Có dễ luận tội Tổng thống Mỹ Donald Trump?

Nước Mỹ hoàn chỉnh được lấy mốc từ năm 1776 - sau khi Thomas Jefferson soạn xong Tuyên ngôn độc lập. Qua 45 đời Tổng thống từ Washington đến Trump, những chỉ trích, cáo buộc nhằm vào nhau như là một "đặc sản" của nền chính trị nước này.

Bê bối tình ái trên chính trường Mỹ

Kèm theo đó là những bê bối để lại tai tiếng trong lịch sử, điển hình nhất là vụ Watergate khiến ông Richard Nixon từ chức sau khi rò rỉ thông tin vị Tổng thống này chơi trò "không hay" nhằm vào phe đối lập là Đảng Dân chủ.

Ngoài ra, có đến 8 đời Tổng thống Mỹ dính bê bối tình ái đó là Thomas Jefferson, Bill Clinton, John F.Kennedy, Warren G.Harding, Grover Cleveland… Không những vậy, chính trường nước Mỹ còn bị ám ảnh bởi những vụ ám sát kinh hoàng nhằm vào người đứng đầu nước này.

Tổng thống đương nhiệm Donald Trump có nguy cơ bị bổ sung vào danh sách bê bối tình ái, ngay tại thời điểm rất nhạy cảm - bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ sắp diễn ra sau hai tháng nữa.

Không dễ để luận tội và phế truất D. Trump

Dấy lên nghi ngại Tổng thống Trump có thể bị luận tội và phế truất sau sự kiện ngày 21/8 khi cựu luật sư Michael Cohen của Trump nhận tội trước tòa án Manhattan ở New York.

Cohen đã khai trả tiền cho diễn viên phim cấp 3 Stormy Daniels và cựu người mẫu Playboy Karen McDougal dưới sự chỉ đạo của Tổng thống Trump nhằm bưng bít quan hệ tình ái giữa ông Trump và 2 phụ nữ này. Cohen đồng thời thừa nhận 6 tội danh liên quan tới gian lận thuế và báo cáo tài chính sai sự thật.

Ai có quyền luận tội Tổng thống Mỹ?

Tại cấp liên bang, Điền khoản 2 Hiến pháp Hoa Kỳ (đoạn 4) có nói rằng Tổng thống, Phó tổng thống, và các viên chức dân sự khác của Hoa Kỳ sẽ bị truất phế khi bị kết án là phản quốc, hối lộ hay các tội nặng nhẹ khác.

Hạ viện Mỹ là nơi có quyền duy nhất luận tội các chức danh nói trên, trong khi đó Thượng viện có quyền xét xử tất cả những vụ luận tội. Việc truất phế các viên chức bị luận tội là tự động nếu bị xét xử là có tội tại Thượng viện.

Một Tổng thống có thể bị luận tội nếu trên 50% hạ nghị sĩ tán thành và có thể bị phế truất nếu 2/3 số phiếu ở Thượng viện đồng ý. Trong khi đó, quy trình phế truất Tổng thống viện dẫn Tu chính án số 25 cần tới 2/3 số phiếu ở cả 2 viện.

Từ khi Tu chính án 25 ra đời đã mở ra con đường lùi cho Tổng thống Mỹ, nhưng đó là quá trình phức tạp và gay cấn y hệt như chiến dịch tranh cử Tổng thống vào cuối mỗi nhiệm kỳ.

Khó luận tội Trump!

Nguyên nhân sâu xa của các vụ bê bối chính trị ở Mỹ đều là cuộc chiến tranh giành quyền lực giữa hai thế lực chính trị lớn nhất là Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa.

Hiện tại đối thủ chính trị của Trump - Đảng Dân chủ cần thêm 2 ghế để giành thế thượng phong trong Thượng viện, nhưng cần đến 25 ghế để giành quyền kiểm soát Hạ viện. Đây là cơ sở để phe đối lập kiếm đủ số phiếu biểu quyết luận tội và phế truất Tổng thống đương nhiệm.

Trong số 35 ghế Thượng viện được bầu lại vào tháng 11 tới, Đảng Dân chủ nắm 26 vị trí. Nhưng có 10 trong số 26 ghế này đại diện cho các bang đã ủng hộ ông Trump hai năm trước nên việc giành thêm hai ghế nữa không hề dễ. Điều này đồng nghĩa với việc khó luận tội ông Trump.

Sau hơn 2 năm cầm quyền, dấu ấn của Trump không hề nhỏ, là Tổng thống rất giỏi trong việc làm hình ảnh, gây sự ảnh hưởng trên toàn cầu nhưng mặt trái mang lại nhiều phiền hà, cáo buộc lần này là một ví dụ.

Trump đã mạnh tay phế truất các quan chức dưới quyền như Ngoại trưởng Rex Tillerson, Giám đốc FBI và gọi hàng loạt hãng tin lớn ở Mỹ là “fake new”… Điều đó đương nhiên dẫn tới sự thù địch chia rẽ ngày càng tăng trong nội các.

Tuy nhiên, Trump khá thành công trên phương diện kinh tế và chiến lược “nước Mỹ trên hết”: Năm 2017 chứng khoán tăng trưởng kỷ lục; giảm thuế lớn nhất kể từ thời Regan; và việc cương quyết với Trung Quốc hay “dịu dàng” với Triều Tiên là những điểm cộng rất quan trọng...

Nước Mỹ cần sự khác biệt trong màn đối đầu với Nga và Trung Quốc cũng như các vấn đề tại Trung Đông. Người dân Mỹ hẳn nhiên đủ quyền lực để biết họ cần ai bất chấp những toan tính đảng phái.