DIỄN ĐÀN DOANH NGHIỆP 2022: Thay đổi tư duy trong cải cách thể chế
Theo ông Phan Đức Hiếu, yêu cầu về cải cách thể chế của Việt Nam là đúng, nhưng phải thay đổi tư duy, thay đổi cách làm và đặc biệt nhấn mạnh đến thời gian để hoàn thành nhiệm vụ được giao.
>> DIỄN ĐÀN DOANH NGHIỆP 2022: Doanh nghiệp kỳ vọng chương trình tổng thể hồi phục kinh tế
Tại “Diễn đàn Doanh nghiệp 2022: Nhận diện thị trường và phương thức thích ứng”, ông Phan Đức Hiếu, Uỷ viên thường trực, Uỷ viên Kinh tế của Quốc hội đã chia sẻ về những khuyến nghị chính sách cho môi trường đầu tư kinh doanh 2022.
Ông Phan Đức Hiếu, Uỷ viên thường trực, Uỷ viên Kinh tế của Quốc hội
Theo đó, về cải cách thể chế và cải thiện môi trường kinh doanh, Việt Nam đã làm rất nhiều năm và sẽ tiếp tục làm thêm nhiều năm nữa, nhưng trong bối cảnh COVID-19 vừa qua đã mang tới nhiều bài học. Câu hỏi đặt ra là, Việt Nam cần phải làm gì thêm không về cải thiện môi trường kinh doanh hay có cần làm gì khác đi từ những tác động của dịch bệnh?
Trả lời câu hỏi, ông Hiếu cho rằng, yêu cầu về cải cách thể chế hay cải thiện môi trường kinh doanh, chúng ta có Chiến lược Phát triển kinh tế xã hội, Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm và Quốc hội vừa thông qua hai tài liệu quan trọng cho năm 2022 là Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 2022 và cơ cấu lại nền kinh tế cùng nhiều Nghị quyết khác của Chính phủ.
Về chiến lược phát triển, theo ông Hiếu có ba đột phá chiến lược và 10 nhóm nhiệm vụ giải pháp, trong đó ông HIếu nhấn mạnh về cải cách thể chế, thậm chí đặt ra mục tiêu phấn đấu năm 2030, Việt Nam sẽ được xếp vào nhóm 30 quốc gia hàng đầu.
Tuy nhiên, ông Hiếu cho rằng, trong bối cảnh COVID-19 xảy ra, cần phải có sự phản ứng chính sách nhanh, đòi hỏi cao, mang tính chất toàn diện và mang tính chất dự đoán dài hạn. Đặc biệt, rất nhiều vấn đề rất khó dự đoán và phức tạp vì COVID-19 tác động đến mọi mặt đời sống kinh tế và chính sách mới thì chưa có tiền lệ. Trong khi đó, chúng ta phải quyết định nhanh, mà có một thực tiễn rất tốt trước đó là Nghị quyết số 42 về giãn hoãn thuế năm 2020 chỉ ban hành trong vòng chưa đầy một tháng hoặc hơn. Nếu theo một quy trình ban hành Nghị định thông thường thì mất ít nhất một năm là phù hợp, nhưng Việt Nam đã thực hiện trong một tháng.
Chúng ta cũng có tiền lệ khi Quốc Hội ban hành một Nghị quyết để tạo dư địa thực thi chính sách chống dịch được tốt hơn, đó cũng là những vấn đề rất mới trong cải cách thể chế. Vậy chúng ta tiếp tục phát huy cơ chế này, nghĩa là làm chính sách nhanh hay sẽ quay về cơ chế cũ? Trong khi hiện nay có một số quy định pháp luật không hợp lý, cần sửa đổi.
>>[TRỰC TIẾP] Diễn đàn Doanh nghiệp 2022: Nhận diện thị trường và phương thức thích ứng
Do đó, theo ông Phan Đức Hiếu cần chú ý vào cáo yếu tố như sau:
Thứ nhất, là thể chế cho môi trường kinh doanh, thể chế cho việc ra quyết định đòi hỏi phải nhanh, chính xác, toàn diện.
Thứ hai, ai cũng nói về chuyển đổi số, nhiều khi không nói nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn làm, vì lợi ích của doanh nghiệp. Nhưng chuyển đổi số trong cải cách thể chế và thủ tục hành chính lại rất quan trọng.
“Nhưng theo tôi, thủ tục hành chính truyền thống và ứng dụng công nghệ trong giải quyết thủ tục hành chính hiện nay chưa đáp ứng yêu cầu và đòi hỏi của người dân, doanh nghiệp trong bối cảnh mới”, ông Hiếu nêu.
Diễn đàn “Doanh nghiệp 2022: Nhận diện thị trường và phương thức thích ứng” do Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức ngày 23/11/2021.
Thứ ba, có một bài học kinh nghiệm rất quan trọng cho tương lai, đó là mặc dù trong thời gian vừa qua, khi thiết kế thực thi các chính sách hỗ trợ, nhanh, toàn diện nhưng vẫn gặp phải một số rào cản về thủ tục hành chính và rào cản về pháp lý.
“Có rất nhiều gói hỗ trợ bị vướng về thủ tục hành chính, trong đó, doanh nghiệp tiếp nhận chính sách tốt nhất là những chính sách không có thủ tục hành chính như giãn, hoãn thời gian nộp thuế. Còn bất kỳ chính sách nào chỉ cần có một thủ tục hành chính thôi thì doanh nghiệp đều khó tiếp cận.Rào cản về thủ tục không chỉ gây khó khăn, mà còn tạo ra sự không công bằng cho cộng đồng doanh nghiệp trong việc tiếp cận chính sách và làm méo mó môi trường kinh doanh”, ông Hiếu phân tích.
Thứ tư, có rất nhiều bài học trong bối cảnh dịch bệnh. Càng ngày, chúng ta càng nhận ra cải cách thể chế phải được thực thi một cách nhanh chóng và mạnh mẽ, thể chế phải đi trước. Chiến lược phát triển kinh tế có ba đột phá, trong đó có luật thể chế. Vì vậy không thể nói hoàn thành cải cách thể chế vào năm cuối cùng của thực hiện chiến lược được. Do đó, những năm đầu tiên của việc thực hiện cải cách phải là thể chế để có dư địa thực hiện tiếp.
Đáng chú ý, nếu hoạt động thể chế trong bối cảnh của COVID-19 còn bất định, thì sự hợp tác, phối hợp giữa các cơ quan, Bộ ngành, địa phương còn gặp nhiều khó khăn. Trong đại dịch, ngay cả một biện pháp của một địa phương nào, nếu không có sự phối hợp với địa phương khác, ngay lập tức tạo thành rào cản tạo, điểm nghẽn trong việc lưu thông.
Theo kinh nghiệm quốc tế, rất nhiều quốc gia trước khi cải cách dài hạn đã thành lập cơ chế phân quyền. Để sự phối hợp giữa các cơ quan được thuận lợi, không chỉ trong quốc gia mà còn trên trường quốc tế. Ví dụ như hộ chiếu vaccine, một quốc gia không thể làm được, hay giấy thông hành trong Việt Nam, một tỉnh cấp mà tình khác không thừa nhận cũng sẽ không thực thi được, vì thế cơ chế phối hợp ngày càng trở nên quan trọng.
Cuối cùng, ông Phan Đức Hiếu nhấn mạnh, yêu cầu về cải cách thể chế của Việt Nam là đúng, nhưng phải thay đổi tư duy, thay đổi cách làm và đặc biệt nhấn mạnh đến thời gian để hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Có thể bạn quan tâm
DIỄN ĐÀN DOANH NGHIỆP 2022: Thay đổi tư duy trong cải cách thể chế
15:25, 23/11/2021
Diễn đàn Doanh nghiệp 2022: Bối cảnh thế giới và những điểm nhấn cho phát triển kinh doanh
15:00, 23/11/2021
DIỄN ĐÀN DOANH NGHIỆP 2022: Doanh nghiệp kỳ vọng chương trình tổng thể hồi phục kinh tế
14:39, 23/11/2021
[TRỰC TIẾP] Diễn đàn Doanh nghiệp 2022: Nhận diện thị trường và phương thức thích ứng
14:00, 23/11/2021