Niềm tin tiêu dùng tăng cao dự kiến sẽ khuyến khích chi tiêu nhiều hơn, tạo động lực chính cho tăng trưởng ngành thực phẩm đồ uống (F&B), với VN, SAB, MCH... trong năm 2025.
Ngành FMCG của Việt Nam đã cho thấy dấu hiệu hồi phục từ quý II/2024, với hai quý liên tiếp tăng trưởng dương về sản lượng, dựa trên khảo sát của Nielsen. Theo quan điểm của chúng tôi, sự hồi phục này cùng với điều kiện tài chính cải thiện, dự kiến sẽ thúc đẩy tiêu dùng trong 2025. Theo khảo sát của Vietnam Report, niềm tin tiêu dùng tăng cao dự kiến sẽ khuyến khích chi tiêu nhiều hơn, tạo động lực chính cho tăng trưởng ngành trong năm 2025.
Chúng tôi dự báo doanh thu của các công ty F&B niêm yết sẽ tăng 5,7% n/n trong 2025, với tăng trưởng doanh thu ngành thực phẩm (+8,7% n/n) vượt trội so với ngành đồ uống (+4,6% n/n).
Các thách thức bao gồm (i) tăng trưởng thấp hơn kỳ vọng của ngành sữa, (ii) áp lực về quy định kéo dài trong ngành bia.
Ngược lại, xu hướng cao cấp hóa sản phẩm và tối ưu hóa chi phí được kỳ vọng sẽ hỗ trợ tăng trưởng lợi nhuận ròng +8% n/n, nhưng ở mức độ vừa phải do những thách thức mang tính cấu trúc. So với mức tăng trưởng EPS dự kiến của VN-Index là +17% n/n, mức tăng trưởng lợi nhuận này tương đối khiêm tốn.
Ngành sữa
Ngành sữa Việt Nam đã tăng trưởng trở lại trong Q3/2024, mặc dù ghi nhận mức tăng trưởng âm trong 12 tháng qua, theo khảo sát của Nielsen. Tuy nhiên, mức phục hồi vẫn chậm hơn kỳ vọng.
Ngoài xu hướng phục hồi, ngành đang gặp khó khăn trong việc xác định các động lực tăng trưởng mới cho năm 2025, trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt giữa các thương hiệu và nhà sản xuất.
VNM: Với hơn 40% thị phần, VNM đã làm mới thương hiệu để thu hút người tiêu dùng hiện đại, đồng thời duy trì vị thế dẫn đầu. Chiến lược tái định vị này, kết hợp với các sản phẩm mới, đã giúp VNM tăng thị phần và doanh thu trong nước. Cùng với doanh thu ổn định tại các thị trường quốc tế, chúng tôi dự báo VNM sẽ duy trì mức tăng trưởng doanh thu +4% n/n trong năm 2025. Việc cải thiện hiệu quả hoạt động và tăng +63 điểm phần trăm n/n biên EBIT trong năm 2025 được kỳ vọng sẽ thúc đẩy tăng trưởng lợi nhuận ròng vừa phải +7,1% n/n.
Ngành Bia
Ngành bia tại Việt Nam tiếp tục đối mặt với các thách thức về quy định liên quan đến nghị định 100 và các yếu tố kinh tế vĩ mô, dù tác động đã giảm bớt trong năm 2024. Sản lượng sản xuất giảm -1,8% n/n trong 9T2024, so với mức giảm mạnh hơn -23,5% trong năm 2023. Tuy nhiên, tăng trưởng vẫn bị hạn chế.
Xu hướng này dự kiến sẽ tiếp tục vào năm 2025. Thị trường bia Việt Nam có nhiều điểm tương đồng với Trung Quốc, với nghị định nghiêm ngặt và sự tập trung thị trường cao, với một số ít các công ty lớn kiểm soát 70–90% thị trường. Ngành bia Trung Quốc đã trải qua giai đoạn đình trệ kéo dài kể từ năm 2011, cho thấy Việt Nam có thể đối mặt với mô hình tăng trưởng tương tự trong tương lai gần.
Mặc dù việc thực thi nghiêm ngặt của các luật lái xe khi say rượu đặt ra những thách thức ngắn hạn, nhưng sự chuyển dịch sang các phân khúc bia phổ thông (mainstream) đang diễn ra, với người tiêu dùng thích nghi với những thói quen mới. Các xu hướng dài hạn, chẳng hạn như sự phụ thuộc ngày càng tăng vào bia mang đi và dịch vụ gọi xe sau khi uống rượu, có thể giúp giảm thiểu tác động của các quy định và hỗ trợ tăng trưởng thị trường ổn định.
SAB: Với vị thế mạnh mẽ trong phân khúc bia phổ thông, SAB đã giành lại thị phần và dẫn đầu thị trường bia trong quý III/2024.
Theo Bloomberg consensus, SAB dự kiến đạt mức tăng trưởng doanh thu +6% n/n và lợi nhuận +9% n/n trong năm 2025. Các yếu tố thúc đẩy tăng trưởng bao gồm: (1) sự phục hồi tiềm năng trong chi tiêu tiêu dùng, (2) phục hồi biên lợi nhuận từ chi phí lúa mạch đầu vào thấp hơn, (3) hoàn tất sáp nhập Sabibeco, dự kiến sẽ cải thiện biên lợi nhuận gộp thông qua sản xuất tinh gọn, đặc biệt là bia lon. Ngoài ra, việc tiếp tục tối ưu hóa chi phí SG&A được kỳ vọng sẽ hỗ trợ thêm cho lợi nhuận.
Ngành thực phẩm thiết yếu
Trái ngược với ngành sữa và ngành bia, ngành thực phẩm đóng gói đã duy trì tăng trưởng ổn định trong 12 tháng qua, đạt +2,1% n/n.
MCH là động lực tăng trưởng chính của ngành thực phẩm, củng cố vị thế dẫn đầu thị trường gia vị và duy trì vị trí thứ hai trong thị trường mì ăn liền. Hai mảng này chiếm gần 70% tổng doanh thu của MCH và được kỳ vọng sẽ tiếp tục là động lực tăng trưởng chính trong 2025, với mức tăng trưởng dự kiến lần lượt là 8% n/n và 16% n/n.
Chiến lược cao cấp hóa sản phẩm của MCH tiếp tục thúc đẩy biên lợi nhuận gộp mạnh mẽ, dự kiến đạt 47,1% trong năm 2025 (tăng từ mức dự kiến 46,5% trong năm 2024). Sự cải thiện này giúp hỗ trợ mức tăng trưởng +8,7% n/n của lợi nhuận ròng trong 2025.
Cổ phiếu vốn hoá lớn bị định giá thấp có khả năng được định giá lại Mặc dù lợi nhuận 9T2024 vững chắc, các công ty F&B niêm yết ghi nhận diễn biến giá phân hóa tính từ đầu năm đến nay (YTD), chủ yếu chịu tác động từ các áp lực bên ngoài hơn là các yếu tố nền tảng cốt lõi.
VNM và SAB vẫn đang bị định giá thấp, hiện giao dịch gần mức -2 độ lệch chuẩn so với trung bình 5 năm qua.
Định giá của VNM phản ánh áp lực bán ròng liên tục của khối ngoại, mặc dù công ty duy trì vị thế dẫn đầu trong ngành sữa và đạt được tăng trưởng lợi nhuận ổn định.
Tương tự, SAB đã ghi nhận mức giảm giá cổ phiếu khoảng 11% tính từ đầu năm, phản ánh tác động tiêu cực từ Nghị định 100, đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có cồn, và tâm lý người tiêu dùng suy yếu. Tuy nhiên, giá cổ phiếu SAB đã có sự cải thiện trong 6 tháng qua, cho thấy hầu hết các lo ngại này đã được phản ánh vào giá.
Động lực tái định giá cho cả VNM và SAB là khả năng Việt Nam được nâng hạng lên thị trường "mới nổi" bởi FTSE vào 2025. Là cổ phiếu có vốn hóa lớn trên VNIndex với tính thanh khoản cao và không giới hạn tỷ lệ sở hữu nước ngoài, VNM vẫn là lựa chọn cốt lõi cho các quỹ ngoại khi phân bổ vào Việt Nam. Kết hợp với lợi suất cổ tức khoảng 6%, VNM mang lại cơ hội đầu tư hấp dẫn cho nhà đầu tư dài hạn với tầm nhìn trên một năm. Đối với SAB, chúng tôi ước tính công ty đáp ứng hầu hết các tiêu chí để hưởng lợi từ việc nâng hạng thị trường. Kết hợp với các yếu tố nền tảng cơ bản được cải thiện và dòng vốn khối ngoại gia tăng, SAB có thể ghi nhận động lực tái định giá mạnh mẽ.
Ngược lại, MCH đã có diễn biến giá vượt trội so với các công ty cùng ngành, với mức tăng giá cổ phiếu trên 100% tính từ đầu năm, phản ánh tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ và kỳ vọng chuyển niêm yết sang HOSE. Kể từ khi niêm yết trên UPCOM vào năm 2017, MCH luôn giao dịch với mức chiết khấu so với các công ty cùng ngành trong khu vực. Việc chuyển sàn sắp tới có thể là động lực tái định giá đáng kể, giúp nâng cao tính minh bạch và thanh khoản, đồng thời đưa định giá tiệm cận hơn với các tiêu chuẩn ngành. Dựa trên hiệu suất ấn tượng và vị thế chiến lược, chúng tôi tin rằng MCH nên giao dịch với P/E mục tiêu là 24x, phù hợp với mức trung bình 5 năm của ngành.
*Trần Thị Thanh Nhàn & Nguyễn Thị Sony Trà Mi - Phòng Phân tích Maybank Investment Bank