Tranh cãi tình báo Nga - EU hé lộ nhiều "bí ẩn" ở Biển Bắc

TRƯỜNG ĐẶNG 26/04/2023 03:30

Các tranh cãi về tình báo giữa Nga và một loạt các nước châu Âu tiếp tục được "thổi lửa" với các thông tin về hoạt động do thám của Nga trên vùng biển Bắc Âu.

Tàu Admiral Vladimirsky của Nga được cho là thực hiện nhiệm vụ do thám vùng biển ở Bắc Âu

Tàu Admiral Vladimirsky của Nga được cho là thực hiện nhiệm vụ do thám vùng biển ở Bắc Âu

Truyền thông phương Tây mới đây công bố các đoạn phim về một tàu nghiên cứu của Nga có tên Admiral Vladimirsky, cáo buộc đây là một phần trong nỗ lực do thám thu thập dữ liệu về các cơ sở của một loạt các nước châu Âu ven biển Bắc và biển Baltic.

Nỗ lực do thám của Nga 

Theo một số nhà chức trách phương Tây, đây thực chất là một tàu do thám của quân đội Nga nhằm lập bản đồ một cách có hệ thống các lỗ hổng trong cơ sở hàng hải ở Biển Bắc. Nếu nắm được những thông tin này, Nga có thể xác định các điểm giao giữa cáp năng lượng và dữ liệu đặt dưới biển, giúp quân đội nước này có thể thực hiện các cuộc tấn công khi cần thiết.

>>Hé lộ "chấn động" về gián điệp Nga trong lòng Ukraine

Theo các bằng chứng, tàu Admiral Vladimirsky dưới danh nghĩa tàu nghiên cứu địa chất đã tiếp cận và thu thập dữ liệu về các trang trại gió, đường ống dẫn khí đốt, cáp điện và internet - cơ sở hạ tầng năng lượng và dữ liệu trọng yếu của các nước Bắc Âu.

Hành trình của tàu Nga được giới chức châu Âu ghi lại mới được công bố

Hành trình của tàu Nga được giới chức châu Âu ghi lại mới được công bố

Những hành động này được cho là đã diễn ra từ lâu. Từ những năm 1990 và 2000, NATO cho biết đã nhận thấy Moscow thực hiện một số chiến dịch thu thập thông tin về cơ sở hạ tầng khu vực vùng biển Bắc Âu khi hai bên vẫn còn những hợp tác chung.

Nhưng từ khi Nga và châu Âu bất đồng sâu sắc xung quanh sự kiện Crimea năm 2014, các hoạt động do thám của Moscow đã được tăng cường. Thống kê của NATO cho thấy trên khắp các vùng biển châu Âu, kể cả biển Ailen hay Địa Trung Hải, các tàu Nga đã bị phát hiện tiến hành một loạt các hoạt động tình báo.

Biển Bắc – kho năng lượng ít được bảo vệ của châu Âu

Nguồn cung cấp khí đốt và dầu mỏ của Biển Bắc là nguồn tài nguyên quan trọng đối với toàn bộ thị trường năng lượng châu Âu. Kể từ khi chiến sự Nga – Ukraine nổ ra, các nhà máy lọc dầu của châu Âu ở khu vực trở thành một phần trong nỗ lực từ bỏ dầu Nga của Châu Âu. Trong đó, Vương quốc Anh và Na Uy là hai nhà cung cấp lớn nhất từ khu vực này với các loại dầu thô Forties và Johan Sverdrup.

Đặc biệt khi châu Âu đang tập trung ngày càng nhiều vào sản xuất năng lượng xanh – khu vực này càng cho thấy tầm quan trọng chiến lược. Khu vực Biển Bắc có những điều kiện lý tưởng cho năng lượng gió. EU đã có hơn 40 trang trại gió quy mô lớn, và việc lắp đặt mới vẫn đang tiếp tục mở rộng nhanh chóng.

Thế nhưng với những thách thức an ninh gần đây, Biển Bắc hay Biển Baltic đang cho thấy các không gian an ninh chiến lược của châu Âu dễ bị tổn thương như thế nào. Vụ đánh bom đường ống khí đốt Nord Stream năm ngoái là hồi chuông cảnh báo về các cơ sở hạ tầng không được bảo vệ của châu Âu đang ngày một lộ rõ.

Giới chức EU phải tìm ra những biện pháp tốt hơn để bảo vệ các vùng biển trọng yếu

Giới chức EU đang phải tìm ra những biện pháp tốt hơn nhằm bảo vệ các vùng biển trọng yếu

Lâu nay, cáp điện, các đường ống dẫn dầu mỏ và khí đốt, cáp quang viễn thông dưới đáy biển… thường được thiết kế để chống chịu các sự cố chứ không phải các cuộc tấn công có chủ đích.

Sau vụ đánh bom, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Christine Lambrecht nhấn mạnh: “Các vụ phá hoại đường ống dưới Biển Baltic một lần nữa cho thấy, châu Âu đang phụ thuộc vào các cơ sở hạ tầng trọng yếu, trong đó có cả các hạ tầng dưới nước”.

Một hành động phá hoại có chủ đích khác nhắm vào dây cáp điện dưới biển có thể gây thiệt hại nặng nề cho thị trường năng lượng đang mong manh của châu lục. Trong khi đó, việc sửa chữa trên biển rất tốn kém do cần các tàu chuyên dụng, và chỉ có thể hoạt động nếu điều kiện thời tiết cho phép.

Nỗ lực “muộn còn hơn không”

Gần đây, NATO và EU đã bắt đầu tập trung hơn vào cải thiện giám sát trên vùng biển. Trong đó, ưu tiên nâng cao năng lực phát hiện các “hoạt động đáng ngờ”, đặc biệt là từ Nga.

>>EU tìm cách lôi kéo các "đồng minh" của Trung Quốc

Vệ tinh, radar và lực lượng tuần tra – bao gồm cả phương tiện không người lái – hoạt động linh hoạt hoặc bố trí cố định xung quanh các cơ sở hạ tầng là những giải pháp hàng đầu. Ngoài ra, EU sẽ nâng cao nhận thức của ngư dân trên biển để tạo thêm các “lớp bảo vệ” cho an ninh vùng biển.

Chia sẻ thông tin giữa các quốc gia cũng rất quan trọng. NATO, EU, Anh và Na Uy đều không thể tự mình giải quyết vấn đề an ninh đa quốc gia tại Biển Bắc. Với việc NATO mới kết nạp thêm Phần Lan, năng lực dữ liệu của khối cũng sẽ được gia tăng đáng kể.

Một vấn đề ít chú ý được các chuyên gia nêu ra, đó là các nước cần nâng cao năng lực sửa chữa khi có sự cố xảy ra. Điều này đòi hỏi sự đầu tư nguồn lực lớn để trang bị những tàu sửa chữa chuyên dụng và chuẩn bị một số lượng cáp thay thế khi có sự cố nghiêm trọng.

Đề xuất của giới chuyên gia là thiết lập các mô hình mới về chính sách bảo mật và các ngành công nghiệp có thể hợp tác để phát triển năng lực sửa chữa chiến lược. Ví dụ như quan hệ đối tác công-tư trong vận hành tàu sửa chữa và cung cấp dự phòng cho các tình huống khủng hoảng.

Có thể bạn quan tâm

  • Lúa mỳ Ukraine -

    Lúa mỳ Ukraine - "ngọn lửa" âm ỉ mới trong lòng châu Âu

    04:00, 24/04/2023

  • Châu Âu đang

    Châu Âu đang "xích lại" gần Trung Quốc?

    03:30, 09/04/2023

  • Hệ lụy với châu Âu khi Nga đặt vũ khí hạt nhân ở Belarus

    Hệ lụy với châu Âu khi Nga đặt vũ khí hạt nhân ở Belarus

    04:30, 30/03/2023

  • Hé lộ

    Hé lộ "chấn động" về gián điệp Nga trong lòng Ukraine

    04:00, 22/04/2023

TRƯỜNG ĐẶNG