Người tiên phong “nâng tầm” cho giống lúa nội địa

Đây là lời tâm sự của cựu chiến binh Phan Văn Hòa – giám đốc Cty TNHH KHCN Vĩnh Hòa ở xã Vĩnh Thành, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An khi nói về “Thương hiệu gạo xứ Nghệ” mà bản thân ông đã lai tạo ra dòng gạo lúa tím chất lượng cao đang được nhiều bạn hàng tìm đến đặt mua.

“Phù thủy” của hạt gạo

Gần 10 năm nay, khi nhắc đến cựu chiến binh Phan Văn Hòa, người ta thường biết tới ông gắn với các thương hiệu “Hòa lúa tím”, “Hòa gạo thảo dược”… bởi sản phẩm gạo của Cty TNHH KHCN Vĩnh Hòa đang được thị trường ưa chuộng bởi sản phẩm độc, lạ, có giá trị dinh dưỡng rất cao.

Ông Phan Văn Hòa kể lại, vào những năm đầu thập niên 90 của thế kỷ trước, để từng bước khắc phục cảnh đến mùa giáp hạt phải chạy ăn từng bữa, gia đình ông mạnh dạn làm đơn xin chính quyền xã Vĩnh Thành cho nhận hơn 5 ha đất hoang vùng đồng Hói Sác để vỡ ruộng thả cá.

Vậy nhưng, làm được vài vụ thì lại rơi vào cảnh mất mùa do dịch bệnh và đất nhiễm phèn nên đến con cá nước ngọt cũng chết trắng trên cánh đồng của mình.

Không chịu bó tay trước thất bại, với bản chất người lính “dám nghĩ dám làm” nên khi cơ chế của Nhà nước mở cửa, khuyến khích cá nhân, hộ gia đình, Phan Văn Hòa đã mạnh dạn vay vốn ngân hàng để đầu tư máy móc, thuê nhân công cải tạo ruộng, đắp bờ ngăn mặn để trồng lúa nước.

Rồi đến năm 2004, qua tìm hiểu sách báo, ông Hòa ra tận Viện giống cây trồng ở Hà Nội để tìm giống lúa mới cho năng suất cao. Qua nhiều kênh tìm hiểu, Phan Văn Hòa đã lặn lội tìm gặp GS.Viện sĩ Vũ Tuyên Hoàng – Viện khoa học nông nghiệp Việt Nam, nài nỉ mãi, Phan Văn Hòa đã mua được 0,5kg lúa AC5 rồi cất kỹ vào tủi hăm hở về quê trong niềm tin khát vọng khảo nghiệm.

Đất không phụ lòng người. Từ những hạt giống quý giá ấy, Phan Văn Hòa đem gieo trồng thành công cho năng suất 3,2 tạ/sào, vượt trội so với các loại lúa thông thường nhập ngoại. Khi thu hoạch, gạo AC5 có ưu điểm hạt mẩy, nấu lên thơm, dẻo được nhiều người ưa thích. Năm sau, ông mạnh dạn nhân giống gieo trồng đại trà trên cánh đồng ruộng của mình.

Chưa dừng lại ở đó, vào năm 2005, ông Phan Văn Hòa đã tự mày mò, sáng tạo ra giống gạo tím dựa trên nền tảng lai tạo, thụ phấn nhiều loại giống khác nhau.

Điều vui mừng đã đến với giống lúa tím này khi chất lượng của nó giống như một loại gạo thảo dược khi ông Hòa đưa đi kiểm nghiệm tại Tổng cục đo lường chất lượng cho ra các chỉ số: hàm lượng canxi (đơn vị mg/100g): 16,6, hàm lượng sắt: 1,1; hàm lượng vitamin A: 57,0; hàm lượng Omega 9: 1.290,0; hàm lượng Omega 6: 6,5. Theo các nhà khoa học thì loại gạo này có khả năng kháng bệnh cho con người rất cao.

Ước mơ phát triển nông nghiệp gắn với du lịch

“Đã đến lúc phải phủ một màu sắc mới cho cây lúa bao đời gắn bó với người nông dân. Tương lai nghề nông phải gắn với nghề du lịch, cho du khách tham quan trên những cánh đồng lúa đầy đủ sắc màu. Sắp tới, tôi sẽ cho ra thị trường loại trà thảo dược có công dụng hỗ trợ chữa bệnh chiết xuất từ gạo tím nữa” – giám đốc Cty TNHH KHCN tâm sự.

Nói đi đôi với làm. Để nhân rộng, ông hướng dẫn trực tiếp cho bà con nông dân gieo trồng rồi khi thu hoạch mua với giá gấp đôi giá lúa thông thường. Dễ gieo cấy, khả năng kháng sâu bệnh tốt, lại cho năng suất cao, giá bán hấp dẫn, từ năm 2008, giống lúa tím thảo dược đã tạo “cú hích” cho bà con nông dân. Ông Hòa cho biết, khi gieo trồng ban đầu thì có màu tím biếc, lúc thời kỳ làm đòng thì cho màu xanh đậm và khi trổ bông thì chuyển sang màu tím, hạt gạo cũng vậy.

Sinh năm 1957, 17 tuổi, Phan Văn Hòa ghi tên mình vào Sư đoàn bộ binh 316 tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh, giải phóng Sài Gòn. Sau ngày đất nước thống nhất, vì nhiệm vụ của Tổ quốc giao phó, ông lại tạm gác ruộng nương, gia đình trở lại đơn vị rồi biền biệt hơn chục năm sang Cam Pu Chia làm nhiệm vụ quốc tế. Đến năm 1984, Phan Văn Hòa trở về quê với thương tật bệnh binh 2/3, mất sức khỏe 61%.

Đến nay, giống lúa này không chỉ được gieo trồng ở trong tỉnh mà được các doanh nghiệp tìm đến mua giống nhân rộng, thậm chí đã có hàng trăm ha lúa tím được gieo trồng thử nghiệm thành công trên đất nước Lào. Hiện tại, gạo tím thảo dược của Công ty TNHH KHCN Vĩnh Hòa đã có mặt tại thị trường trong Nam, ngoài Bắc và hướng tới xuất khẩu đi các nước trên thế giới.

Khi gạo tím thảo dược có chứa hàm lượng Omega cao đến tay người tiêu dùng, hàng trăm lá thư trên mọi miền Tổ quốc đã gửi đến ông, cảm tạ về loại gạo đã giúp họ điều trị được căn bệnh tiểu đường, cao huyết áp…

Nhiều người nông dân ở tận đồng bằng sông Cửu Long lặn lội ra Yên Thành để tìm gặp ông xin được mua giống về gieo trồng. Rồi cả đoàn khách từ Sơn La, Lào Cai…thuê hẳn chiếc xe mấy chục chỗ ngồi về tận mắt chứng kiến cả một cánh đồng lúa tím lạ mắt bạt ngàn mà chưa bao giờ họ nghĩ nó sẽ có thật.

Mới đây, khi chúng tôi gọi điện hỏi thăm, cựu chiến binh Phan Văn Hòa “khoe” rằng, sản lượng gạo tím thảo dược làm ra đến đâu bán hết đến đó. Nhiều bạn hàng ở nước ngoài tìm đến đặt mua với số lượng lớn nhưng không thể sản xuất kịp.

Sản phẩm gạo tím thảo dược của Cty TNHH KHCN Vĩnh Hòa hiện nay đã được các viện khoa học trong và ngoài nước nghiên cứu, tìm thấy có chứa chất kháng lại ung thư vú, phổi…