Phát triển du lịch xanh, bền vững

MINH CHÂU• 21/11/2023 02:00

Phát triển du lịch xanh mang lại những giá trị mới cho sản phẩm du lịch, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế, đồng thời duy trì khả năng khai thác lâu dài, bền vững.

>>Khai thác hiệu quả tiềm năng nổi trội của du lịch biển

Tại Diễn đàn Phát triển du lịch xanh Việt Nam năm 2023 với chủ đề “Tăng trưởng xanh và bền vững”, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương cho biết, du lịch Việt Nam đang có những bước phục hồi và phát triển mạnh mẽ sau đại dịch, làm tiền đề tiếp nối thành công của giai đoạn trước, hình ảnh du lịch Việt Nam ngày càng được lan tỏa rộng rãi hơn và nhận được sự yêu mến của bạn bè, du khách quốc tế.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, du lịch hiện đang đối mặt với nhiều thách thức trong phát triển và khai thác, sử dụng tài nguyên thiên nhiên cũng như những vấn đề như quá tải cục bộ, tính mùa vụ, những vấn đề trong quản lý môi trường, nâng cao chất lượng và đa dạng hóa sản phẩm du lịch, tác động của biến đổi khí hậu và mực nước biển dâng. Do đó, phát triển du lịch xanh, du lịch bền vững đã trở thành một nguyên tắc, một xu thế chung trong phát triển du lịch nhiều quốc gia trên thế giới. Tiêu chí “xanh” đã ngày càng được thị trường coi trọng hơn trong việc lựa chọn điểm đến và sản phẩm du lịch.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương.

>>Việt Nam đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá du lịch tại thị trường Pháp và châu Âu

Chính vì vậy, phát triển du lịch xanh không chỉ đóng vai trò quan trọng trong công tác bảo vệ môi trường, tài nguyên mà còn mang lại những giá trị mới cho sản phẩm du lịch, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế, đồng thời duy trì khả năng khai thác lâu dài, bền vững. Với tiềm năng to lớn, Việt Nam có quyết tâm và đang vững bước trên con đường trở thành điểm đến du lịch xanh hàng đầu.

Tại Diễn đàn, Phó Cục trưởng Cục Quốc gia Việt Nam Nguyễn Lê Phúc nhận định, phát triển du lịch xanh, du lịch có trách nhiệm với môi trường và xã hội là một xu hướng, đồng thời là yêu cầu cũng như định hướng chiến lược quan trọng của du lịch Việt Nam. Những năm gần đây, du lịch xanh ngày càng được quan tâm, trở thành hướng phát triển quan trọng của nhiều quốc gia trên thế giới. “Du lịch và đầu tư xanh” được chọn là chủ đề của Ngày Du lịch thế giới năm 2023 đã nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường đầu tư cho du lịch xanh để hướng tới phát triển bền vững.

Nhận định về thực trạng của các loại hình du lịch xanh hiện nay, TS Nguyễn Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, Bộ VHTTDL) nhìn nhận, trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng và tác động tiêu cực đến du lịch, việc phát triển du lịch theo hướng xanh được xác định là con đường để hướng tới phát triển bền vững. Thế nhưng ở nước ta, việc khai thác, sử dụng tài nguyên du lịch tại một số địa phương còn diễn ra tự phát, chưa hợp lý, thậm chí tài nguyên du lịch ở nhiều nơi bị xâm hại nghiêm trọng. Trong khi đó, ý thức bảo vệ môi trường cảnh quan điểm đến của một bộ phận du khách, doanh nghiệp và cộng đồng chưa cao, vẫn còn tình trạng xả rác bừa bãi gây mất vệ sinh, dễ phát sinh dịch bệnh…

Việt Nam là đất nước có tiềm năng lớn trong phát triển du lịch xanh với nguồn tài nguyên phong phú, địa hình đa dạng.

Theo TS Nguyễn Anh Tuấn, để du lịch Việt Nam phát triển theo hướng tăng trưởng xanh cần phải tôn trọng và bảo vệ tài nguyên du lịch tự nhiên, văn hóa, dựa trên tính nguyên sơ, nguyên bản của các giá trị cảnh quan thiên nhiên và di sản văn hóa dân tộc. Phát triển đa dạng các loại hình du lịch sinh thái, cộng đồng, sinh thái nông nghiệp nông thôn, khám phá - trải nghiệm các giá trị di sản tự nhiên và văn hóa, nghỉ dưỡng - chăm sóc sức khỏe; phát triển du lịch theo hướng chất lượng gắn với trách nhiệm xã hội, đặc biệt ở những vùng khó khăn.

Cùng với đó, theo Phó Cục trưởng Nguyễn Lê Phúc, phát triển du lịch xanh cần quan tâm 3 nội dung cơ bản, đó là: Quản lý du lịch xanh: cần có thể chế, chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển du lịch xanh; Phát triển các sản phẩm và dịch vụ du lịch xanh: các cơ sở kinh doanh du lịch, doanh nghiệp du lịch khai thác tài nguyên, phát triển sản phẩm, tạo ra sản phẩm và dịch vụ du lịch xanh; Tiêu dùng du lịch xanh: khách du lịch có ý thức lựa chọn sử dụng các sản phẩm, dịch vụ du lịch xanh, lựa chọn điểm đến xanh; có trách nhiệm bảo vệ tài nguyên và môi trường khi đi du lịch.

Tại Diễn đàn, các chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp du lịch cũng đã đề xuất nhiều ý tưởng, kiến nghị và hiến kế các giải pháp tạo bước đột phá phát triển du lịch xanh tại Việt Nam.