Phú Thọ: Định hình cực công nghiệp mới miền Bắc

Tỉnh Phú Thọ xác định công nghiệp – dịch vụ – logistics là ba trụ cột, đặt tiêu chí “chất lượng trước số lượng”. Như Chủ tịch UBND tỉnh Trần Duy Đông nhấn mạnh: “Việc sáp nhập tỉnh là cơ hội lịch sử để tái cấu trúc toàn diện mô hình tăng trưởng, nhằm tạo ra những thay đổi đột phá về không gian, động lực và cơ hội phát triển.”

Động lực mới từ không gian kinh tế mở rộng

Sau sáp nhập 3 tỉnh (Phú Thọ - Vĩnh Phúc – Hoà Bình), tỉnh Phú Thọ mới sở hữu lợi thế địa chiến lược nổi bật: nằm ở trung tâm vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, tiếp giáp Hà Nội, có mạng lưới giao thông hoàn chỉnh gồm cao tốc Nội Bài – Lào Cai, Quốc lộ 2 và đường sắt xuyên Việt. Hạ tầng giao thông kết nối liên vùng giúp địa phương này trở thành “bệ phóng” cho các ngành công nghiệp chế biến, điện tử, công nghiệp phụ trợ và logistics.

Theo số liệu của Cục Thống kê Phú Thọ (2024), chỉ riêng năm 2024, các khu công nghiệp của tỉnh đã thu hút hơn 820 triệu USD vốn FDI, tăng 1,8 lần so với cùng kỳ. Sau sáp nhập, dự kiến quy mô FDI hợp nhất vượt 2,5 tỷ USD, tập trung chủ yếu vào các dự án sản xuất linh kiện điện tử, pin năng lượng, vật liệu mới và thực phẩm chế biến. Điểm nhấn là khu công nghiệp Phù Ninh mở rộng được quy hoạch thêm 500 ha để hình thành “tổ hợp sản xuất công nghệ xanh”, thu hút các tập đoàn Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore đầu tư.

Đáng chú ý, năm 2025, tỉnh Phú Thọ đã có những tư duy mới trong chính sách thu hút đầu tư, ban hành chiến lược thu hút FDI giai đoạn 2025 – 2030, tập trung 5 hướng chính gồm: Ưu tiên dự án công nghệ cao, chuyển đổi xanh, hạn chế dự án tiêu tốn năng lượng hoặc gây ô nhiễm; Rút ngắn 40 % thời gian giải quyết thủ tục hành chính thông qua nền tảng “một cửa điện tử FDI Portal”; Thành lập Trung tâm Hỗ trợ nhà đầu tư FDI vùng trung du, giúp doanh nghiệp tiếp cận quỹ đất, tín dụng và nhân lực địa phương; Tăng cường liên kết vùng – đặc biệt là trục Hà Nội – Phú Thọ – Yên Bái – Lào Cai để phát huy vai trò “vùng vệ tinh công nghiệp phía Tây Thủ đô”; Khuyến khích hình thành chuỗi giá trị nội địa hóa, kết nối doanh nghiệp FDI với các doanh nghiệp Việt trong chuỗi cung ứng.

Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Trần Duy Đông khẳng định: “Tỉnh luôn chú trọng phát triển công nghiệp trong chiến lược phát triển dài hạn. Phú Thọ ưu tiên và tập trung phát triển các khu công nghiệp công nghệ cao để thu hút đầu tư vào các ngành công nghiệp mới nổi, giá trị gia tăng cao, thân thiện môi trường.”

Song song với những chính sách thu hút đầu tư, sau sáp nhập Phú Thọ đã tái cơ cấu quy hoạch 12 khu công nghiệp, hợp nhất hạ tầng kỹ thuật của Phú Hàm, Thụy Vân, Khai Quang và Lạc Thịnh, tổng diện tích hơn 3.500 ha. Dự kiến đến 2026, các khu này sẽ có hạ tầng đồng bộ: điện, nước, giao thông nội bộ, viễn thông và xử lý nước thải đạt chuẩn quốc tế.

Ngoài ra, dự án cao tốc Hòa Bình – Vĩnh Phúc (trục mới cắt ngang tỉnh Phú Thọ) được kỳ vọng giúp giảm 40 % chi phí logistics, kết nối thẳng với cảng Đình Vũ (Hải Phòng) và sân bay Nội Bài. Đặc biệt, Trung tâm Logistics Việt Trì – Lâm Thao được khởi công đầu 2025 với tổng vốn 6.000 tỷ đồng, trong đó có FDI từ Tập đoàn CJ Logistics (Hàn Quốc). Đây là dự án logistics cấp vùng đầu tiên tại miền Bắc ngoài Hà Nội và Bắc Ninh.

Trung tâm công nghiệp phụ trợ và năng lượng sạch

Dù sở hữu vị trí và hạ tầng thuận lợi, nhưng bài toán nhân lực chất lượng cao vẫn là thách thức lớn đối với tỉnh. Năm 2024, lực lượng lao động kỹ thuật Phú Thọ chỉ chiếm khoảng 23%, thấp hơn trung bình vùng Đồng bằng sông Hồng (37%).

Để hoá giải những thách thức trên, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Trần Duy Đông cho biết, tỉnh đang phối hợp với Đại học Hùng Vương, Đại học Công nghiệp Việt Trì và một số trường cao đẳng nghề của Vĩnh Phúc, Hòa Bình để hình thành mạng lưới đào tạo nhân lực vùng công nghiệp trung du, dự kiến cung cấp 25.000 lao động kỹ thuật/năm cho các dự án FDI.

Cùng với đó, tỉnh cam kết triển khai cải cách thể chế “3 rõ”: rõ trách nhiệm – rõ thời hạn – rõ kết quả.

Thực tế, điều này đã được minh chứng khi năm 2024, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của Phú Thọ đạt 68,5 điểm, tăng 7 bậc, nằm trong nhóm “Khá” trên bảng xếp hạng quốc gia.

Ngoài ra, theo quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt tháng 6/2025, “tỉnh Phú Thọ mới” được định hướng trở thành trung tâm công nghiệp phụ trợ và năng lượng sạch vùng trung du miền Bắc, tập trung ba hành lang phát triển: Hành lang Việt Trì – Vĩnh Yên: trung tâm công nghiệp điện tử và sản xuất thiết bị công nghệ cao.

Hành lang Thanh Thủy – Hòa Bình: năng lượng tái tạo, chế biến nông sản và du lịch sinh thái. Hành lang Phù Ninh – Yên Lập: sản xuất pin, linh kiện ô tô, vật liệu mới. Đến 2030, tỉnh đặt mục tiêu thu hút tổng vốn FDI đạt 8 tỷ USD, trong đó 70 % dự án thuộc lĩnh vực công nghệ cao và xanh.

Theo các chuyên gia kinh tế, việc sáp nhập ba tỉnh không chỉ là câu chuyện hành chính mà là bước đi chiến lược để tái thiết lập cấu trúc vùng kinh tế. Khi Phú Thọ hợp nhất với Vĩnh Phúc và Hòa Bình, địa phương này hình thành “tam giác phát triển công nghiệp – công nghệ – du lịch” với dân số, hạ tầng và tài nguyên đủ lớn để hấp thụ dòng vốn FDI đang dịch chuyển từ Trung Quốc sang Đông Nam Á.

Theo Bộ Tải Chính, đến nay Việt Nam đã thu hút hơn 39 tỷ USD FDI, tăng 14 % so với cùng kỳ 2024; trong đó, vùng trung du miền Bắc chiếm gần 10%. Với lợi thế quy mô mới, Phú Thọ có thể trở thành điểm đến hàng đầu của các dự án trung và cao cấp, cạnh tranh trực tiếp với Bắc Ninh, Thái Nguyên, Hải Phòng.

Từ một địa phương có xuất phát điểm nông nghiệp, Phú Thọ đang vươn lên thành “vùng động lực công nghiệp mới” sau sáp nhập. Nhưng để duy trì sức hút lâu dài, lãnh đạo tỉnh hiểu rằng không chỉ cần ưu đãi, mà cần thể chế minh bạch, môi trường đầu tư ổn định, dịch vụ hành chính chuyên nghiệp.

Như Chủ tịch Trần Duy Đông khẳng định trong một buổi làm việc với doanh nghiệp Hàn Quốc: “Phú Thọ xác định đồng hành cùng nhà đầu tư là kim chỉ nam hành động. Chúng tôi không chỉ mời gọi, mà tạo điều kiện để doanh nghiệp thành công và gắn bó lâu dài.”

“

9 tháng đầu năm 2025, Phú Thọ thu hút 26 dự án FDI mới với tổng vốn đăng ký cấp mới và tăng thêm đạt 569,93 triệu USD, vượt 7% so với cùng kỳ năm 2024. Cùng với đó, có 30 dự án trong nước được cấp phép mới với tổng vốn đầu tư 11.685,86 tỷ đồng, tăng gấp 2,5 lần so với cùng kỳ năm trước.