LĂNG KÍNH CUỐI TUẦN: Ranh giới quyền lực

TRƯƠNG KHẮC TRÀ• 02/04/2022 06:30

Việt Á lại y hệt như những vụ án kinh thiên động địa khác, là sự kết hợp ma quái giữa công và tư, tiền và quyền,...

Liên quan đến công ty Việt Á có rất nhiều cán bộ cao cấp bị kỷ luật

>>LĂNG KÍNH CUỐI TUẦN: Thế nào là cống hiến?

Một danh sách rất dài liệt kê hàng loạt cán bộ, cơ quan, đơn vị bị xử lý kỷ luật sau cuộc họp thông cáo báo chí của Uỷ ban kiểm tra Trung ương. Từ nhân viên cấp thấp đến nguyên Bộ trưởng, tướng tá quân đội - một lần nữa chứng minh quyết tâm chính trị của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng “chống tham nhũng không có vùng cấm”, “lò nóng rồi củi tươi cũng phải cháy”…

Hãy nghiệm lại vụ công ty Việt Á bán kit test “đểu”. Đó là một công ty tư nhân không mấy tiếng tăm cho đến một ngày trình làng bộ xét nghiệm COVID-19 trong niềm tự hào của giới chức ngành khoa học công nghệ và Y tế nước nhà.

Có phải vì lâng lâng trong niềm “sung sướng” mà hàng loạt kết luận sai trái, thiếu trách nhiệm được thông chốt vội vàng? Tôi đem việc này so sánh với hàng vạn thủ tục hành chính của doanh nghiệp và người dân, cũng một chữ ký, một con dấu - sao lâu đến vậy?

Điều gì thôi thúc họ bán rẻ lương tâm, xô đổ thành trì của khoa học: luôn luôn yêu cầu tính chính xác, khách quan, thực nghiệm, đặc biệt trong bối cảnh cả nước quằn quại vì COVID-19? Hãy nhìn số tiền Việt Á thu vén và “chung chi” thì sẽ có câu trả lời.

Và cũng từ đây, Việt Á lại y hệt như những vụ án kinh thiên động địa khác, là sự kết hợp ma quái giữa công và tư, tiền và quyền, kinh tế và chính trị, tay trong và tay ngoài,…

Chống tham nhũng, thiết nghĩ, chỉ dựa vào pháp luật, thể chế là chưa đủ. Sức mạnh đồng tiền nhiều khi phá vỡ khả năng răn đe của song sắt nhà tù, “mua” đứt danh dự và uy tín của cá nhân, tổ chức. Vì nghèo, vì lòng tham vô đáy hay vì khoảng trống quyền lực mênh mông thiếu kiểm soát?

Mấy năm gầy đây, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thường lý luận về đạo đức, nhân phẩm, liêm sĩ của cán bộ, đảng viên. Ông tâm sự tại Hội nghị đầu tiên của Chính phủ nhiệm kỳ mới: “Tiền bạc lắm làm gì, chết có mang đi được không, danh dự mới là điều thiêng liêng cao quý nhất”.

Một khi đã dùng đến biện luận khuyên nhủ nghĩa là đã đạt đến tầm nhận thức rất cao về sự việc; dùng tâm lý, triết lý để lay động đến nhận thức là đòn đánh sâu sắc, hội đủ tri thức lẫn nhân văn.

Các nền giáo dục tiên tiến đều đề cao tính phản biện, điều mà văn hóa Á đông rất ít khi bắt gặp. Giám sát phản biện lẫn nhau từ nội bộ là rất quan trọng để kiểm soát quyền lực.