Triển vọng ngành F&B đến từ đâu?

nhân khẩu học thuận lợi và tiềm năng từ phát triển du lịch.

Theo Shinhan Securities Vietnam, hiện tại, Việt Nam vẫn đang ở trong cơ cấu dân số vàng và dược duy trì cho đến ít nhất năm 2036 (theo Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc). Cơ cấu dân số trẻ là động lực quan trọng nhất cho chỉ tiêu F&B nhờ nhu cầu tiêu dùng đa dạng, khả năng nắm bắt xu hướng nhanh cũng như thói quen tiêu dùng hiện đại dần thay thế cho những tập quán truyền thống.

Ngoài ra, sự mở rộng thu nhập và bùng nổ của tầng lớp trung lưu cũng là một thuận lợi cho nền kinh tế nói chung và ngành F&B nói riêng. Dự kiến đến năm 2023, Việt Nam sẽ đón thêm 37 triệu người vào tầng lớp tiêu dùng (với mức tiêu dùng tối thiểu 11 USD/ngày- McKinsey). Năm 2000, chưa đầy 10% dân số Việt Nam nằm trong tầng lớp tiêu dùng, nhưng đến nay con số này đã tăng lên 40%. Đến năm 2030, tỷ lệ này có thể đạt mức 75%. Sức mua tăng thêm không chỉ đến từ bộ phận mới gia nhập tầng lớp tiêu dùng mà còn đến từ sự nâng cấp tiêu dùng lên các cấp độ cao hơn.

Shinhan Securities Vietnam cho rằng, bên cạnh những lợi thế dài hạn về nhân khẩu học như cơ cấu dân số trẻ và sự mở rộng của tầng lớp trung lưu, tiềm năng tăng trưởng dịch vụ du lịch cũng là một động lực quan trọng thúc đẩy chỉ tiêu cho dịch vụ ăn uống và lưu trú, đóng vai trò như một cấu phần quan trọng đối với tăng trưởng tiêu dùng.

Theo ước tính của Tổng cục Du lịch, năm 2025 đạt mục tiêu đón khoảng 130 triệu lượt khách du lịch nội địa và 23 triệu lượt khách quốc tế. Lũy kế 8 tháng đầu năm, Việt Nam đã đón khoảng 106 triệu lượt khách nội địa và 13,9 triệu lượt khách quốc tế, tăng trưởng lần lượt 18,4% và 21,7% so với cùng kỳ.

Shinhan Securities Vietnam cũng đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ trong việc ban hành những chính sách kích cầu và nâng cao mức độ minh bạch của thị trường nội địa, cụ thể:

Thứ nhất, chính thức duy trì VAT 8% cho đến hết năm 2026. Để hỗ trợ phục hồi kinh tế sau dịch COVID, Chính phủ lần đầu tiên giảm thuế VAT từ 10% về 8% trong năm 2022. Tháng 6/2025, Quốc hội chính thức phê duyệt tiếp tục duy trì mức giảm 2% VAT cho đến hết năm 2026, đồng thời mở rộng thêm đối tượng được giảm thuế như kinh doanh vận chuyển, logistics, dịch vụ công nghệ thông tin...

Thứ hai, nỗ lực triệt phá hàng giả, hàng kém chất lượng. Đáng chú ý là việc tăng cường kiểm soát và triệt tiêu các đường dây buôn bán hàng giả, hàng nhái, kém chất lượng (trong lĩnh vực thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm,...) góp phần thanh lọc thị trường và gia tăng khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp nội địa Việt Nam, cũng như giúp doanh nghiệp chớp lấy cơ hội mở rộng thị phần tử khoảng trống tiêu thụ của các sản phẩm bị loại bỏ.

Thứ ba, Nghị định mới siết chặt quản lý thuế đối với hộ kinh doanh. Nghị quyết 198/2025/QH15 quy định chuyển đổi từ hình thức thuế khoản sang thuế doanh thu đối với hộ kinh doanh kể từ 1/1/2026 là một bước chuyển mình quan trọng trong công tác điều tiết khu vực tư nhân, tạo sân chơi công bằng về thuế, giảm sự cạnh tranh bất bình đẳng về giá, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh của khối doanh nghiệp tư nhân. Tuy gây ra một số ảnh hưởng trong ngắn hạn, chúng tôi tin rằng về lâu dài sẽ là một động lực giúp thị trường bán lẻ hoạt động hiệu quả và minh bạch hơn.

Kết quả khảo sát của Công ty CP Báo cáo Đánh giá Việt Nam (Vietnam Report) vừa được công bố cũng chỉ ra ba động lực quan trọng đang dẫn dắt tăng trưởng của doanh nghiệp F&B. Trong đó, nổi bật nhất là sự gia tăng nhu cầu thực phẩm tốt cho sức khỏe và bền vững với 89,9% doanh nghiệp lựa chọn. Điều này cho thấy đây không còn là một xu hướng nhất thời, mà đã trở thành “chuẩn mực mới" trong tiêu dùng. Người dân sau giai đoạn sống chung với dịch bệnh ngày càng ưu tiên các sản phẩm tốt cho sức khỏe; đồng thời, đòi hỏi tính minh bạch, nguồn gốc rõ ràng và trách nhiệm môi trường từ doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, 64,7% doanh nghiệp nhấn mạnh yếu tố ổn định chi phí nguyên liệu và vận hành. Trong ngành F&B, biên độ lợi nhuận thường không cao, nên bất kỳ biến động nào về giá nguyên liệu hay chi phí logistics đều tác động trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh. Sự ưu tiên này phản ánh nỗi lo thường trực về biến động giá hàng hóa toàn cầu và rủi ro chuỗi cung ứng, đồng thời cho thấy chiến lược tăng trưởng bền vững không chỉ nằm ở sản phẩm, mà còn ở khả năng quản trị chi phí hiệu quả.

Cuối cùng, 55,4% doanh nghiệp coi dân số trẻ và sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng là động lực đáng chú ý. Với lợi thế “dân số vàng”, đặc biệt là thế hệ Gen Z và Millennials, thị trường đang chứng kiến sự dịch chuyển rõ rệt, từ ưu tiên giá sang ưu tiên trải nghiệm; từ sản phẩm đại trà sang sản phẩm cá nhân hóa và tiện lợi. Đây chính là động lực thúc đẩy doanh nghiệp F&B tăng cường đối mới sáng tạo, đẩy mạnh truyền thông số và xây dựng thương hiệu gắn liền với giá trị của thế hệ trẻ.

Mặc dù vậy, chuyên gia của Shinhan Securities Vietnam vẫn lo ngại về thu nhập cũng như những biến động về kinh tế là yếu tố gây trở ngại tâm lý tiêu dùng. Theo đó, chính sách tinh giản biên chế và cơ cấu lại tổ chức bộ máy nhà nước có thể gây ra một số ảnh hưởng trong ngắn hạn như thất nghiệp cục bộ gia tăng, đồng thời gây ra tâm lý bất ổn về thu nhập tương lai, dẫn đến niềm tin của người tiêu dùng suy giảm.

Bên cạnh đó là áp lực cạnh tranh với hàng ngoại gia tăng. Trong diễn biến mới nhất về thuế quan, Việt Nam đồng ý mức thuế nhập khẩu 0% đối với mọi loại mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ. Điều này sẽ làm gia tăng áp lực cạnh tranh đối với hàng nội địa Việt Nam, đặc biệt là với các mặt hàng tiêu dùng có mức độ nhạy cảm về giá cao.