"Phát triển kinh tế tư nhân là một bứt phá cho tăng trưởng kinh tế năm tới"

Theo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, tinh thần “bứt phá” trong năm 2019 có vai trò bản lề, nước rút cho việc thực hiện Kế hoạch 5 năm 2016-2020 và cả Chiến lược 10 năm 2011-2020. 

Bứt phá đầu tiên là thể chế

Chủ trì cuộc họp Thường trực Chính phủ về xây dựng nghị quyết mang tính “xương sống” cho năm 2019, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã nghe thảo luận và cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết 01 của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và dự toán ngân sách Nhà nước năm 2019 .

Theo đó, Thủ tướng nhấn mạnh, Nghị quyết 01 không chỉ đơn giản là một bản nghị quyết về kinh tế-xã hội mà là quyết tâm chính trị, khát vọng phát triển của Chính phủ trong chỉ đạo điều hành.

Về phần bối cảnh tình hình, Nghị quyết cần đánh giá khái quát năm 2018 với các ý chính như sự nỗ lực của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, sự chỉ đạo điều hành quyết liệt của các cấp, các ngành; hoàn thành toàn diện, đạt và vượt 12/12 chỉ tiêu, nhất là “sức khỏe của nền kinh tế”, đời sống nhân dân mọi vùng miền được nâng lên. 

Trên thực tế, bối cảnh năm 2019, kinh tế thế giới được dự báo chậm lại, có nhiều khó khăn, thách thức. trong khi đó, Việt Nam có phát triển nhưng sức chống chịu của nền kinh tế còn hạn chế, trong khi các FTA thế hệ mới như CPTPP, EVFTA đặt ra các yêu cầu cao hơn. Do đó, theo Thủ tướng, cần nói rõ tình hình để chuẩn bị tâm thế sẵn sàng hội nhập.

“Nếu các địa phương, doanh nghiệp, người dân không sẵn sàng thì sẽ thất bại, sẽ biến các lợi thế từ các FTA thành bất lợi”, Thủ tướng cho biết.

Về phương châm hành động năm 2019, Thủ tướng nhấn mạnh, cần thể hiện rõ khát vọng dân tộc khi đây là dịp kỷ niệm 50 năm ngày thực hiện Di chúc của Bác Hồ. Tinh thần là phải dễ nhớ, dễ thực hiện.

Đặc biệt, nhất trí với các ý kiến về nội hàm “bứt phá”, Thủ tướng cho rằng, bứt phá đầu tiên là thể chế.

Động lực tăng trưởng mới

Do đó, trọng tâm chỉ đạo, điều hành năm 2019 được Thủ tướng nhấn mạnh là cần bổ sung, làm rõ 3 nội dung. Thứ nhất, nâng cao năng lực nội tại và tính tự chủ của nền kinh tế.

Thứ hai, xây dựng bộ máy liêm chính, hành động phục vụ, Thủ tướng nhấn mạnh đây là nền tảng để tạo nên bộ máy nói không với tiêu cực, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân. Mọi cấp, mọi ngành, nhất là cấp trung gian, cấp cơ sở liên quan trực tiếp đến người dân phải làm tốt khâu này, chấm dứt tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”.

Thứ ba, tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu, đây là những lĩnh vực còn tồn tại nhiều hạn chế, bất cập.

Về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu năm 2019, Thủ tướng nhìn nhận, dự thảo đã đề cập tương đối đầy đủ các lĩnh vực nhưng cách viết còn chưa mạnh mẽ. Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần chỉ đạo quyết liệt, có điểm nhấn, có nội dung cụ thể, sát thực tiễn, có giải pháp trực diện vào những khó khăn, vướng mắc, vấn đề phát sinh, xoáy vào những vấn đề bất cập hiện nay chứ không chung chung.

Cần thể hiện cho rõ ổn định vĩ mô là mục tiêu ưu tiên nhất quán, là nền tảng phát triển nhanh, bền vững. Lưu ý quan điểm điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt và chính sách tài khóa chặt chẽ, hiệu quả.

Về ngân sách Nhà nước, cần tập trung chống thất thu, chuyển giá, triệt để tiết kiệm chi tiêu, chống thất thoát, lãng phí trong đầu tư công. Có giải pháp cụ thể hơn nữa tăng cường quản lý tài sản công, các loại tài nguyên, nhất là đất đai. Cần nói rõ quy định nghiêm túc về đấu thầu, áp dụng rộng rãi đấu thầu qua mạng, bảo đảm thực chất, công khai, minh bạch.

Cần đề cập mạnh hơn về đổi mới, cơ cấu lại đơn vị sự nghiệp công lập, một trọng tâm của cải cách hành chính công.

Đối với nội dung xuất nhập khẩu, cần thể hiện rõ hơn các nhóm giải pháp thúc đẩy xuất khẩu, kiểm soát nhập khẩu, đặc biệt là thông tin kịp thời hơn tình hình trong nước và quốc tế, theo dõi sát diễn biến tình hình, sự thay đổi chính sách của các nước, đưa vào mục tiêu phấn đấu cân bằng và thặng dư thương mại bền vững.

Đối với vấn đề kết cấu hạ tầng, Thủ tướng yêu cầu khẩn trương triển khai xây dựng một số công trình tạo động lực cho phát triển và điều rất quan trọng là huy động nguồn lực đầu tư, tháo gỡ vướng mắc trong đầu tư.

Thủ tướng đặc biệt yêu cầu bổ sung một khổ về khoa học công nghệ, nói rõ doanh nghiệp công nghệ, áp dụng mạnh mẽ kỷ nguyên số, thanh toán điện tử… coi như một đột phá chiến lược hay “một danh mục trong bứt phá”.

Về vấn đề thúc đẩy và nâng cao hiệu quả cơ chế điều phối vùng, Thủ tướng cho rằng, cần đưa ra giải pháp tốt hơn để phát huy vai trò vùng, một câu hỏi lớn đặt ra mà chưa có lời giải rõ ràng.

Về cơ cấu lại đầu tư công, cổ phần hóa, thoái vốn và cơ cấu lại tổ chức tín dụng, năm 2019, phải tạo chuyển biến căn bản về lĩnh vực này với tinh thần hiệu quả, cả về số lượng và chất lượng. “Tại sao cùng một địa phương, có nơi giải ngân rất lớn, có nơi giải ngân rất chậm. Có phải tinh thần trách nhiệm hay là cách làm”, Thủ tướng nói.

Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh việc xác định rõ động lực tăng trưởng mới, đó là nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp chế biến chế tạo, công nghệ thông tin, dịch vụ du lịch, đô thị… “Trong nông nghiệp thì cần chú ý cái gì, hợp tác xã kiểu mới, thu hút hiệu quả doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn”, Thủ tướng nói.

Thủ tướng cũng cho rằng, Dự thảo Nghị thảo 01 cũng cần nêu rõ môi trường đầu tư kinh doanh, phát triển kinh tế tư nhân là một động lực, một bứt phá cho tăng trưởng kinh tế sắp tới. 

Trước đó, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 11 của Chính phủ thảo luận về Nghị quyết 01, Thủ tướng cho rằng, các chỉ tiêu Chính phủ giao trong Nghị quyết phải mang tính phấn đấu ở mức cao hơn, Thủ tướng lấy ví dụ, mục tiêu tăng trưởng 2019 phấn đấu đạt là 6,8%, tức là ở cận trên mức Quốc hội đã thông qua (từ 6,6 – 6,8%).

"Điều quan trọng của Nghị quyết là các nhiệm vụ, biện pháp phải giải quyết được các bức xúc, điểm nghẽn trong phát triển kinh tế xã hội. Trong đó, không chỉ duy trì tốc độ tăng trưởng cao hơn năm 2018 mà còn ổn định kinh tế vĩ mô và nâng cao mọi mặt đời sống xã hội. Bên cạnh chất lượng tăng trưởng, cần chú ý, xử lý các vấn đề bất cập của xã hội và có một số đột phá, dám nghĩ, dám làm, đổi mới sáng tạo, hành động quyết liệt hơn nữa, thể hiện khát vọng vươn lên của đất nước", Thủ tướng nhấn mạnh.