Phúc lợi của bankers

LÊ MỸ• 19/02/2021 06:30

Sau Tết là thời gian mà việc dịch chuyển nhân sự thường sẽ vào “cao điểm”. Với các bankers có kế hoạch, “nhảy việc” hay nhận thưởng Tết cũng là chuyện cân đo.

Năm nay, câu chuyện thưởng Tết của ngân hàng được xem là tâm điểm hút những con số khi hầu hết các tổ chức đều đã báo lãi to. Tuy nhiên, bình tâm xem xét, ngoài chuyện thưởng Tết, thì tùy thuộc “khẩu vị” và lựa chọn cá nhân mà nhiều banker vẫn cho rằng chính sự phát triển mạnh mẽ của tổ chức họ làm việc, cùng chính sách phúc lợi vì con người - nền tảng bền vững của các ngân hàng trong suốt cả năm – mới là điều cốt yếu giữ chân họ.

Vietcombank là một trong những ngân hàng Big Four được

Vietcombank là một trong những ngân hàng Big Four được đánh giá cao về chế độ phúc lợi cho người lao động

Một banker mới đây đã đưa ra so sánh chế độ việc làm, lương, thưởng của nhân viên tại các ngân hàng lớn, theo cách gọi chung là “bank to” hoặc là nhóm Big Four gồm Agribank, Vietcombank, BIDV và VietinBank. Vị này cho biết tại BIDV, mức lương của nhân viên cấp chuyên viên ngân hàng thường tùy thuộc vào chi nhánh và vào hiệu quả kinh doanh của từng chi nhánh. Mức thưởng thì tùy thuộc hiệu quả hoạt động kinh doanh chung lẫn tình hình nợ quá hạn. Một chi nhánh bình thường ít nợ quá hạn, chỉ tiêu hoàn thành thì thu nhập mỗi nhân viên không dưới 18-20 triệu đồng/ tháng và được chia đều.

Nhìn chung, theo vị này, cách trả lương thưởng và thu nhập chung của VietinBank, VCB, BIDV được cho là tương tự nhau. Sự khác biệt nằm ở chỗ áp lực công việc và cơ hội thăng tiến. “Mỗi ngân hàng đều có được, có mất, thu nhập như nhau nhưng hên xui còn phụ thuộc vào chi nhánh, lãnh đạo”, vị này nhận xét.

Trên thực tế, chúng ta được biết mỗi ngân hàng trong nhóm big 4 đang có hàng ngàn nhân sự cấp chuyên viên, ở các vị trí khác nhau. Chế độ lương thưởng theo đó, tin chắc cũng khó có chuyện "cào bằng", cho dù là ở "bank" 100% thuộc quốc doanh hoặc Nhà nước chi phối tỷ lệ cao đến tỷ lệ thấp hơn. Một chuyên viên ngân hàng kỳ cựu, đã nhiều năm gắn bó với BIDV tại TP HCM tâm sự, về lương thưởng nhà băng đối với chị, thu nhập thực tế chỉ ở mức “vừa phải”, không sánh được với nhiều bạn bè cùng trang lứa đã chuyển đổi sang làm các ngân hàng ngoại và có nhiều người đã lên tới cấp quản lý tại các chi nhánh, văn phòng đại diện của các tổ chức này ở Việt Nam. Nhưng áp lực công việc những năm qua vẫn ở mức “chấp nhận được”. Ngoài ra cách đây hơn chục năm, chị đã dành dụm mua một số lượng cổ phiếu BID và VCB. Giá các cổ phiếu đã điều chỉnh sau nhiều lần chia tách, phát thưởng, tăng vốn… không chỉ vẫn giữ được mức rất cao so với giá mua khởi đầu mà khoản đầu tư dài hạn của chị cũng đã nhân số lượng. Qua đó nhân giá trị nhiều lần. "Đây là khoản “lợi tức” cộng thêm mà nhờ làm banker mới có điều kiện đầu tư và tích lũy. Vì vậy mình hài lòng với vị trí và thu nhập vừa tầm của mình ở ngân hàng, yên tâm cho đến lúc...nghỉ hưu", chị nói.

Cấp cao hơn, lại được biết không ít người thà chọn ở vị trí thấp tại ngân hàng lớn – thương hiệu to, còn hơn là ở vị trí cao hơn ở ngân hàng nhỏ. Giới bankers chuyền tai nhau có vị lãnh đạo cấp cao của ngân hàng nọ khi được giao nhiệm vụ đến nhà băng khác, ở cương vị mới thăng tiến, toàn quyền điều hành hỗ trợ tái cấu trúc, nhưng vị này đã rất…đau khổ. Ông cho rằng cực chẳng đã vì phân công của tổ chức mà phải đi, còn bản thân cá nhân vẫn mong muốn được ở nhà băng có thương hiệu lớn, khối lượng công việc chưa biết ở đâu nhẹ nhàng hơn nhưng ít nhất guồng hệ thống đã sẵn, lại nhẹ đầu với trách nhiệm ít nặng nề, bớt rủi ro.

Có thể nói rằng với nhiều banker, chưa bàn tới yếu tố rủi ro trong công việc và trọng trách ở từng vị trí mà thường là "chỗ càng cao, gió càng lớn", và dù rằng lương thưởng là quan trọng, nhưng phúc lợi đến từ môi trường việc làm, hệ thống vận hành, giá trị thương hiệu của tổ chức, hay cơ hội thăng tiến tỷ lệ phù hợp với áp lực công việc và thời gian “để sống”, thậm chí là nhìn thấy được giá trị cống hiến của mình với tổ chức và cộng đồng xã hội… mới là trọn vẹn các giá trị khiến họ muốn gắn bó và hài lòng. Đây có lẽ cũng là “phúc lợi” đặc biệt", là yếu tố then chốt quyết định “Môi trường làm việc tốt nhất” - điều mà một Tạp chí Nhân sự khu vực châu Á đã mỹ từ hóa nó thông qua xây dựng và khảo sát trên các tiêu chí người lao động nói chung mơ ước. Nói nôm na và thực chất, có lẽ với người lao động nói chung thì dù làm việc ở đâu, “bán sức lao động” cho tổ chức nào, theo công việc nào, thì mục tiêu thu nhập mới chỉ là một phần. Tuy các cụ vẫn dạy "có thực mới vực được đạo", nhưng ngoài lương và thưởng, người lao động càng cần, cũng có quyền mong đợi nhiều hơn thế.

Trở lại với ý kiến của một banker khi so sánh lương thưởng ở các ngân hàng lớn, vị này cũng cho rằng nếu có năng lực, người lao động có thể xem xét thử sức ở những doanh nghiệp hàng đầu như Viettel, Vinamilk, Vingroup... Có lẽ, yếu tố kì vọng là một môi trường việc làm với sự năng động, sáng tạo, cởi mở tạo mọi cơ hội cho các nhân sự cá nhân - một "phong cách quản trị kiểu tư nhân" khác? Hoặc hơn thế, là mục tiêu táo bạo khi nhìn về tấm gương các nhà kinh doanh dẫn dắt doanh nghiệp tư nhân lớn, như trường hợp chị Mai Kiều Liên, CEO sáng giá của Vinamlik, người đã đi lên từ vị trí kỹ sư bình thường. Hay như ở Viettel tuy là Doanh nghiệp Nhà nước, lại là Tập đoàn Công nghệ duy nhất trong top 500 thương hiệu doanh nghiệp giá trị nhất thế giới...

Hẳn nhiên, không có tưởng thưởng hay mong đợi nào được đáp đền chỉ từ nỗ lực một phía. Và phải có lý do thì có “bank to” mới chọn giải pháp giữ một phần lương ở lại, thưởng dồn sau khi tổng kết hoạt động kinh doanh và thường là "ting ting" sau Tết. Do đó đôi khi, mức thưởng cũng "phình" gây choáng ngợp với các bankers hay tổ chức kinh doanh khác trên thị trường. Có ngân hàng tư nhân thậm chí còn học hỏi giải pháp này và đầy thời gian thưởng dồn qua tháng 3, tháng 4 – thời điểm mà các cơ hội “nhảy việc” của người lao động đã hẹp bớt cửa...

"Mọi lý thuyết đều là màu xám" trước bức ảnh được chia sẻ gây bão trên mạng xã hội ngày đầu năm mới vừa qua...

Lương thưởng và phúc lợi của các bankers là như vậy. Của người lao động trong một năm Covid thứ nhất và trong cuộc sống còn bộn bề, cũng đa màu như những mong ước về các phúc lợi thiết thực và đặc biệt khác. Không có sự so sánh nào phù hợp về các chế độ phúc lợi đối với từng nghề nghiệp của từng người trong xã hội, bao gồm cả tính toán vị trí xã hội hay mức độ đầu tư tay nghề, chất xám, giá trị cống hiến... tương đương với mức thu nhập và các tưởng thưởng. Một cây viết của một tổ chức truyền thông từng chia sẻ với phóng viên là dịp Tết Tân Sửu, thưởng Tết của anh chỉ bằng một nửa thưởng Tết của bà xã là công nhân dệt may. Còn với người nữ công nhân môi trường đô thị trong bức ảnh lay động hàng ngàn trái tim khi chị đưa 2 con gái cùng đi làm vào ngày mùng 1 Tết, thì có lẽ, "phúc lợi" mà chị nhận được hoàn toàn không nằm ở câu chuyện lương thưởng hay thậm chí là môi trường việc làm. Phúc lợi ấy, cao hơn mà giản dị vô bờ, hẳn là niềm vui hân hoan với tà áo dài đỏ thắm mừng Xuân của 2 cô gái nhỏ, và ẩn chứa cả những niềm hy vọng gửi trong nụ cười tươi con trẻ đang phụ Mẹ đẩy xe rác trên đường...