Điều ít biết về bầu cử Tổng thống Mỹ

TRƯƠNG KHẮC TRÀ• 03/11/2020 12:18

Không có cơ chế bầu cử nào trên thế giới được thiết kế ra để các ứng viên bất phân thắng bại. Nhưng ở Mỹ thì có!

Người dân Mỹ xếp hàng bỏ phiếu

Mặc dù thời điểm bầu cử Tổng thống Mỹ được ấn định vào ngày thứ 3 của tháng 11, song, tính đến ngày 1/11 (theo giờ Mỹ) đã có gần 100 triệu cử tri bỏ phiếu sớm, đây là kỷ lục chưa từng thấy trong lịch sử bầu cử Mỹ.

Bầu cử Tổng thống Mỹ đã đi đến những thời khắc cuối cùng. Việc bỏ phiếu cơ bản sẽ diễn ra từ chiều ngày 3/11 đến sáng 4/11 (theo giờ Việt Nam). Thông thường khoảng trưa cùng ngày sẽ có kết quả.

Nhưng năm nay, do đại dịch COVID-19 nên bỏ phiếu qua thư điện tử chiếm số lượng khá lớn. Vì vậy, công việc kiểm phiếu có thể kéo dài nhiều ngày sau khi các thùng phiếu đã được niêm phong.

Có 6 bang cực kỳ quan trọng mà kết quả tại đó có thể suy ra được người thắng cử, gồm Arizona, Michigan, Noth Calorina, Florida, Wiscosin, và Pensyvalnya, hoặc cũng có thể không phân định được thắng bại cho đến khi toàn bộ số phiếu được kiểm xong.

Để trở thành Tổng thống, một trong hai ứng viên phải giành được ít nhất 270/538 phiếu của đại cử tri đoàn. Có thể hiểu bầu cử Mỹ được tiến hành theo 2 cấp độ.

Cử tri phổ thông sẽ bỏ phiếu bầu ra các đại cử tri, đến ngày 14/12 các đại cử tri sẽ gặp nhau tại bang của họ để bỏ lá phiếu của mình để trực tiếp bầu ra Tổng thống và Phó Tổng thống. Sở dĩ, sau khi bỏ xong phiếu phổ thông có thể định được 99% người thắng cuộc là bởi:

Về cơ bản, các đại cử tri sẽ bỏ phiếu cho người mà họ cam kết chọn lựa từ đầu, đã được công khai. Tuy nhiên, trên lý thuyết hoàn toàn có thể xảy ra trường hợp đại cử tri “lật kèo” phá cam kết ban đầu.

Có 18 bang không yêu cầu đại cử tri phải giữ đúng cam kết, 16 bang khác và thủ đô Washington DC bắt buộc đại cử tri phải bỏ phiếu đúng như cam kết, song không có chế tài với hành vi vi phạm; phần còn lại có quy định cụ thể về các hình thức xử phạt nếu bỏ phiếu trái cam kết.

Năm nay gần 100 triệu cử tri bỏ phiếu sớm, con số chưa từng thấy trong lịch sử Mỹ

Có thể thấy, bầu cử Mỹ vô cùng phức tạp, gay cấn và hồi hộp đến giây phút cuối cùng. Tuy nhiên vẫn có trường hợp bất phân thắng bại, tức là không chọn được ai là người thắng cử.

Một trong những trường hợp hi hữu xảy ra là tại một bang mà cả hai ứng viên đều được tuyên bố chiến thắng, năm 2000 tại Florida gần như đã xuất hiện; Hạ viện Mỹ sẽ phải can thiệp nếu như không có ứng viên nào đạt được quá 270 phiếu đại cử tri.

Dịp bầu cử Mỹ giới đỏ đen ở nhiều quốc gia trở nên sôi động. Nhiều trang web cá cược tại Las Vegas, Canbera bắt đầu ra kèo, nhà cái nhận định ứng viên Biden nằm kèo trên, tỷ lệ thắng cử 63% đặt cho ông này 175 USD ăn được 100 USD, nếu đặt D. Trump 100 USD thắng 145 USD, tỷ lệ thắng cử 46%.