Chân dung người phụ nữ quyền lực đứng sau “Amazon nước Nga”

>>> Người thay đổi tư duy trong chế biến hàu sữa

Chỉ bằng hai bàn tay trắng, Tatyana Bakalchuk đã xây dựng đế chế bán lẻ Wildberries với giá trị ước tính vào khoảng 1,2 tỷ USD. Bà cũng là một trong hai người phụ nữ lọt vào danh sách các tỷ phú tại Nga. Chỉ bằng hai bàn tay trắng, Tatyana Bakalchuk đã xây dựng đế chế bán lẻ Wildberries với giá trị ước tính vào khoảng 1,2 tỷ USD. Bà cũng là một trong hai người phụ nữ lọt vào danh sách các tỷ phú tại Nga. 

Tiên phong trong bán hàng online

Tatyana Bakalchuk vốn là một giáo viên tiếng Anh và là một bà mẹ bỉm sữa với 4 người con. Người phụ nữ 45 tuổi này thành lập công ty bán lẻ thương mại điện tử Wildberries vào năm 2004 chỉ 1 tháng sau khi cậu con trai đầu tiên ra đời. Lúc ấy, bà chỉ muốn được quay lại nghề giáo viên, nhưng nhận ra việc nuôi con tốn rất nhiều công sức và tiền bạc.

Vì thế, Tatyana Bakalchuk đã cùng chồng mình là Vladislav – một kỹ thuật viên công nghệ thông tin mở một cửa hàng bán quần áo online. Khi ấy, hai vợ chồng chỉ có 700 USD làm vốn và đã tiêu gần 100 USD cho việc quảng cáo.

Hai vợ chồng quyết định nhập và bán các món hàng trên catalogue của nhà bán lẻ Otto Group về bán, một công ty từng thất bại khi thâm nhập thị trường Nga. Khi đó, Otto Group đã thất bại vì văn hóa mua hàng trực tuyến ở nước Nga chưa phát triển, và hệ thống bưu điện vẫn chưa nhanh nhạy như các nước châu Âu.

Vì tình yêu với những bộ quần áo màu sắc rực rỡ, Tatyana Bakalchuk đã đặt tên thương hiệu là Wildberries (Quả dâu dại). Bà cũng chính là khách hàng đầu tiên của công ty, dùng phương tiện công cộng để đưa hàng hóa về nhà – cũng là kho hàng của “công ty”. Bà mẹ 28 tuổi khi ấy đã cần mẫn chụp ảnh, scan và đăng chúng lên website của mình. Chưa kể, Tatyana còn đóng luôn vai shipper, tự vận chuyển hàng trong những ngày đầu thiếu thốn.

Bằng sự cố gắng của hai vợ chồng và sự mới mẻ trong mô hình kinh doanh của Wildberries, Bakalchuk đã có một văn phòng, một kho hàng đàng hoàng sau một năm hoạt động.

Ngoài quần áo giá phải chăng, trang web bắt đầu cung cấp thêm các mặt hàng cao cấp từ những thương hiệu hàng đầu của châu Âu. Cô phải tuyển người thân làm nhân viên vì có quá nhiều đơn hàng.

“Đầu tiên, tôi nhờ em gái mình và sau đó là một phụ nữ khác. Nhưng các đơn đặt hàng ngày càng nhiều và chúng tôi không thể xoay sở được. Bố tôi đã nghỉ hưu nhưng cũng phải trở lại làm việc cùng chúng tôi, dì tôi trở thành kế toán… Hầu như tất cả người thân đều đến giải cứu chúng tôi”, cô nói.

Người thiết lập những thứ... đầu tiên

Đầu năm 2005, Wildberries đã có một văn phòng, một nhà kho đúng nghĩa và một đội ngũ nhân viên đầu tiên gồm nhân viên phát triển website và nhân viên dịch vụ khách hàng. Tatyana Bakalchuk đã đặt quảng cáo trên trang web Passions.ru, với các chương trình khuyến mãi trị giá 1.500 rúp/tháng và chúng ngay lập tức mang lại nhiều cơ hội kinh doanh mới cho Wildberries.

• CEO Hanno Renner: Lập start-up không phải để làm ông chủ của người khác
• Thách thức chờ tân tổng giám đốc Baemin

Ngoài quần áo giá phải chăng, trang web bắt đầu cung cấp thêm các mặt hàng cao cấp từ những thương hiệu hàng đầu của châu Âu. Bakalchuk phải tuyển người thân làm nhân viên vì có quá nhiều đơn hàng.

Theo Forbes, Wildberries đã có một cú nhảy vọt đầy ấn tượng vào năm 2008, khi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu khiến Adidas tồn kho số quần áo và giày trị giá hơn 1 triệu euro. Như một vị cứu tinh cho Adidas, Bakalchuk đã mua lại toàn bộ số hàng này và thành công bán hết trong vòng 2 năm.

Wildberries đã đưa ra một số tiêu chuẩn để trở thành công ty bán lẻ dẫn đầu thị trường. Tại Wildberries, khách hàng có thể mua bất kỳ sản phẩm nào có giá hơn 1.000 rúp (tương đương với 15 USD) dưới hình thức trả góp. Đây cũng là công ty đầu tiên thiết lập giao hàng chuyển phát nhanh đồng giá trên toàn nước Nga và sau đó dần chuyển sang giao hàng miễn phí trên toàn quốc.

Wildberries đã phát triển trở thành nhà bán lẻ trực tuyến lớn nhất ở Nga và là trang thương mại điện tử được truy cập nhiều thứ ba trên thế giới.

Ngoài ra, đối với những khách hàng lo lắng rằng quần áo mua online có thể không vừa, họ có thể chọn nhiều kích cỡ khác nhau của cùng một mặt hàng, nhận quần áo qua đường chuyển phát nhanh và mua hàng sau khi chọn được đồ ưng ý.

Đây là một bước đi mang tính cách mạng mà trước đây chưa từng có ở Nga. Điều này đã giúp Wildberries từng bước phát triển nhanh chóng. Năm 2015, doanh thu của công ty này đã lên tới 29,5 tỷ rúp (khoảng 450 triệu USD) và đến năm 2019 đã đạt 117 tỷ rúp (khoảng 1,5 tỷ USD).

Từ một cửa hàng vô danh bán hàng online, Wildberries đã phát triển trở thành nhà bán lẻ trực tuyến lớn nhất ở Nga. Hiện nay, Wildberries cũng được xếp hạng là trang thương mại điện tử về thời trang được truy cập nhiều thứ ba trên thế giới theo tháng, chỉ sau H&M và Macy's, theo nghiên cứu của công ty phân tích tiếp thị SEMrush.

Khi đại dịch diễn ra và nhu cầu mua sắm trực tuyến tăng vọt, Wildberries đã nhận thêm 15.000 nhân viên (công ty có 53.000 nhân viên chính thức và tạm thời tính đến cuối tháng 5/2020), website bán hàng đạt đến con số 15.000 mặt hàng (sách báo, đồ gia dụng, đồ thể thao, đồ trẻ em...), đồng thời khai trương bán hàng tại 9 quốc gia thuộc Cộng đồng các quốc gia độc lập và châu Âu.

Giải thích về thành công của mình, Tatyana Bakalchuk cho biết: “Có lẽ đó là do khả năng đưa ra các quyết định liều lĩnh mà bất kỳ ai nhìn vào cũng sẽ cho rằng tôi bị điên. Họ sẽ khăng khăng rằng đó là điều không thể và chẳng có ai làm thế cả. Tôi tin vào bản thân mình và hiểu được nhu cầu của khách hàng.”

“Bạn không nên cảm thấy xấu hổ khi nhìn thẳng vào mắt con cái hay nhân viên của mình. Hãy làm mọi thứ với lương tâm của chính mình ”, Tatyana Bakalchuk nói.