Chiến sự Nga- Ukraine: NATO sắp kết nạp Ukraine?

NHI NGUYỄN• 03/05/2023 04:30

Mới đây, Tổng thư ký NATO Stoltenberg cho biết tất cả các nước thành viên của liên minh đã đồng ý cho Ukraine gia nhập NATO sau khi chiến sự Nga- Ukraine kết thúc.

Tổng thư ký NATO Stoltenberg

Tổng thư ký NATO Stoltenberg và Tổng thống Ukraine Zelensky

>> Ukraine sắp giáng đòn phản công mạnh, giành lại lãnh thổ

Tuy nhiên, ông Stoltenberg không đưa ra thời điểm kết nạp Ukraine, bởi NATO chỉ xem xét điều này sau khi chiến sự Nga- Ukraine kết thúc. "Hiện không ai dự báo được khi nào chiến sự Nga- Ukraine kết thúc, song khi chiến sự này kết thúc, chúng tôi sẽ xem xét đảm bảo lịch sử này không bao giờ lặp lại", ông Stoltenberg nhấn mạnh.

Trong khi đó, Mỹ và một số quốc gia thành viên NATO vẫn đang khá thận trọng việc kết nạp NATO, bởi nếu quyết định này được đưa ra thì sẽ có nguy cơ xảy ra cuộc xung đột trực tiếp giữa NATO và Nga.

Còn nhớ tại Hội nghị thượng đỉnh của NATO năm 2008 ở Bucharest, các thành viên bày tỏ mong muốn giữ cho cánh cửa trở thành thành viên NATO luôn rộng mở. Tuy nhiên, trong 15 năm kể từ hội nghị thượng đỉnh Bucharest, Ukraine đã nghe nhiều tranh luận về việc tại sao nước này không thể gia nhập NATO. Năm 2022, khi Nga bắt đầu tấn công Ukraine, NATO vẫn chưa mở ra con đường thực sự để Ukraine trở thành thành viên.

Những người phản đối Ukraine gia nhập NATO cũng lập luận rằng chính Ukraine cũng bị chia rẽ về việc có nên gia nhập NATO hay không. Trong quá khứ, điều này là đúng, nhưng hiện không còn tồn tại nữa. Người Ukraine ngày càng ủng hộ việc gia nhập NATO kể từ năm 2014. Năm 2019, Ukraine chính thức sửa đổi hiến pháp để thực hiện cam kết gia nhập NATO. Tại thời điểm đó, có tới 82% số người Ukraine ủng hộ gia nhập NATO.

Ngoại Trưởng Ukraine Dmytro Kuleba nhận định, việc Nga tấn công Ukraine đã tiếp thêm động lực cho NATO và mang lại cho họ một lý do mới để kết nạp thêm thành viên. Phần Lan đã gia nhập NATO sau khi giải quyết những bất đồng với các nước thành viên NATO. Thụy Điển sẽ làm theo và Ukraine cũng vậy. Hiện NATO không còn lựa chọn nào khác ngoài việc kết nạp Ukraine nếu mục tiêu của NATO là đảm bảo an ninh cho khu vực Đại Tây Dương.

Ngoài ra, cả lãnh đạo của hầu hết các quốc gia NATO và công chúng của họ đều coi Ukraine là một phần không thể thiếu trong cấu trúc an ninh phương Tây. Các thành viên của NATO đã hỗ trợ tích cực cho Ukraine kể từ khi Nga bắt đầu cuộc tấn công vào Ukraine. Tuy nhiên, việc lo sự đối đầu trực tiếp giữa Nga và NATO khiến liên minh này áp dụng một chiến lược quá thận trọng.

>> Ukraine sốt sắng muốn "tiếp bước" Phần Lan gia nhập NATO

Theo ông Dmytro Kuleba, tại Hội nghị thượng đỉnh sắp tới của NATO ở Vilnius, Litva, các thành viên NATO nên gửi một tín hiệu bằng văn bản tới Nga rằng: Ukraine là một phần của phương Tây, đang ở ngưỡng cửa của NATO. Không cần có một kế hoạch hành động, các thành viên NATO nên đặt ra các tiêu chuẩn nhất định để các quốc gia đáp ứng trước khi gia nhập.

“NATO nên đưa ra thời gian biểu cho việc gia nhập liên minh của Ukraine tại Hội nghị thượng đỉnh Vilnius hoặc vào cuối năm 2023. Việc gia nhập NATO sẽ cần một quá trình, và việc trở thành thành viên NATO sẽ phụ thuộc vào tình hình an ninh của khu vực”, ông Dmytro Kuleba nhấn mạnh.

Chiến sự Nga- Ukraine vẫn đang diễn biên phức tạp.

Trên thực tế, Ukraine đang bảo vệ toàn bộ sườn phía Đông của NATO và chia sẻ những gì họ học được với các thành viên liên minh này. Ví dụ, quân đội Ukraine đã chỉ ra rằng mặc dù nguyên tắc phân cấp của NATO - giao quyền ra quyết định cho cấp dưới - hoạt động tốt với các đơn vị quân nhân chuyên nghiệp và nhà thầu nhỏ, nhưng nó không phù hợp với một cuộc chiến tranh toàn diện, trong đó binh lính được biên chế. Kinh nghiệm của Ukraine cũng cho thấy rằng, trái ngược với thông lệ của NATO, các chỉ huy huấn luyện các đơn vị phải chính là những chỉ huy dẫn dắt các đơn vị đó tham chiến. Những bài học khác của Ukraine đối với NATO bao gồm giá trị của sự đổi mới, sự khéo léo, chủ động, sự hỗ trợ của dân sự cho quân đội và phòng thủ dân sự…

Theo ông Dmytro Kuleba, trong suốt chiến sự Nga- Ukraine, Ukraine đã giúp củng cố các quy tắc, tiêu chuẩn của NATO, cải thiện khả năng của liên minh trong việc chống lại các cuộc chiến tranh hiện đại, cường độ cao. Ukraine cũng sở hữu kinh nghiệm tuyệt vời trong việc chống lại các mối đe dọa hỗn hợp, tiến hành chiến tranh thông tin và đảm bảo khả năng phục hồi của các tổ chức nhà nước và cơ sở hạ tầng quan trọng.