Nâng cao trách nhiệm người sử dụng đất trong việc sử dụng đất đai

TS.Nguyễn Khánh Ly - Học viện Hành chính Quốc gia• 12/01/2023 05:00

Trách nhiệm của người sử dụng đất trong việc sử dụng đất đai nên được cụ thể trong luật nhằm tăng cường hiệu quả quản lý đất đai và nâng cao nhận thức bảo vệ, phát triển đất đai bền vững.

>>> Ba thách thức định giá đất theo thị trường

Tuy nhiên Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn mới chỉ đề cập đến quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất mà chưa có những quy định cụ thể và rõ ràng về trách nhiệm của người sử dụng đất trong việc sử dụng đất đai hiệu quả

Chưa có những quy định cụ thể và rõ ràng về trách nhiệm của người sử dụng đất trong việc sử dụng đất đai hiệu quả

Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn mới chỉ đề cập đến quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất mà chưa có những quy định cụ thể và rõ ràng về trách nhiệm của người sử dụng đất trong việc sử dụng đất đai hiệu quả.

Một là, hoàn thiện và thể chế hóa các quy định của pháp luật về trách nhiệm quản lý và sử dụng đất hiệu quả. Nghiên cứu sửa đổi, bổ sung để hoàn thiện các quy định liên quan đến tài chính đất đai, giá đất; nghiên cứu xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về giá đất đai; Hoàn thiện hơn các quy định về chế độ sử dụng đất đối với khu công nghệ cao và khu kinh tế; bổ sung quy định việc sử dụng đất để xây dựng công trình ngầm và việc giao đất, cho thuê đất để xây dựng công trình ngầm.

Quy định về hệ thống theo dõi, đánh giá đối với quản lý và sử dụng đất để đánh giá việc thi hành pháp luật đất đai, hiệu quả quản lý và sử dụng đất đai, sự tác động của chính sách, pháp luật đất đai đến kinh tế - xã hội và môi trường trên phạm vi cả nước và các địa phương.

Ðồng thời, quy định về trách nhiệm của người đứng đầu UBND các cấp trong việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý vi phạm pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai và xử lý trách nhiệm của người thực thi công vụ vi phạm pháp luật đất đai.

Hai là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cơ quan nhà nước cấp trên. Cũng như sự giám sát của Hội đồng nhân dân ở địa phương. Tăng cường thanh tra, kiểm tra công tác quản lý, sử dụng đất đai đảm bảo hiệu quả, tiết kiệm. Thực hiện điều tiết một cách hợp lý giá trị tăng thêm từ đất do Nhà nước đầu tư cơ sở hạ tầng đem lại. Khai thác quỹ đất đai bên đường khi đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ một cách hiệu quả, tiết kiệm.

>>> Gỡ khó thu hồi đất

Ba là, xây dựng được hệ thống cơ sở dữ liệu đất đai. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai phụ thuộc vào hai yếu tố. Đó là ứng dụng công nghệ và điều tra đất đai, lập các hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai. Tuy nhiên, vấn đề này đòi hỏi phải có nguồn lực, có nguồn tài chính, nhất là những địa phương không tự túc được ngân sách. Vì vậy trước hết, sử dụng đất trước hết phải tuân theo quy hoạch và kế hoạch chung. Đất đai phải sử dụng đúng mục đích mà cơ quan có thẩm quyền đã quyết định.

Bốn là, lãnh đạo và các công chức làm công tác địa chính ở địa phương phải không ngừng học tập, thường xuyên nghiên cứu, nắm chắc các quy định của pháp luật đất đai, cũng như kỹ năng xử lý các tình huống phát sinh trong lĩnh vực đất đai. Đồng thời xác định rõ vai trò, trách nhiệm của mìn trong công tác quản lý nhà nước về đất đai.

Năm là, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật đất đai đến từng người dân trong địa bàn xã, phường, thị trấn đi đôi với việc thiết lập cơ chế hỗ trợ pháp lý cho người có quyền sử dụng đất để họ bảo vệ được quyền lợi của mình và chấp hành đầy đủ nghĩa vụ của người sử dụng đất.

Đồng thời xử lý nghiêm những hành vi vi phạm pháp luật đất đai nhằm đảm bảo tính răn đe, giáo dục và phòng ngừa. Tránh tình trạng còn cả nể, có những hành vi vi phạm trong quá trình sử dụng đất nhưng cán bộ, công chức cấp xã không thực hiện lập biên bản và không xử lý theo quy định của pháp luật.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong hệ thống chính trị từ Trung ương cũng như người dân, doanh nghiệp về nghĩa vụ tài chính đất đai; kết quả xác định giá đất phù hợp với thực tiễn, góp phần bảo đảm quyền lợi của người có đất bị thu hồi, tăng thu cho ngân sách Nhà nước.

Các giải pháp được tiến hành đồng bộ, hiệu quả góp phần tích cực giải quyết những vướng mắc, bất cập trong tổ chức thực hiện mặt khác khắc phục tình trạng lợi dụng trục lợi, tham nhũng từ đất đai.