chỉ đạo cũng nhấn mạnh rằng kết quả này mới là bước đầu, bởi Việt Nam là quốc gia thường xuyên chịu tác động của thiên tai, bão lũ, biến đổi khí hậu. Do đó, công tác xóa nhà tạm, chống dột nát sẽ tiếp tục được triển khai thường xuyên, trở thành một chương trình an sinh xã hội bền vững, giúp người dân có nơi ở an toàn, ổn định cuộc sống và yên tâm lao động, sản xuất.
"Trong thời gian tới, các bộ, ngành và địa phương sẽ tiếp tục thực hiện theo định hướng chỉ đạo của Chính phủ, bảo đảm mọi người dân, nhất là nhóm yếu thế đều có cơ hội an cư, lạc nghiệp. Qua đó, thực hiện hiệu quả các chính sách an sinh xã hội toàn diện và bền vững", Bộ trưởng Đào Hồng Lan khẳng định.