Nhu cầu thanh toán và rút tiền mặt của người dân đang có xu hướng giảm

Điều này cho thấy cùng với việc đẩy mạnh số hóa sản phẩm dịch của ngành ngân hàng và thúc đẩy Fintech vào thanh toán, thói quen thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) của người dân ngày càng tăng cao hơn.

Thông tin về một số kết quả hoạt động TTKDTM và hoạt động ngân hàng số trong những tháng đầu năm 2025, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cho biết, trong 9 tháng đầu năm 2025 so với cùng kỳ năm 2024, giao dịch TTKDTM tăng 43,32% về số lượng và 24,23% về giá trị; qua kênh Internet tăng 51,20% về số lượng và 37,17% về giá; qua kênh điện thoại di động tăng 37,37% về số lượng và 21,79% về giá trị; giao dịch qua QR Code tăng 61,63% về số lượng và 150,67% về giá trị; qua Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng tăng 4,56% về số lượng và tăng 46,87% về giá trị; qua Hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử tăng 19,14% về số lượng và 5,87% về giá trị.

Trong 9 tháng đầu năm 2025 so với cùng kỳ năm 2024, giao dịch qua ATM tiếp tục giảm 16,77% về số lượng và giảm 5,74% về giá trị cho thấy nhu cầu thanh toán, rút tiền mặt của người dân đang có xu hướng giảm và được thay thế bởi các phương thức, thói quen TTKDTM.

Đến cuối tháng 9/2025, tổng số tài khoản đăng ký và sử dụng dịch vụ Mobile-Money là hơn 10,89 triệu tài khoản, trong đó số lượng tài khoản của khách hàng đăng ký và sử dụng dịch vụ ở nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới và hải đảo khoảng 7,5 triệu tài khoản (chiếm khoảng 70% tổng số tài khoản đăng ký và sử dụng dịch vụ). Tổng số lượng giao dịch qua tài khoản Mobile-Money của khách hàng là hơn 290,43 triệu giao dịch với tổng giá trị giao dịch là khoảng 8.511 tỷ đồng.​

Đến cuối tháng 9/2025, có 53 tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán (TGTT) được NHNN cấp Giấy phép hoạt động cung ứng dịch vụ TGTT đang hoạt động trên thị trường, trong đó có 49 tổ chức cung ứng dịch vụ Ví điện tử.

NHNN khuyến khích các TCTD triển khai chuyển đổi số, kết nối, hợp tác với các ngành, lĩnh vực khác nhau để hình thành và mở rộng hệ sinh thái số, cung ứng sản phẩm dịch vụ lấy khách hàng làm trung tâm, cung cấp trải nghiệm giao dịch liền mạch, cá nhân hóa, theo NHNN cho biết.

Nhiều ngân hàng đã và đang ứng dụng các công nghệ mới (như trí tuệ nhân tạo/học máy, dữ liệu lớn,…) trong các hoạt động nghiệp vụ, phân tích hành vi, nhu cầu, đánh giá khách hàng giúp tối ưu hóa, cá nhân hóa việc cung ứng sản phẩm, dịch vụ cũng như tự động hóa quy trình, nâng cao hiệu quả hoạt động.

Đến nay, hầu hết dịch vụ ngân hàng cơ bản đã được thực hiện trên kênh số, nhiều ngân hàng đạt tỷ lệ khoảng 95% giao dịch thực hiện trên kênh số. Hệ sinh thái số, thanh toán số đã được thiết lập kết nối giữa dịch vụ ngân hàng với nhiều dịch vụ khác trong nền kinh tế để cung ứng trải nghiệm liền mạch cho khách hàng. Các dịch vụ trên Cổng dịch vụ công Quốc gia (Cổng DVCQG), dịch vụ dân sinh như thanh toán điện, nước, viễn thông, y tế, giáo dục, hàng hóa trên các sàn thương mại điện tử, dịch vụ gọi xe, đặt nhà hàng, tour du lịch trên các nền tảng số v.v.. đều đã được đưa lên hoặc kết nối với ứng dụng di động của các ngân hàng, tổ chức TGTT. Điều này cho phép người dân, doanh nghiệp giao dịch mua bán, thanh toán an toàn, thuận tiện, tiết kiệm thời gian, chi phí ngay trên ứng dụng, nền tảng số quen thuộc hàng ngày.

Liên quan triển khai Đề án 06 (Quyết định số 06/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 06/01/2022: Phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030), theo NHNN, về kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia và dân cư (CSDLQGvDC) phục vụ phát triển kinh tế xã hội của ngành ngân hàng, các tổ chức tín dụng (TCTD), trung gian thanh toán (TGTT) đã và đang phối hợp với C06 triển khai mở rộng giải pháp xác thực khách hàng qua thẻ CCCD gắn chíp và triển khai giải pháp xác thực khách hàng qua ứng dụng VNeID trong việc mở tài khoản và sử dụng các dịch vụ ngân hàng điện tử.

Tính đến hết ngày 10/10/2025, đã có hơn 132,4 triệu hồ sơ khách hàng cá nhân (CIF), hơn 1,4 triệu hồ sơ khách hàng tổ chức được đối chiếu sinh trắc học qua CCCD gắn chip hoặc ứng dụng VneID.

Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia (CIC) đã phối hợp với C06, Bộ Công an hoàn thành 06 đợt đối chiếu, làm sạch dữ liệu khách hàng với khoảng 57 triệu lượt hồ sơ khách hàng theo phương thức offline.

57 TCTD và 39 tổ chức TGTT đã triển khai ứng dụng thẻ CCCD gắp chip qua ứng dụng điện thoại.

63 TCTD đã triển khai ứng dụng thẻ CCCD gắn chip qua thiết bị tại quầy.

32 TCTD và 15 TGTT đang triển khai ứng dụng VNeID trong đó có 19 đơn 2 vị đã triển khai chính thức .

28 ngân hàng và 04 TGTT đã triển khai liên kết tài khoản ASXH với tài khoản ngân hàng phục vụ cho chi trả ASXH thông qua ứng dụng VNeID.

09 tổ chức tín dụng đang nghiên cứu để tích hợp kỹ thuật triển khai kết nối khai thác dịch vụ chấm điểm khả tín của C06.

Liên quan đến thanh toán số và tài chính số, trong hội thảo "Thúc đẩy công nghệ số – Mở rộng tiếp cận tài chính" do IFC, thành viên của Nhóm Ngân hàng Thế giới (World Bank) tổ chức vừa diễn ra tại TP Hồ Chí Minh ngày 29/10/2025, Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà khẳng định: Khi Việt Nam chuẩn bị khai trương các trung tâm tài chính quốc tế trong năm nay, việc xây dựng, phát triển hệ sinh thái tài chính hiện đại, đáng tin cậy và kết nối toàn cầu là rất quan trọng.

Phó Thống đốc cho biết NHNN đang thúc đẩy sự phát triển này thông qua chiến lược quốc gia về tài chính toàn diện và thiết lập cơ chế sandbox thử nghiệm có kiểm soát, tạo môi trường thuận lợi để các ngân hàng và công ty công nghệ tài chính (Fintech) thử nghiệm, hoàn thiện các giải pháp tài chính số sáng tạo trong một môi trường được kiểm soát trước khi triển khai rộng rãi.

Trong quá trình nghiên cứu, xây dựng Chiến lược Tài chính Toàn diện Quốc gia giai đoạn II (2026–2030) với trọng tâm là thúc đẩy tài chính toàn diện số, NHNN sẽ tiếp tục quán triệt và triển khai các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số theo tinh thần Nghị quyết số 57/NQ-CP đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia cùng các chiến lược, chương trình liên quan.

Theo đó, kỳ vọng các hoạt động thúc đẩy thanh toán không sử dụng tiền mặt và hoạt động ngân hàng số trong nền kinh tế sẽ tiếp tục ghi nhận những kết quả tăng trưởng, cải thiện ấn tượng hơn nữa trong thời gian tới.