Để “sống chung” an toàn với COVID-19

GS.TS NGÔ THẮNG LỢI - Đại học Kinh tế Quốc dân• 08/09/2021 06:00

Việc thích nghi an toàn với dịch bệnh và có tư duy chiến lược mới trong bối cảnh COVID-19 là điều cần thiết phải làm.

Chúng ta không thể hướng tới mục tiêu "không COVID-19". Thời gian vừa qua đã cho thấy, chủng COVID biến đổi liên tục và ngày càng trở nên nguy hiểm.

GS.TS Ngô Thắng Lợi.

Việc thực hiện các giải pháp phong tỏa theo quyết định 15,16,16+… đều chỉ phù hợp với giải pháp tình thế, ngắn hạn, giai đoạn đầu. Đã có nhiều tiếng kêu cứu của người dân và doanh nghiệp, nhất là người dân và doanh nghiệp yếu thế.

Thực tế, dịch bệnh diễn ra trên thế giới và tại Việt Nam lần thứ 4 cho thấy nó có thể không có hồi kết, thực chất hồi kết chỉ là tính chu kỳ.

Vì thế cần có quan điểm và chiến lược thích nghi để sống chung lâu dài với dịch. Phải đặt yếu tố COVID-19 hay các thứ dịch bệnh khác là một giả thiết, và cần được dự báo để đưa vào các chính sách, định hướng ngắn hạn hay dài hạn của các cấp, các phạm vi, các đơn vị sản xuất kinh doanh.

Chiến lược sống chung hay thích nghi là lấy tôn chỉ bảo đảm an toàn cho người dân, bao gồm an toàn dịch bệnh, an toàn duy trì cuộc sống và phát triển kinh tế là số một.

Về vấn đề mở cửa lại nền kinh tế, cũng không nên quá tả, tức là chỉ chống dịch hay quá hữu, thả nổi dịch, mà cần phải có quan điểm“mở cửa” dựa trên mức độ khống chế dịch bệnh an toàn.

Theo quan điểm của tôi, cần nắm và khoanh vùng được mức độ an toàn dịch bệnh để mở cửa kinh tế, với các bước thực hiện như sau.

Thứ nhất, phân vùng dịch theo mức độ xanh/vàng/đỏ (như chúng ta đang làm, chứ không nên khoanh vùng xanh, vàng, đỏ theo vị trí địa lý) và xác định cơ chế hoạt động kinh tế của từng vùng, cơ chế giao lưu giữa các vùng với nhau.

dịch bệnh diễn ra trên thế giới và tại Việt Nam lần thú 4 cho thấy nó diễn ra có thể không có hồi kết.

Dịch bệnh diễn ra trên thế giới và tại Việt Nam lần thú 4 cho thấy có thể không có hồi kết.

Thứ hai, xác định và phân chia nhân lực (con người) cũng có thể theo mức độ an toàn dịch (xanh/vàng/đỏ - xanh là những người đã tiêm 2 mũi/ vàng là những người tiêm 1 mũi/ đỏ là chưa tiêm) kết hợp với test âm tính.

Thứ ba, cho phép tổ chức thực hiện (cho phép khôi phục và triển khai) các hoạt động kinh tế của các đơn vị kinh tế ở vùng xanh (vàng) và người lao động thuộc diện “xanh” hay “vàng” (vẫn luôn luôn phải gắn với 5K).

Nhũng người thuộc diện “xanh”, những vùng “xanh” có thể di chuyển không chỉ trong nội bộ vùng xanh mà có thể đi qua vùng đỏ (trao đổi, giao lưu, cung ứng dịch vụ, nguyên vật liệu), để thực hiện mục tiêu sản xuất kinh doanh, cung ứng vật liệu vì họ không còn là nguồn lây nhiễm.

Thứ tư, vùng nào, người nào đảm bảo yêu cầu xanh sẽ được phép hoạt động kinh tế (trong khung khổ 5K), không phân biệt sản phẩm gì, ngành gì vì tất cả bây giờ đều là thiết yếu, không đối với đời sống thì thiết yếu đối với nền kinh tế với mục tiêu tăng trưởng kinh tế đặt ra.

Thứ năm, các chiến lược sống chung với dịch bệnh cần gắn chặt và coi chiến lược vaccine là vị trí quan trong hàng đầu. Thực tế cho thấy, nước nào giải quyết được bài toán vaccine thì mức độ tổn thất kinh tế không lớn.

Vì thế cần quan tâm và có chính sách, để trên mọi hoàn cảnh phải tiêm đủ vaccine, tạo nên con người xanh cộng với 5K là điều kiện tiên quyết đối với an toàn dịch bệnh và phát triển kinh tế.

Thứ sáu, Chính phủ cần tiếp tục giải pháp nhập vaccine, đồng thời cần có giải pháp mạnh (đòn bảy lớn hơn) để các phương án sản xuất vaccine trong nước nhanh chóng được thực hiện trong thực tế.

Chỉ có khi nào chủ động nguồn vaccine trong nước, thì khi đó mới có thể hoàn thành được “sứ mệnh” bảo vệ con người trước dịch bệnh.