Một năm "xáo trộn" của Donald Trump

Khi “trong không ấm”

Nếu hỏi Trump năm 2018 của ông như thế nào, ông sẽ trả lời đó là một năm thành công vang dội. "Chưa ai đảm nhận vị trí tổng thống tốt hơn tôi" – như một khẳng định của ông với tờ Washington Post.

Trump là một trong những tổng thống có sự tự tôn dân tộc rất cao, khi ông luôn giữ nhiệt cho ngọn lửa dân túy bằng các buổi hùng biện với chủ đề "Khiến nước Mỹ hùng mạnh trở lại" với đám đông người ủng hộ. Điều này làm cho nhiều người có cảm giác chiến dịch bầu cử năm 2016 của ông chưa bao giờ kết thúc hoặc chiến dịch tái tranh cử năm 2020 của ông đã bắt đầu.

Tổng thống Mỹ khép lại năm làm việc 2018 với nhiều “xáo trộn”

Về chính trị trong nước, dù Đảng Cộng hòa kiểm soát lưỡng viện, Trump đã giành được khá ít chiến thắng lập pháp trong năm 2018. Còn chưa ấn định được nguồn tài chính cho bức tường mà ông hứa sẽ xây ở biên giới với Mexico. Mức tín nhiệm của Trump cũng khá thấp, chủ yếu ở mức dưới 45%. Bộ máy chính quyền của Trump có nhiều thay đổi nhân sự cấp cao như ngoại trưởng, cố vấn an ninh quốc gia, bộ trưởng tư pháp và chánh văn phòng Nhà Trắng.

Có thể bạn quan tâm

• 

  Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung tìm được "ngòi nổ" mới?

  13:14, 22/12/2018

• 

  Donald Trump “cô đơn” tại G20?

  17:00, 01/12/2018

• 

  [eMagazine] Kinh tế Mỹ dưới thời Donald Trump

  12:01, 21/09/2018

• 

  Có dễ luận tội Tổng thống Mỹ Donald Trump?

  04:35, 11/09/2018

• 

  Cuộc chiến thương mại: Mối đe dọa hay nước cờ của Donald Trump?

  10:25, 24/07/2018

Trump còn đạt được khá nhiều thành tựu về kinh tế. Tỷ lệ thất nghiệp tháng 9 của Mỹ là 3,7% - thấp nhất trong 49 năm. Tháng 7/2018, Bộ Thương mại Mỹ thông báo tăng trưởng kinh tế quý II đạt 4,1% - mức cao nhất kể từ năm 2014. Theo Báo cáo cạnh tranh toàn cầu hàng năm của Diễn đàn Kinh tế Thế giới được công bố vào tháng 10/2018, Mỹ lần đầu tiên trở thành nền kinh tế cạnh tranh nhất thế giới kể từ năm 2008.

Mỹ đã thương lượng lại thành công Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA) với Mexico và Canada, cho phép nông dân Mỹ tiếp cận nhiều hơn thị trường các sản phẩm từ sữa tại Canada, đồng thời giải quyết mối lo về thuế nhập khẩu ôtô. Trump tuyên bố hiệp định này sẽ đổ "tiền mặt và việc làm" vào Mỹ. 

Hội đồng Đối ngoại (CFR), tổ chức tư vấn uy tín về chính sách đối ngoại Mỹ và các vấn đề quốc tế, đánh giá rằng Trump may mắn khi chưa phải đối mặt với cuộc khủng hoảng quốc tế nghiêm trọng nào khiến ông phải đưa ra quyết định khó khăn về việc tiến hành các chiến dịch can thiệp quân sự đầy tốn kém. Ngoài ra, số lượng thành viên MS-13 (băng nhóm buôn ma túy, buôn người, cướp, rửa tiền, giết người...) bị bắt đã tăng 83% so với năm trước.

Và, mới đây nhất, 20/12 đánh dấu một ngày xáo trộn mang tính cột mốc dường như thể trắc nghiệm sự quyết tâm của cả những đảng viên Cộng hòa cao cấp ở Washington.

Đó là khi Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis, một nhân vật được nhiều người kính nể và xem là một lực lượng bình ổn bên trong chính quyền Trump, nộp đơn từ chức sau những xích mích với Tổng thống Trump về chính sách đối ngoại trong một cuộc họp ở Nhà Trắng.

Sau đó, ông Mattis công bố thư từ chức nêu rõ những khác biệt về chính sách nền tảng giữa hai người và ngầm chỉ trích ông Trump thiếu tôn trọng các đồng minh ở nước ngoài.

Trong một diễn biến mới nhất, ít giờ trước thời hạn nửa đêm 21/12, Hạ viện Mỹ quyết định ngừng họp khi quốc hội vẫn chưa thể thông qua dự luật ngân sách, khiến một số cơ quan chính phủ sẽ phải đóng cửa ít nhất vào đầu ngày 22/12.

Bất chấp các nỗ lực giờ chót, Tổng thống Donald Trump và các nhà lập pháp vẫn chưa tìm được tiếng nói chung về vấn đề chi tiêu của chính phủ, trong đó dự kiến dành 5,7 tỷ USD để xây dựng bức tường tại biên giới phía nam nước Mỹ với Mexico.

Dù việc đàm phán vẫn tiếp diễn trong đêm ở Đồi Capitol, hãng tin CNN dẫn lời Thượng nghị sĩ John Cornyn, một lãnh đạo của đảng Cộng hòa tại Thượng viện, nói cơ quan này sẽ không bỏ phiếu trong ngày 21/12.

Hiện không rõ tình trạng đóng cửa sẽ kéo dài bao lâu. Tuy nhiên, viễn cảnh có thể trở nên tồi tệ hơn khi hàng trăm nghìn nhân viên chính phủ sẽ buộc phải nghỉ phép hoặc làm không lương trong lúc Giáng sinh đang cận kề.

Thì “ngoài có êm”?

Năm 2018, theo giới quan sát thì dấu ấn mang tên Donald Trump trên trường quốc tế là "rất đáng chú ý, khi xét về mức độ gây ồn ào", theo giáo sư Mark Rom từ Đại học Georgetown.

Tại Hội nghị thượng đỉnh G7 hồi tháng 6 ở Canada, Trump khiến một buổi họp vốn thường ấm cúng lại trở nên hỗn độn chưa từng có khi ông chủ Nhà Trắng công kích các đồng minh sử dụng Mỹ như một "con lợn đất", nhấn mạnh quyết định áp thuế nhôm, thép đối với các đối tác thương mại phương Tây và đấu khẩu với Thủ tướng Canada Justin Trudeau. Trump còn không thừa nhận tuyên bố chung của hội nghị (mang nội dung cam kết chống chủ nghĩa bảo hộ và tuân thủ các quy tắc thương mại hiện hữu).

Mặt khác, chiến tranh thương mại được cho là một khía cạnh trong chiến lược của Mỹ nhằm đối phó với sự trỗi dậy của Trung Quốc, trong bối cảnh chính quyền Trump ngày càng lo ngại về các hoạt động quân sự hóa của Bắc Kinh trên Biển Đông, cũng như sáng kiến Vành đai và Con đường hay các hành vi thương mại bất bình đẳng, và tình trạng ăn cắp quyền sở hữu trí tuệ và gián điệp mạng.

Bên lề Hội nghị G20 tại Buernos Aires vừa qua, nhà lãnh đạo hai nước đã nhất trí ngừng áp thêm thuế trong 90 ngày nhưng "lệnh ngừng bắn" này khó có thể giải quyết được mâu thuẫn gay gắt giữa hai nước.

Ông Trump đang đối diện một năm 2019 trước mắt đầy khó khăn, một năm có phần chắc bị chiếm lĩnh bởi cuộc điều tra do Công tố viên đặc biệt Robert Mueller dẫn đầu để tìm hiểu xem liệu chiến dịch tranh cử của ông Trump năm 2016 có thông đồng với Nga làm ảnh hưởng bầu cử Mỹ hay không cùng các cuộc điều tra của Quốc hội về các hoạt động kinh doanh của ông Trump, gia đình ông và các thành viên Nội các của ông.

Phe Dân chủ sẽ chiếm quyền kiểm soát Hạ viện Mỹ vào tháng Giêng và định tận dụng lợi thế đó để đào sâu quá khứ của ông Trump và chính quyền Trump.

Việt Nga