Facebook và cận cảnh AI thống trị nhân loại

TRƯƠNG KHẮC TRÀ• 11/01/2021 06:00

Việc Facebook, Twitter xóa tài khoản của Tổng thống Trump là chỉ dấu không yên ả với toàn cầu.

Twitter khóa tài khoản của Tổng thống Mỹ

Hãy tưởng tượng xem, nếu một ngày nào đó Facebook tuyên bố cấm không cho bạn dùng dịch vụ của họ, cảm giác sẽ thế nào nhỉ? Một ngày không có Facebook đối với hầu hết chúng ta thật tẻ nhạt, cảm giác như bị bỏ rơi, tụt hậu, như mù mắt điếc tai.

Đương nhiên, nếu bạn trở nên quá ảnh hưởng và mọc thành cái gai trong mắt họ, giả định trên có thể xảy ra ngay lập tức. Tổng thống Donald Trump là ví dụ.

Chỉ đơn giản thế thôi cũng đủ biết quyền lực và sự quyến rũ của mạng xã hội trong thời đại ngày nay. Nói xa hơn, Những Facebook, Google, Youtobe đang cai quản chúng ta rất chặt, giờ đây hàng tỷ người không thể sống thiếu mạng xã hội

Lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại một doanh nghiệp tư nhân dám công khai thách thức người đàn ông quyền lực nhất thế giới - Tổng thống Mỹ Donald Trump. Đó chính là mạng xã hội Facebook, và rằng, thông điệp của Mark Zuckerberg có thể huỵch toẹt là “chúng tôi không muốn ông Trump tiếp tục làm Tổng thống”.

Đầu tiên là Twitter đã chặn tài khoản Tổng thống Mỹ, bất chấp ngài Trump “mang theo” 90 triệu người theo dõi mình trên nền tảng này, tiếp đến CEO Facebook cũng lệnh cho các kỹ sư phong tỏa người dùng mang tên “Donald Trump”.

Snap, Youtobe cũng sẵn sàng tham gia cuộc chơi bằng cách hạn chế các bài đăng của ông Trump trên phương tiện của họ, mạng xã hội khá lạ lẫm có tên Parler, Shopify được Tổng thống Mỹ lựa chọn, nhưng rồi Android và iOS cũng xóa nó trong kho ứng dụng của mình.

Phải chăng BigTech lo ngại cho quyền lợi cộng đồng hay họ nghĩ rằng, đây là thời cơ chín muồi để thị uy sức mạnh vô đối? Phải chăng, ngài Trump là người dùng mạng xã hội “xấu xa” nhất thế giới? Vì sao đồng loạt tẩy chay Tổng thống Mỹ?

Trong 4 năm cầm quyền, ông Trump sử dụng mạng xã hội nhiều đến mức, Twitter đã bị biến thành “người phát ngôn” của Nhà trắng. Với một người “dị ứng” với báo chí, mạng xã hội mặc nhiên được trao quyền rất lớn trong việc chuyển tải ý chí của người đứng đầu cường quốc số 1 thế giới.

Chẳng biết từ khi nào, những Facebook, Google, Youtobe, Twitter đã nắm trọn vệnh mệnh chính trị của ông Trump và đến lúc họ nắm trong tay quyền phân phát cho ông Trump nói gì và không được nói gì! Tuyệt nhiên, Trump không còn cơ hội để triệu hồi Mark, Lary Page, Sundar Pichai, Jack Dorsey ra ra giữa quốc hội để vặt vẻo.

Quyền lực của BigTech vẫn chưa thi triển hết!

Nhưng những gì chúng ta đang dính líu với mạng xã hội chưa phải đã hết, cái tạo nên quyền lực vô song cho BigTech chính là dữ liệu, tuổi tác, giới tính, thị hiếu, sở thích, hoàn cảnh sống, thậm chí cả túi tiền và mối quan hệ xã hội của chúng ta.

Dữ liệu là chất liệu để xây dựng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu càng chính xác, càng phong phú trí tuệ nhân tạo càng “thông minh”, nó càng biết cách tiếp cận với con người để thực hiện những tác vụ được “sai khiến”.

Ví dụ: Nếu bạn cũng dự đoán liệu một người tiêu dùng nào đó sẽ mua một sản phẩm nào đó hay không, nếu một thuật toán biết dữ liệu tiền lương của bạn và một thuật toán khác không biết, thì độ chính xác của các phán đoán của họ là hoàn toàn khác nhau.

Đó là lý do mà CEO Facebook bị đặt câu hỏi trước Quốc hội Mỹ: Vì sao lại ăn cắp và làm rò rỉ thông tin người dùng? Đơn giản vì thông tin là tiền, càng nắm nhiều thông tin càng dể kiếm nhiều tiền.

Ngay tại Trung Quốc, ông chủ Alibaba gần đây thường hay lớn tiếng chỉ trích các vấn đề nội bộ. Ông này gọi hệ thống ngân hàng Trung Quốc là “những tiệm cầm đồ” hay ví Hiệp định Ngân hàng toàn cầu Basel là “câu lạc bộ dành cho người già”…

Những động thái gần đây của BigTech tại Mỹ phần nào động đến suy nghĩ của giới lãnh đạo Trung Quốc. Kết quả là Jack Ma “mất tích”, Alibaba bị đề nghị điều tra chống độc quyền, ảnh hưởng an ninh quốc gia.

Dấu hiệu khủng hoảng của nền dân chủ Mỹ và thái độ của Big Tech (những doanh nghiệp công nghệ hàng đầu) đang cho thấy sức mạnh không thể cưỡng lại của công nghệ, không lâu nữa thế giới này sẽ chịu sự cai quản của các thuật toán - đó là trí tuệ nhân tạo.